دانشگاه تبریز
نظریه های کاربردی اقتصاد
2423-6586
2
1
2015
06
21
الگوسازی سنجش ریسک اعتباری مشتریان حقوقی بانک رفاه
1
24
FA
قهرمان
عبدلی
دانشیار دانشگاه تهران
abdoli@ut.ac.ir
علیرضا
فرد حریری
دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه تهران
alirezahariri@alumni.ut.ac.ir
<span style="color: black; font-family: 'B Nazanin'; font-size: 13pt; mso-themecolor: text1; mso-bidi-language: FA;" lang="FA">این مطالعه با هدف شناسایی عوامل موثر بر ریسک اعتباری مشتریان و تدوین مدلی برای سنجش آن در میان مشتریان حقوقی بانک رفاه انجام شده است. بدین منظور اطلاعات کیفی و مالی یک نمونه تصادفی 300 تایی از مشتریانی که در سالهای 1391 و 1392 از شعب بانک رفاه در سراسر کشور تسهیلات اعتباری دریافت نمودهاند، جمعآوری و با بکارگیری روش رگرسیون لاجیت عوامل موثر بر ریسک اعتباری مشتریان این بانک برآورد شده است. در این الگو ابتدا 17 متغیر توضیحی شامل متغیرهای کیفی و مالی به عنوان عوامل تعیین کننده ریسک اعتباری مشتریان در نظر گرفته شده و سپس از بین متغیرهای مذکور با استفاده از نسبت درستنمایی، در نهایت 5 متغیر که اثر معنیداری بر ریسک اعتباری مشتریان حقوقی داشتند، انتخاب و مدل نهایی توسط آنها برازش شده است. </span><span style="color: black; font-family: 'B Nazanin'; font-size: 13pt; mso-themecolor: text1;" lang="AR-SA">نتایج مطالعه نشان میدهد که از این 5 متغیر، متغیرهای میانگین موجودی (معدل حساب در 6 ماه گذشته)، نسبت بازده فروش (نسبت سود خالص به فروش خالص)، نسبت جاری (دارایی جاری به بدهی جاری) اثر معکوس و متغیرهای تعداد چک برگشتی و نسبت مبلغ معوق به دارایی جاری اثر مستقیم بر ریسک اعتباری دارند.</span>
رتبهبندی اعتباری,ریسک اعتباری,مدل لاجیت,بانک رفاه
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3801.html
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3801_c4d1f08b164f8636e249c2673d0b4c3f.pdf
دانشگاه تبریز
نظریه های کاربردی اقتصاد
2423-6586
2
1
2015
06
21
بررسی تاثیر فرار مغزها بر تولید و تجارت خارجی ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی قابل محاسبه
25
44
FA
حمیدرضا
حری
0000-0002-2038-8968
استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان
horryhr@uk.ac.ir
سیدعبدالمجید
جلائی
0000-0001-8154-9123
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان
jalaee@uk.ac.ir
نسیم
حمزه نژاد
کارشناس ارشد علوم اقتصادی دانشگاه شهید باهنر کرمان
nasim.hamzenejad@gmail.com
<span style="color: black; font-family: 'B Nazanin'; mso-themecolor: text1;" lang="AR-SA"><span style="font-size: medium;">با گرایش کشورها به ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن، ﻣﯿﺪان رﻗﺎﺑﺖ از ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺟﻬـﺎﻧﯽ ﮔﺴـﺘﺮش ﻣـﯽﯾﺎﺑـﺪ و در اﯾﻦ روﻧﺪ ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﻣﻮﻓﻖﺗﺮند ﮐﻪ ﻗﺪرت رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮی در تولید و ﺗﺠﺎرت ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. یکی از مولفههای موثر در افزایش قدرت رقابت کشورها در عرصههای بینالمللی، نیروی انسانی متخصص است. این در حالی است که ایران طی دهههای اخیر با نرخ بالایی از مهاجرت مغزها به کشورهای توسعه یافته روبرو بوده است. این مطالعه به بررسی تاثیر فرار مغزها (مهاجرت نیروی انسانی ماهر و تحصیلکرده به خارج) بر تولید و تجارت خارجی ایران به تفکیک بخشهای اقتصادی با استفاده از یک مدل تعادل عمومی </span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><span style="color: black; font-size: 11pt; mso-themecolor: text1;" lang="AR-SA">(</span><span style="color: black; font-size: 11pt; mso-themecolor: text1;" dir="LTR">GTAP</span><span style="color: black; font-size: 11pt; mso-themecolor: text1;" lang="AR-SA">)</span></span><span style="color: black; font-family: 'B Nazanin'; mso-themecolor: text1;" lang="AR-SA"><span style="font-size: medium;"> پرداخته است. برای این منظور با استفاده از دو سناریوی شوک منفی عرضه نیروی متخصص به عنوان اثر مستقیم فرار مغزها و شوک منفی بهرهوری کل عوامل به عنوان اثر غیر مستقیم فرار مغزها، اثر مهاجرت نیروی کار متخصص بر متغیرهای تولید، صادرات، واردات و تراز تجاری مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که فرار مغزها چه به صورت مستقیم و چه از طریق کاهش بهرهوری در مجموع آثار منفی بر تولید، صادرات، واردات و تراز تجاری کشور بر جای میگذارد.</span></span>
فرار مغزها,تولید,تجارت خارجی,تراز تجاری,مدلهای تعادل عمومی
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3802.html
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3802_ae3a4607efa213d4aa7fd3599cc3c7c8.pdf
دانشگاه تبریز
نظریه های کاربردی اقتصاد
2423-6586
2
1
2015
06
21
کاربرد الگوی سیستم تقاضای مستقیم جمع پذیر ضمنی در تبیین رفتار مصرفی خانوارهای شهری و روستایی کشور
45
62
FA
محمدعلی
متفکرآزاد
استاد گروه اقتصاد دانشگاه تبریز
motafakker@tabrizu.ac.ir
پرویز
محمدزاده
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تبریز
pmohamadzadeh@yahoo.com
سید کمال
صادقی
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تبریز
sadeghiseyedkamal@gmail.com
صمد
حکمتی فرید
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه ارومیه
s.hekmati@urmia.ac.ir
اطلاع از کشش درآمدی کالاها در سیاستگذاریهای اقتصادی اهمیت ویژهای دارد. به همین دلیل برآورد تابع تقاضایی که از یک سو با ویژگیهای نظریه مصرفکننده سازگار بوده و از سوی دیگر قدرت پیشبینی بالایی داشته باشد، همواره یکی از مسائل پیشروی اقتصاددانان بوده است. در این مطالعه با استفاده از سیستم تقاضای مستقیم جمع پذیرضمنی (AIDADS) و بر اساس دادههای تفصیلی طرح هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی استانهای کشور و همچنین با بهرهگیری از نرم افزار گمز به برآورد تابع تقاضا پرداخته شده و کششهای درآمدی این سیستم استخراج گردیده است. نتایج نشان میدهد که در خانوارهای شهری گروههای کالایی خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات، پوشاک و کفش و گروه مسکن، سوخت و روشنایی و در خانوارهای روستایی گروههای کالایی خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات و پوشاک و کفش کشش درآمدی کمتر از یک داشته و کالایی ضروری محسوب میشوند.
سیستم تقاضای مستقیم جمع پذیر ضمنی,حداقل معاش,کشش درآمدی
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3803.html
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3803_944bc2408a5330901064557980042fb5.pdf
دانشگاه تبریز
نظریه های کاربردی اقتصاد
2423-6586
2
1
2015
06
21
تأثیر حقوق مالکیت فکری بر نابرابری درآمد در کشورهای درحالتوسعه و توسعهیافته منتخب
63
82
FA
ابوالفضل
شاه آبادی
0000-0002-9316-8296
دانشیار اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا، همدان
ab.shahabadi@gmail.com
سارا
ساری گل
دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه بوعلی سینا، همدان
sarasarigol@gmail.com
نابرابری درآمدیکی از شاخصهای مهم توسعه اقتصادی محسوب میشود که از عوامل متعددی تأثیر میپذیرد. یکی از متغیرهای اثر گذار بر توزیع درآمد که کمتر مورد توجه مطالعات تجربی بوده است، حقوق مالکیت فکری است. حقوق مالکیت از یکسو با تشویق نوآوری منجر به افزایش بهرهوری و تولید شده و موجب کاهش نابرابری درآمد میشود و از سویی دیگر میتواند زمینه ایجاد انحصار و افزایش قیمت کالاها، خدمات و فناوریها را فراهم نموده و موجب بدتر شدن توزیع درآمد شود. برای تشخیص اثر نهایی، مطالعه حاضر به ارزیابی تأثیر حقوق مالکیت فکری بر نابرابری درآمد در میان کشورهای درحالتوسعه و توسعهیافته منتخب در دوره زمانی <em></em>2011- 1990پرداخته است. نتایج نشان میدهد، حقوق مالکیت فکری بر شاخص جینی کشورهای درحالتوسعه اثر مثبت و معنی<sub></sub>دار دارد، حال آنکه این اثر در کشورهای توسعهیافته منفی و معنیدار است. همچنین براساس نتایج تخمین، متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه و درجه باز بودن اقتصاد در هر دو گروه کشورهای مورد مطالعه بر شاخص جینی اثر منفی و معنیدار دارند. علامت ضریب مجذور تولید ناخالص داخلی سرانه در کشورهای درحالتوسعه و توسعهیافته منفی است و برای کشورهای توسعهیافته متغیر مذکور معنیدار نیست. اثر سرمایه انسانی بر شاخص جینی در کل کشورها منفی است اما فقط در کشورهای توسعه یافته معنیدار است.
حقوق مالکیت فکری,نابرابری درآمد,کشورهای در حال توسعه و توسعهیافته
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3804.html
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3804_309a8f0488422f4647f71cc6c388e536.pdf
دانشگاه تبریز
نظریه های کاربردی اقتصاد
2423-6586
2
1
2015
06
21
بررسی کارایی تحریمهای یکجانبه و چندجانبه بر تجارت خارجی محصولات غیرنفتی در ایران
83
98
FA
علیرضا
کازرونی
استادگروه اقتصاد دانشگاه تبریز،
kazerooni@tabrizu.ac.ir
عادل
قربانی
دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تبریز،
gorbani9105@gmail.com
رضا
ثقفی کلوانق
دانشجوی دکترای اقتصاد بین الملل دانشگاه تبریز
killvana@gmail.com
در این مقاله تأثیر تحریم اقتصادی بر حجم تجارت ایران با 73 شریک اصلی تجاری مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از مدل جاذبه تعدیل یافته و رهیافت دادههای تلفیقی پویا استفاده شده است. برای بررسی تأثیر تحریم اقتصادی روی تجارت خارجی ایران ابتدا اثر تحریمهای یکجانبه و چند جانبه روی تجارت ایران با کل شرکای تجاری بررسی شده است. نتایج نشان داده که تحریمهای یکجانبه آمریکا، روی تجارت خارجی ایران تأثیر معنی داری نداشته ولی تحریمهای چند جانبه تأثیر منفی و معنی داری بر تجارت خارجی ایران داشته است. به منظور بررسی فرضیه قابلیت فرار و گریز از تحریم، تأثیر تحریم اقتصادی بر حجم تجارت خارجی ایران با کشورهای ثالث در قالب مدل جداگانهای بررسی شده است. نتایج تخمین نشان داده است که تحریمهای یکجانبه تأثیر مثبت و معنی داری بر حجم تجارت ایران با کشورهای ثالث داشته است. به عبارت دیگر ایران توانسته است برای مقابله با تحریمهای یکجانبه آمریکا از طریق گسترش تجارت خود با کشورهای ثالث اثر تحریم آمریکا را محدود و کنترل نماید. ولی تحریمهای چندجانبه تأثیر منفی و معنی داری بر حجم تجارت ایران با این کشورها داشته است.
تحریم یکجانبه و چند جانبه,تجارت خارجی,مدل جاذبه,دادههای تابلویی
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3805.html
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3805_b87d85f043e2b3e32c83985b3ec2926d.pdf
دانشگاه تبریز
نظریه های کاربردی اقتصاد
2423-6586
2
1
2015
06
21
محاسبه کارایی زیستمحیطی در صنایع انرژیبر ایران با استفاده از رویکرد تابع فاصله جهتدار
99
120
FA
محمد نبی
شهیکی تاش
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان
mohammad_tash@eco.usb.ac.ir
مصطفی
خواجه حسنی
کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه سیستان و بلوچستان
mostafa.kh.r@gmail.com
سعید
جعفری
کارشناس ارشد اقتصاد انرژی دانشگاه شهید باهنر کرمان
saeid904@gmail.com
در چند دهه اخیر، آلودگی زیستمحیطی بخصوص آلودگی هوا به یکی از مهمترین نگرانیهای مجامع بینالمللی تبدیل شده و سلامتی موجودات زنده و اکوسیستمهای طبیعی را تحت تاثیر قرار داده است. آلودگی زیستمحیطی در ایران نیز طی سالهای اخیر هزینههای جانی و مالی قابل توجهی را تحمیل کرده است. بخش صنعت و بخصوص صنایع انرژیبر یکی از مهمترین بخشهای آلاینده محسوب میشود. از این رو محاسبه کارایی زیستمحیطی در این صنایع از اهمیت ویژهای برخوردار است. این مقاله با استفاده از دو رویکرد تابع فاصله جهتدار و اندازهگیری کارایی مبتنی بر اسلکها (SBM) به ترتیب به بررسی کارایی زیستمحیطی و فنی در صنایع تولید سایر محصولات کانی غیر فلزی (کد 26 طبقهبندی ISIC) و تولید فلزات اساسی (کد 27 طبقهبندی ISIC) پرداخته است. نتایج نشان میدهد که صنایع کد 26 علی رغم این که از لحاظ فنی کارتر هستند اما از کارایی زیستمحیطی کمتری برخوردار بوده و صنایع تولید آجر، صنایع تولید سیمان، آهک و گچ و صنعت تولید آسفالت پایینترین کارایی زیستمحیطی را دارند.
صنایع انرژی بر,کارایی زیستمحیطی,تابع فاصله جهتدار,کارایی فنی
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3806.html
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3806_28f4457a70551c0ce4fc640066c99519.pdf
دانشگاه تبریز
نظریه های کاربردی اقتصاد
2423-6586
2
1
2015
06
21
سنجش موقعیت مکانی بنگاه و بررسی تاثیر آن بر تصمیم صادراتی بنگاههای صنعتی ایران
121
142
FA
محسن
پورعبادالهان کویچ
0000-0002-9148-9133
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تبریز
mohsen_p51@hotmail.com
مجتبی
همتی
کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه تبریز
hemmati90@gmail.com
موقعیت مکانی بنگاه میتواند تاثیر تعیینکنندهای در موفقیت صادراتی آن داشته باشد، چرا که با توجه به صرفههای مکانی، قرار گرفتن یک بنگاه در منطقهای که دارای مزیت صادراتی میباشد احتمال موفقیت صادراتی آن را افزایش خواهد داد. مطالعه حاضر مدلی برای تصمیم صادراتی بنگاههای صنعتی ایران با تأکید بر تاثیر موقعیت مکانی آنها ارائه میدهد. در این مدل، تصمیم صادراتی بنگاه از موقعیت مکانی و دیگر ویژگیهای سطح بنگاه تاثیر میپذیرد. برای این منظور با استفاده از اطلاعات سطح بنگاهی (کارگاههای صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر ایران)، متغیر تمرکز جغرافیایی- صنعتی (به عنوان شاخص موقعیت مکانی) محاسبه شده است و تصمیم صادراتی بنگاههای مزبور بر روی متغیر تمرکز جغرافیایی- صنعتی و متغیرهای سطح بنگاه همچون بهرهوری نیروی کار، اندازه بنگاه و شدت سرمایه انسانی برازش شده است. یافتههای تجربی مطالعه حاکی از آن است که نه تنها متغیرهای سطح بنگاه بر صادرات بنگاه تاثیر مثبتی دارند، بلکه موقعیت مکانی بنگاه نیز نقش تعیینکنندهای در صادرات آن دارد، بدین مفهوم که وجود بنگاههای صادراتی در یک منطقه و یک صنعت خاص، باعث کاهش هزینه ورود به بازارهای خارجی برای سایر بنگاههای موجود در آن منطقه و آن صنعت میشود.
تصمیم صادراتی,موقعیت مکانی,ویژگیهای سطح بنگاه,مدل پروبیت,ایران
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3807.html
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3807_d752410fc6fea216ceb9250703e4ae19.pdf
دانشگاه تبریز
نظریه های کاربردی اقتصاد
2423-6586
2
1
2015
06
21
بررسی اثر مخارج دولت بر سرمایهگذاری خصوصی در ایران
143
162
FA
یوسف
محنت فر
استادیار دانشکده اداری و اقتصادی دانشگاه مازندران
ymehnatfar@yahoo.com
نظریهپردازان اقتصادی، رویکردهای متفاوتی نسبت به نقش سرمایهگذاری دولتی بر روی فعالیت اقتصادی بخش خصوصی دارند، به گونهای که براساس دیدگاه کینزی، سرمایهگذاری دولتی باعث تحریک سرمایهگذاری خصوصی میشود. بالعکس از نظر کلاسیکها سرمایهگذاری دولتی باعث رانده شدن بخش خصوصی از عرصه فعالیت های اقتصادی میشود. دیدگاه ریکاردویی نیز معتقد به نقش خنثی و بدون تاثیر سرمایهگذاری دولتی درتحریک سرمایهگذاری خصوصی است. این مقاله بر اساس دادههای سالانه بانک مرکزی طی دوره 91-1338 و با بکارگیری روش همانباشتگی جوهانسون و الگوی تصحیح خطا به بررسی رابطه سرمایهگذاری دولتی و سرمایهگذاری خصوصی در ایران پرداخته است. نتایج برآورد که بر اساس سرمایهگذاری خصوصی نرمال شده است، نشان داد که سرمایهگذاری دولتی دارای علامت مثبت و معنیداری میباشد. به این معنی که افزایش سرمایهگذاری دولتی به افزایش سرمایهگذاری خصوصی منتج میشود که بیانگر رابطه مکملی است. این شرایط همسو با نظریه کینز است. همچنین مصرف دولتی دارای اثر منفی و معنیدار و تولید ناخالص داخلی مطابق با انتظارات تئوریک دارای علامت مثبت بر سرمایهگذاری خصوصی است. نتایج نشان میدهد که تورم اثر منفی ناچیزی بر سرمایهگذاری خصوصی دارد.
مخارج دولت,سرمایهگذاری خصوصی,اثر جایگزینی,رابطه مکملی,ایران
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3808.html
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_3808_84f25a9a34e998aa4f9ad8f9b73be793.pdf