2024-03-29T18:28:27Z
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=919
نظریه های کاربردی اقتصاد
1396
4
2
عوامل موثر بر مخارج بهداشتی سرانه: مقایسه مدلهای فضایی در منتخبی از کشورهای در حال توسعه
هادی
رضایی
محمد
علیزاده
یونس
نادمی
تاثیر عوامل مختلف بر مخارج بهداشتی، در میزان سلامت جامعه جلوهگر میشود. ارائه خدمات بهداشتی درمانی همانند خانهها و پایگاههای بهداشت در تنظیم خانواده و در نتیجه کنترل جمعیت مؤثر است. وجود مراکز مجهز درمانی، با توجه به پتانسیل بالای دانش پزشکی کشور، میتواند سیاستگذاران و فعالان اقتصادی را به سمت صنعت گردشگری سلامت رهنمون سازد. بنابراین، مطالعه عوامل موثر بر مخارج بهداشتی میتواند چشمانداز جدیدی را فراروی برنامهریزان و صاحبنظران اجتماعی و اقتصادی قرار دهد. از این روی مطالعه حاضر برای شناسایی مناسبترین مدل فضایی که بتواند آثار عوامل اثرگذار بر مخارج بهداشتی سرانه را بیان کند، به مقایسه مدلهای خطای فضایی، مختلط وقفه فضایی و دوربین فضایی با در نظر گرفتن وابستگی فضایی جغرافیایی آنها طی دوره زمانی (2014- 1995) میپردازد. نتایج برآورد هر سه مدل نشان میدهد که تاثیر درآمد سرانه و امید به زندگی بر مخارج بهداشتی سرانه مثبت و تاثیر کمکهای خارجی و جمعیت منفی و معنیدار بوده است. همچنین وابستگی فضایی بر مخارج بهداشتی در کشوهای مورد مطالعه تایید و مدل فضایی دوربین به عنوان مدل مناسب انتخاب میگردد.
مدلهای فضایی
مخارج بهداشتی سرانه
وابستگی فضایی
کشورهای منتخب درحال توسعه
2017
08
23
1
26
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_6470_d8777c785c505950ce898bf12e84759a.pdf
نظریه های کاربردی اقتصاد
1396
4
2
تأثیر تسهیلات بانکی بر عملکرد صنعت خودروسازی
محمدعلی
دهقان دهنوی
میثم
امیری
معظمه
شکرالله تبار آکتیج
ساختار بهینه سرمایه و انتخاب ترکیب مناسب از انواع بدهی و سرمایه یکی از تصمیمات راهبردی در هر بنگاه اقتصادی است که تأثیرات قابل توجهی بر عملکرد بنگاه دارد. به دلیل نقش ویژه بانکها در تأمین منابع بدهی شرکتها در ایران، بررسی نحوه تأثیرگذاری فرایند خلق بدهی از طریق تأمین مالی بانکی بر عملکرد شرکتهای گروه خودرو و ساخت قطعات، موضوع تحقیق حاضر است. متغیر تأمین مالی بانکی با دو شاخص نسبت تسهیلات دریافتی به کل بدهی شرکت و نسبت تسهیلات دریافتی به حقوق صاحبان سهام شرکت و متغیر عملکرد شرکتها نیز با متغیرهایی از دو گروه شاخصهای سودآوری و ثبات سودآوری اندازهگیری شدهاند. مدلهای متعدد با استفاده از دادههای سالانه 26 شرکت صنعت خودرو و ساخت قطعات طی دوره زمانی 1393-1386 و با روش رگرسیون داده-های جدولی (تابلویی) برازش شد. نتایج تحقیق نشان میدهد بین نسبت تسهیلات به بدهی شرکت و شاخصهای سودآوری (به استثنای شاخص بازدهی حقوق صاحبان سهام) رابطه معنیداری وجود ندارد ولی رابطه بین نسبت تسهیلات به حقوق صاحبان سهام و شاخص-های سودآوری منفی و معنیدار است. بر اساس این نتایج، اعطای تسهیلات بیشتر نه تنها کمکی به ارتقای عملکرد شرکتها نکرده است بلکه هرگاه نسبت تسهیلات به حقوق صاحبان سهام افزایش یافته، تأثیر منفی بر عملکرد شرکتها داشته است.
اهرم بدهی
تأمین مالی بانکی
صنعت خودروسازی
سودآوری
ثبات سودآوری
2017
08
23
27
48
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_6471_bd0cde78cd413d506f30b026a4217012.pdf
نظریه های کاربردی اقتصاد
1396
4
2
بررسی اثر تکانههای بیرونی بر اقتصاد نفتی ایران در چارچوب مدل تلفیقی تعادل عمومی پویای تصادفی و خودهمبستگی برداری بیزین (DSGE-BVAR)
الهام
اسمعیلی پور ماسوله
شمس الله
شیرین بخش
ایلناز
ابراهیمی
وابستگی بالای اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی و نقش پررنگ آن در نحوه تخصیص بودجه دولت به اعتبارات هزینهای و عمرانی خصوصا چسبندگی بالای اعتبارات هزینهای به هنگام کاهش درآمدهای نفتی موجب بیثباتی متغیرهای کلان اقتصادی در شرایط نوسانات قیمت نفت شده است. از این رو در این مقاله اثر تکانههای بیرونی بر اقتصاد نفتی ایران در چارچوب مدل تلفیقی DSGE-BVAR بررسی شده است. با برآورد پارامترهای مدل با استفاده از روش بیزین طی دوره زمانی 1392:4- 1369:1، نتایج حاصل از شبیهسازی مدل حاکی از آن است که توابع عکسالعمل آنی متغیرهای تولید و تورم در برابر تکانههای تکنولوژی، پولی، نفتی و ارزی مطابق با انتظارات تئوریک و مشاهدات دنیای واقعی است. تکانههای پولی و درآمدهای نفتی در کوتاه مدت تولید را افزایش داده، اما با افزایش سطح عمومی قیمتها مقدار آن کاهش مییابد. علاوه بر آن، در نتیجه تکانه ارزی، تولید ابتدا کاهش یافته اما با افزایش سرمایهگذاریها، در بلندمدت افزایش مییابد. نرخ تورم در اثر تکانه مثبت پولی، درآمدهای نفتی و نرخ ارز افزایش یافته اما با تکانه مثبت تکنولوژی کاهش مییابد.
مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE)
خودهمبستگی برداری بیزین (BVAR)
اقتصاد صادرکننده نفت
تکانه نفتی
مکتب کینزینهای جدید
2017
08
23
49
78
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_6472_9fc3c46facadb8576451ecbf22eb6915.pdf
نظریه های کاربردی اقتصاد
1396
4
2
بررسی همگرایی رفاه اجتماعی استانهای ایران با استفاده از تکنیک غیرخطی استار فضایی
الهام
وفائی
پرویز
محمدزاده
فیروز
فلاحی
حسین
اصغرپور
رفاه اجتماعی یکی از معیارهای مناسب برای بررسی وضعیت کلان و ارزیابی عملکرد سیاستگذاران در جامعه است که در صورت واگرایی رفاه اقتصادی بین مناطق مختلف، شکاف طبقاتی و نابرابری در جامعه گسترش خواهد یافت که این امر از منظر سیاستگذاری مطلوب نمیباشد، از اینرو از منظر سیاستگذاران اقتصادی تلاش برای همگرایی رفاه اجتماعی مناطق حائز اهمیت است. برای این منظور، در این مقاله سعی شده است، همگرایی رفاه اجتماعی استانهای ایران با استفاده از تکنیک غیرخطی استار فضایی طی دوره زمانی 1392-1379 مورد بررسی قرار گیرد. یافتههای تحقیق نشان میدهد بین استانهایی که دارای اثرات فضایی نیستند، همگرایی وجود دارد و سرعت همگرایی در بین این گروه از استانها برابر با 1289/3 است. همچنین، نتایج حاکی از آن است که بین استانهایی که در آنها اثرات فضایی مشاهده میشود، همگرایی وجود ندارد.
همگرایی
رفاه اجتماعی
استار فضایی
2017
08
23
79
102
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_6473_8a912aaff3876144cf15f32e83b6c703.pdf
نظریه های کاربردی اقتصاد
1396
4
2
بررسی تاثیر قیمت سوخت بر تقاضای حمل و نقل جادهای: رهیافت پارامتر متغیر در طول زمان و الگوریتم کالمن-فیلتر
مجید
فشاری
هانیه
غفوری
در سالهای اخیر سیاست افزایش قیمت سوخت و بهویژه قانون هدفمندی یارانهها به طور جدی اجرا شده و تأثیر متفاوتی بر بخشهای مختلف اقتصادی و به ویژه بخش حمل و نقل جادهای داشته است. در این راستا هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر قیمت سوخت بر تقاضای جمل و نقل جادهای طی سالهای 1393-1375 است. برای دستیابی به این هدف، مدل تجربی تحقیق با بهرهگیری از مبانی نظری تحقیق و رهیافت پارامتر متغیر در طول زمان و الگوریتم کالمن- فیلتر برآورد شده است. نتایج تخمین مدل نشان میدهد متغیرهای تعداد وسایل نقلیه باربری و درآمد ملی تأثیر مثبت و متغیرهای میانگین عمر ناوگان و نرخ تورم دارای تأثیرگذاری منفی و معنیدار بر تقاضای حمل و نقل جادهای ایران در دوره زمانی مورد بررسی میباشند. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، مهمترین توصیه سیاستی مطالعه آن است که دولت با سیاست کنترل قیمت سوخت از کاهش تقاضای بار جابجا شده در بخش حمل و نقل جادهای بکاهد. همچنین با اضافه نمودن ناوگان باری جدید و کاهش متوسط عمر ناوگان باری، به افزایش تقاضای بار جادهای مبادرت ورزد.
تقاضای حمل و نقل جادهای
قیمت سوخت
رهیافت پارامتر متغیر در طول زمان
الگوریتم کالمن-فیلتر
2017
08
23
103
126
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_6475_62d178c3c3a60eef75e21175284b1b23.pdf
نظریه های کاربردی اقتصاد
1396
4
2
بررسی اثر نرخ ارز بر تراز پرداخت گردشگری ایران
حسین
پناهی
سارا
معصوم زاده
سمیه
رزاقی
در ادبیات اقتصادی، بررسی اثر نوسانات ارزی بر ترازپرداختها از اهمیت به سزایی برخوردار است. گردشگری یکی از زیر بخشهای ترازپرداخت میباشد. این مطالعه به دنبال شناسایی اثر تغییرات نرخ ارز بر ترازپرداخت گردشگری ایران در بازه زمانی 2013-1995 با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری است. نتایج تحقیق نشان میدهد که منحنی جی در تراز پرداخت گردشگری ایران وجود داشته است. به این مفهوم که با شوک وارد شده بر نرخ ارز بعد از شش دوره وخامت، تراز پرداخت گردشگری بهبود یافته و درآمد حاصل از این صنعت بیش از هزینههای آن شده است. همچنین نتایج حاصل از تجزیه واریانس تابع صادرات، تابع واردات و ترازپرداخت گردشگری نشان میدهد که عمده تغییرات تابع صادرات ناشی از تغییرات نرخ ارز بوده، به طوری که 0/89 تغییرات تابع صادرات ناشی از تغییرات نرخ ارز بوده است و تغییرات تابع واردات نیز عمدتاً ناشی از تغییر نرخ ارز بوده و 0/249 تغییرات واردات گردشگری توسط تغییرات نرخ ارز توضیح داده میشود. هم چنین ترازپرداخت گردشگری نسبت به تغییرات درآمد ایران حساسیت بسیاری دارد به طوری که 0/395 تغییرات تراز پرداخت ناشی از تغییرات درآمد داخل کشور است.
نرخ ارز
ترازپرداخت گردشگری
منحنی جی
مدل تصحیح خطای برداری
2017
08
23
127
142
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_6477_a4c7c4f622eb359807cb60055ce8a805.pdf
نظریه های کاربردی اقتصاد
1396
4
2
اثر خصوصیسازی خدمات عمومی بر کارایی اقتصادی و درآمد دولت
فرید
فیاضمنش
علی
رنجبرکی
هدف این مقاله بررسی اثر خصوصیسازی خدمات عمومی بر کارایی اقتصادی و درآمد دولت میباشد. برای این منظور از یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) استفاده میشود. نتایج نشان میدهد، اگر خصوصیسازی در بخش خدمات عمومی منجر به آزادسازی قیمت در این بخش شود، زیان مرده از بین میرود و در نتیجه کارایی اقتصادی و درآمد دولت افزایش مییابد. ضمناً در صورتی که خصوصیسازی موجب افزایش بهرهوری در بخش خدمات عمومی گردد، میزان افزایش درآمد دولت و کارایی اقتصادی بیشتر خواهد بود. پرداخت مستقیم یارانه به خانوارها نیز مانع افزایش متغیرهای مذکور نمیشود. لیکن اگر با کنار گذاشتن فرض قابلیت جا به جایی آزاد عوامل تولید، از چارچوب نظری کلاسیک فاصله بگیریم، منحصر به بخش بودن سرمایه در بخش نفتخام و گاز طبیعی و خدمات عمومی موجب کاهش کارایی اقتصادی میگردد و افزایش درآمد دولت نیز به میزان قابل توجهی کمتر خواهد بود. بنابراین، خصوصیسازی منجر به افزایش کارایی اقتصادی نخواهد شد، مگر این که شرایط اقتصادی منطبق بر فروض اقتصاد کلاسیک باشد.
خصوصیسازی
مالکیت دولتی
کارایی اقتصادی
زیان مرده
الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه
2017
08
23
143
168
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_6474_ce3e433ae49c90e1d4c3de629a4cabdf.pdf
نظریه های کاربردی اقتصاد
1396
4
2
بررسی اثرات پویای تکانههای ساختاری بازار جهانی نفتخام بر خرجکرد بخش خصوصی و دولتی ایران: رهیافت مدل پویای ساختاری
عباس
معمارزاده
ناصر
خیابانی
اثر مخارج یکی از کانالهای قدرتمند و اثرگذار بر اقتصاد کشورهای صادرکننده نفتخام در پی وقوع تکانههای قیمتی نفتخام است. میزان اثرگذاری تکانههای ساختاری بر اقتصادهای صادرکننده نفتخام به نوع تکانه و میزان خرجکرد دولت در اقتصاد بستگی دارد. در این مطالعه با استفاده از دادههای فصلی سالهای 1988 تا 2014 ابتدا مطابق با کیلیان (2009) تکانههای سمت عرضه و تقاضای بازار جهانی نفتخام تفکیک و شناسایی گردیده و سپس با به کارگیری یک مدل عاملی پویا که برخلاف مدلهای خود توضیح برداری استاندارد با محدودیت ورود متغیر و کاهش درجه آزادی مواجه نیست (با رویکرد بیزین)، به بررسی اثرات تکتک تکانههای قیمتی نفتخام بر متغیرهای خرجکرد پرداخته شده است. نتایج نشان میدهند که عکسالعمل متغیرهای خرجکرد بخش دولتی و خصوصی به تکانههای ساختاری بازار جهانی نفتخام متفاوت است. تکانه مثبت اقتصاد جهانی از دو کانال افزایش درآمدهای نفتی و نیز رونق اقتصاد داخلی باعث افزایش مصرف بخش خصوصی (اعم از کالاهای بادوام، بیدوام و خدماتی و واردات کل) و سرمایهگذاری کل گردیده است. مصرف نهایی دولت در پی وقوع این تکانه به طور آنی واکنش منفی نشان داده که تنها برای یک دوره معنادار بوده است. اثرات تکانه خاص بازار نفتخام به سبب آنکه صرفا باعث افزایش درآمدهای نفتی گردیده محدود به افزایش مثبت و معنادار خرجکرد بخش دولتی بوده و مصرف بخش خصوصی و سرمایهگذاری کل را تحت تاثیر قرار نداده است. این تکانه اگرچه اثر مثبت بر واردات کل داشته اما این اثر پس از گذشت یک دوره به پایان رسیده است.
اثر خرجکرد
مدل پویای ساختاری
تکانه نفتی
بیزین
2017
08
23
169
194
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_6482_4018a682fbe2991d29ffdcc0cb564f6c.pdf