تحلیل کارایی فنی واحدهای بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد اقتصاد

2 دانشیار اقتصاد دانشگاه تبریز

چکیده

این پژوهش­ با هدف بررسی کارایی فنی واحدهای استانی بیمه تأمین اجتماعی طی سال‌های 1393-1391 به روش تحلیل پوششی داده‌ها صورت پذیرفته است. ابتدا برای تعیین نوع بازده نسبت به مقیاس واحدهای مورد بررسی آزمون‌های لازم با استفاده از نرم‌افزار GAMS انجام ‌شده و الگوی تحلیل پوششی داده‌ها با بازده ثابت نسبت به مقیاس به ‌عنوان مدل مناسب جهت اندازه‌گیری کارایی فنی واحدهای تحت بررسی انتخاب گردید. سپس به ‌منظور افزایش دقت تشخیص مدل در تفکیک واحدهای کارا از مدل ابرکارای اندرسون – پترسون جهت اندازه‌گیری کارایی فنی واحدهای کارا استفاده شد. همچنین در این پژوهش با معرفی دو شاخص جدید عمق و بعد برای شبکه پوشش بیمه تأمین اجتماعی در کشور، پویایی‌های همزمان این دو شاخص با کارایی فنی واحدها در دو بلوک واحدهای بزرگ و واحدهای کوچک مقایسه شده است. نتایج نشان می‌دهد که در سطح واحدهای بزرگ رشد کارایی فنی با رشد شاخص عمق شبکه بیمه‌ای همسو و با رشد شاخص بعد شبکه بیمه‌ای غیرهمسو بوده است. ضمناً در سطح واحدهای کوچک نتایج به‌ دست ‌آمده یک‌دست نبوده و آهنگ رشد کارایی فنی واحدها با رشد دو شاخص عمق و بعد شبکه بیمه‌ای در مناطق مختلف کشور متفاوت بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing the Technical Efficiency of Insurance Units of the Social Security Organization of Iran

نویسندگان [English]

  • Sajjad Abdollahzadeh 1
  • Firouz Fallahi 2
1 MA in Economics
2 Associate Professor of Economics, University of Tabriz
چکیده [English]

This paper analyzes the technical efficiency of the provincial insurance units of the Iranian social security organization using Data Envelopment Analysis (DEA) approach based on yearly data from 2012 to 2014. To that end, return to scale tests are used to determine the appropriate DEA type for each unit; which the results favor constant returns to scale in these units. Next, constant return to scale and superefficient DEA (introduced by Andersen and Petersen, 1993) models are used to measure the technical efficiency of the units. In addition, two different indices (the network-deepening and network-widening) are introduced and their effects on the efficiency are also investigated. The results of comparing the network indices and technical efficiency of the units revealed that in the large units the technical efficiency has a pro-cyclical and counter-cyclical dynamic with the network‌ deepening and network widening indices, respectively. However, in the small units the direction of changes in the technical efficiency and network indices varies among the units and the results are inconclusive.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Efficiency
  • Social security
  • Data Envelopment Analysis
  1. 1. آزادی نژاد، علی.، آماده، حمید، و امامی میبدی، علی (1393). بررسی عوامل مؤثر در کارایی فنی بخش صنعت استان‌های کشور با رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها. مجله تحقیقات اقتصادی، 49(1)، 188- 173.

    2. ابویی، فاطمه.، میر دهقان اشکذری، سید محمد، و شفیعی رود پشتی، میثم (1391). ارزیابی کارایی شرکت‌های بیمه در ایران. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، 27 و 28، 218-201.

    3. برزیده، فرخ.، پریزادی، عیسی، و احمدی زاد، آرمان (1392). نسبت‌های مالی مؤثر بر سلامت مالی شرکت‌های بیمه در ایران. پژوهشنامه بیمه، 110، 201- 181.

    4. حمزه پور، مهدی، و محمدی، روح‌الله (1391). بررسی کارایی شعب سازمان بیمه تأمین اجتماعی در استان تهران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها (DEA). فصلنامه مقاله‌های پژوهشی مدیریت، 4، 117-94.

    5. دانشور، مریم.، آذر، عادل، و زالی، محمدرضا (1385). طراحی مدل ارزیابی عملکرد شعب بیمه با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده‌ها (مطالعه موردی: بیمه دانا). پژوهشنامه مدیریت اجرایی، 1.6(23)، 62-37.

    6. دادگر، یداله (1393). مالیه عمومی و اقتصاد دولت، انتشارات نور علم. چاپ هفتم.

    7. دفتر آمار و محاسبات اقتصادی و اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی، سالنامه‌های آماری، سال‌های 1393-1391.

    8. فاضل یزدی، علی، و معین‌الدین، محمود (1394). ارزیابی کارایی و رتبه‌بندی صنعت بیمه ایران با استفاده از رویکرد پویای تحلیل پنجره‌ای داده‌ها. فصلنامه مدیریت بهره‌وری، 9 (35)، 150-131.

    9. طلوع، مهدی و سمانه جوشقانی (1389). راهنمای کاربران GAMS به همراه مدل‌هایDEA. انتشارات نشر کتاب دانشگاهی. چاپ اول.

    10. متفکر آزاد، محمدعلی.، پورعبادالهان کویچ، محسن.، فلاحی، فیروز.، رنج پور، رضا، و سجودی، سکینه (1393). محاسبه کارایی فنی نیروگاه‌های حرارتی کشور و بررسی عوامل مؤثر بر آن: کاربرد روش تصادفی نا پارامتریک پوششی داده‌ها. فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 49(1)، 113- 93.

    11. مهرگان، محمدرضا (1392). تحلیل پوششی داده‌ها، مدل‌های کمی در ارزیابی عملکرد سازمان‌ها. انتشارات نشر کتاب دانشگاهی. چاپ دوم.

    12. همتی، عبدالناصر.، باقرزاده، حجت‌الله،و سلیمی، احسان (1386). بررسی کارایی فنی و صرفه‌جویی به مقیاس تولید شرکت‌های بیمه دولتی ایران در سال‌های 1384-1370 با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها. فصلنامه صنعت بیمه،22(2)، 86-57.

    1. Avkiran, N. K. (2001). Investigating technical and scale efficiencies of Australianuniversities through data envelopment analysis. Journal of Socio-Economic Planning Sciences, 35, 57-80

    2. Banker, R. D., Charnes, A., & Cooper, W. W) .1984). Some models for estimation technical and scale in-efficiencies in data envelopment analysis. Management Science Journal, 30, 1078-1092.

    3. Charens, A., Cooper, W. W., & Rohdes, E. (1978). Measuring the efficiency of decision making units. European journal of Operational Research, 2(6), 429-444.

    4. Cummins, J. D., & Weiss, A, M. (1993). Measuring cost efficiency in the property–liability insurance industry. Journal of banking and finance, 17, 463-481.

    5. Cummins, J. D., & Xie, X. (2016). Efficiency and productivity in the US property-liability insurance industry: ownership structure, product and distribution strategies. Data envelopment analysis, international series in operations research & management science, 238, 113-163.

    6. Diacon, S. (2001). The efficiency of UK general insurance companies. CRIS discussion paper series- 2001-III, Central for risk and insurance studies, University of Nottingham, U.K.

    7. Farrell, M. J. (1957). The measurement of productive efficiency. Journal of the Royal Statistical Society, Series A, 120(3(, 253-281.

    8. Friedman, L., & Sinuany-Stern, Z. (1998). Combining ranking scales and selecting variables in the DEA context: the case of industrial branches. Journal of computer and operations Research, 25(9), 787-791.

    9. Golany, B., & Roll, Y. (1989). An application procedure for DEA. Journal of omega, 1(3), 237-250.

    10. Pierce, J. (1997). Efficiency progress in the New South Wales government. NSW Treasury Research & Information Paper, No. TRP97-8, NSW Treasury, Sydney.

    11. Worthington, A., & Hurley, E.) 2002(. Cost efficiency in Australian general insurance: A non-parametric approach. Journal of British Accounting Review, 34, 89-108.

    12. Yaisawarng, S., Asavadachanukorn, P., & Yaisawarng, S. (2014). Efficiency and productivity in the Thai non-life insurance industry. Journal of productivity analysis, 41(2), 291-306.

    13. Xie, X. (2010). Are publicly held firms less efficient? Evidence from the US property – liability insurance industry. Journal of Banking & Finance, 7, 1-15.