2024-03-29T03:57:21Z
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=1340
Quarterly Journal of Applied Theories of Economics
1399
7
2
بررسی کارایی نظام مالیاتی ایران با تأکید بر شناوری و کشش مالیاتی
زهرا
محمدی احمدآبادی
باقر
درویشی
هدف اصلی این مطالعه بررسی کارایی نظام مالیاتی ایران به وسیله دو شاخص شناوری و کشش مالیاتی است. بدین منظور با بکارگیری دادههای درآمد مالیاتی و پایه مالیاتی مربوط به انواع مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم طی دوره 1393-1359، در ابتدا شناوری با استفاده از مدل ARDL و الگوی ECM برآورد شد، سپس با لحاظ متغیر جانشین برای سیاست مالیاتی و با استفاده از یک مدل غیرخطی کشش مالیاتی تخمین زده شد. در نهایت، حساسیت تخمینهای شناوری به تورم و رکود و رونق اقتصادی بررسی شد. نتایج نشان میدهد که در بلندمدت شناوری و کشش انواع مالیاتها تقریباً برابر هستند. اما در کوتاهمدت کشش بالاتر از شناوری است. بر این اساس سیاستهای مالیاتی اتخاذ شده نقش چندانی در افزایش درآمدهای مالیاتی نداشته، و افزایش درآمدهای مالیاتی تنها ناشی از رشد پایه مالیاتی است. همچنین نتایج نشان میدهد تورم تنها در کوتاهمدت بر مقادیر شناوری اثر داشته، و شناوری بلندمدت مستقل از تغییرات تورم است. بهعلاوه مالیاتهای مستقیم نسبت به دورههای رکود و رونق انعطافپذیری ندارند، و صرفاً مالیات بر کالاها و خدمات دارای رفتار موافق با دوره رکود و رونق است.
Efficiency
Elasticity and Buoyancy
Iran tax system
Inflation
Economic expansion and contraction
2020
08
22
1
26
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_11040_cf650a6d11ea8d645d99cc80adbe3ab2.pdf
Quarterly Journal of Applied Theories of Economics
1399
7
2
بررسی فرضیه بالاسا- ساموئلسون با تاکید بر فراوانی نسبی نیروی کار ماهر و غیرماهر: کاربردی از رویکرد مارکوف-سوئیچینگ
مسلم
انصاری نسب
وحید
فرزام
اعظم
اصغری نژاد
در پژوهش حاضر، فرضیه بالاسا-ساموئلسون با تاکید بر نسبت نیروی کار ماهر به غیرماهر برای اقتصاد ایران مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور از دادههای مربوط به دوره زمانی 2016-1973 و از روش غیرخطی مارکوف-سوئیچینگ استفاده شد. با استفاده از آماره اطلاعاتی آکائیک، مدل MSMAH(2)-AR(3) به عنوان مدل بهینه برای بررسی تاثیر بهرهوری بر نرخ ارز حقیقی برای اقتصاد ایران انتخاب گردید. نتایج نشان داد که تاثیر بهرهوری بر نرخ ارز حقیقی در دوره زمانی مورد مطالعه قابل تفکیک به دو رژیم بوده، بهطوریکه تاثیر بهرهوری بر نرخ ارز حقیقی در رژیم صفر برابر با 59/0- و در رژیم یک برابر با 84/0- بوده است. بنابراین رژیم صفر، رژیمی است که در آن تاثیر بهرهوری بر نرخ ارز حقیقی کم و رژیم یک، رژیمی است که در آن تاثیر بهرهوری بر نرخ ارز حقیقی زیاد است. به طور کلی مشاهده میشود که تاثیر بهرهوری بر نرخ ارز موثر حقیقی برای اقتصاد ایران که دارای نسبت نیروی کار ماهر به غیرماهر پایین است در هر دو رژیم منفی و معنیدار بوده و فرضیه بالاسا-ساموئلسون برقرار نیست.
Real Exchange Rate
Labor productivity
Balassa–Samuelson effect
the ratio of skilled to unskilled labor
Markov-Switching
2020
08
22
27
52
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_11058_08e68cac4c85e1191bff046d1cdd3a2a.pdf
Quarterly Journal of Applied Theories of Economics
1399
7
2
ارزیابی مسیر بهینه رشد اقتصادی، آلودگی و انباشت سرمایه: رویکرد الگوی سیستم پویا
علی
سلمان پور زنوز
وجود تعارض میان افزایش رفاه ناشی از تولید و کاهش رفاه ناشی از پیامدهای منفی زیستمحیطی عقیده به وجود آمدن حداکثر رفاه در نتیجه افزایش تولید را زیر سوال برده است و زمینه مطالعات بیشتر در این زمینه را فراهم ساخته است. هدف مطالعه حاضر ارزیابی مسیر رشد اقتصادی به کمک الگوی سیستم پویا است زمانی که آلودگی به عنوان یک محصول جانبی تولید میباشد. در این الگو فرض بر این است که بخشی از درآمد برای کاهش آلودگی هزینه میشود. اثر مثبت مطلوبیت مصرف و اثر منفی آلودگی در تابع رفاه منعکس میشود. در مطالعه حاضر روند متغیرها در بازه زمانی 50 ساله مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج شبیهسازی حاکی از آن است که با وجود افزایش سرمایهگذاری روی بهبود کیفیت محیطزیست جهت کاهش آلودگی، آلودگی افزایش یافته و ارزش حال خسارت آلودگی بر محیطزیست افزایش و ارزش حال مطلوبیت کاهش و نهایتاً رفاه انباشته کاهش پیدا میکند. بنابراین سیاستگذاران بایستی توجه خاصی روی آلودگی محیطزیست و خسارتهای زیستمحیطی آنها داشته باشند و نرخ سرمایهگذاری بر کنترل آلودگی محیطزیست را افزایش دهند. زیرا نرخ افزایش آلودگی بیشتر از نرخ افزایش سرمایهگذاری ها روی کنترل آلودگی میباشد.
Simulation
Dynamic System
Economic growth
Pollution
2020
08
22
53
76
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_11057_094f70153dc35e59aa285a74c9d70e38.pdf
Quarterly Journal of Applied Theories of Economics
1399
7
2
تخصیص درآمد و هزینه در بودجهریزی عملیاتی دانشگاهها
مسعود
طالبیان
ابوالفضل
شفائی
طی چند سال اخیر، اصرار زیادی بر استقرار بودجهریزی عملیاتی به منظور هدفمند نمودن فعالیتهای دستگاههای اجرایی دولت وجود داشتهاست. دانشگاهها نیز بعنوان یکی از دستگاههای اجرایی در نظام مالی دولت مکلف شدهاند که بودجهریزی عملیاتی را پیاده نمایند. یکی از اهداف اصلی نظام بودجهریزی عملیاتی پاسخگو نمودن زیر بخشها و همچنین توزیع متناسب بودجه بین آنها از طریق تخصیص درآمد و هزینه میباشد. در این مقاله با استفاده از مفهوم تئوری بازیها روشی برای تخصیص بودجه به زیر مجموعهها در یک دانشگاه ارائه میشود. به طور مشخصتر، تخصیص بودجه به شکل یک بازی مشارکتی مدل میگردد که دانشکدهها بازیگران آن میباشند و تابع ویژگی ارزش میزان عایدی را نشان میدهد. ابتدا، از مفهوم هسته برای تخصیص استفاده میگردد که موجب حفظ منافع همه بازیگران و ادامه فعالیت در دانشگاه گردد. سپس، و با توجه به امکان عدم وجود هسته، از مفهوم نوکلئوس برای کمینه کردن نارضایتی احتمالی بازیگران استفاده میشود. در نهایت، روش نوین ارائه شده در مقاله در یک دانشگاه اجرا میگردد که نتایج به دست آمده تا حدود زیادی با انتظارات خبرگان منطبق بوده است.
game theory
Coalitional Games
Core
Nucleolus
2020
08
22
77
102
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_11154_df91367ba26cee0d24a212314f5bcba9.pdf
Quarterly Journal of Applied Theories of Economics
1399
7
2
رابطه غیرخطی نااطمینانی سیاست های اقتصادی دولت و رشد اقتصادی ایران با تأکید بر توسعه بازارهای مالی در قالب مدل نوین GAS
فاطمه
باقرزاده آذر
سید جمال الدین
محسنی زنوزی
غلامرضا
منصورفر
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیر نااطمینانی سیاستهای اقتصادی دولت بر رشد اقتصادی با لحاظ توسعه بازارهای مالی طی دوره 1357-1397 در چهارچوب یک مدل غیرخطی است. جهت برآورد نااطمینانی از مدل نوین امتیاز خود رگرسیونی تعمیم یافته و برای برآورد تأثیر نااطمینانی مخارج دولتی بر رشد اقتصادی با لحاظ توسعه بازار سرمایه از مدل خود رگرسیونی انتقال ملایم استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که نااطمینانی مخارج دولتی در رژیم اول (سطوح پایین سرمایهگذاری) تأثیر منفی و در رژیم دوم (سطوح بالا سرمایهگذاری) تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی دارد. در رژیم اول، با توسعه بازار سرمایه تأثیر منفی نااطمینانی بر رشد اقتصادی خنثی شده است. در حالیکه در رژیم دوم، توسعه بازار سرمایه نتوانسته است تأثیر مثبت نااطمینانی بر رشد اقتصادی را حفظ نماید و نااطمینانی مخارج دولتی با لحاظ توسعه بازار سرمایه تأثیر منفی بر رشد اقتصادی دارد. در نتیجه بازار سرمایه کشور، توانایی بهرهگیری از سطوح بالا سرمایهگذاری در جهت کاهش نااطمینانی مخارج دولتی بر رشد اقتصادی را ندارد.
Government Expenditure Uncertainty
Capital Market Development
Generalized Autoregressive Score model
Smooth Transition Autoregressive Model
2020
08
22
103
128
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_11010_0bdedcfabbcebb449bec8846501bb383.pdf
Quarterly Journal of Applied Theories of Economics
1399
7
2
تاثیر شوکهای سیاست پولی بر پویایی قیمت گروه کالاهای صنعتی منتخب در ایران
آرش
کتابفروش بدری
اکبر
میرزاپور باباجان
بیت اله
اکبری مقدم
بررسی پویایی قیمت کالاهای صنعتی در دورههای زمانی مختلف از اهمیت ویژهای برخوردار است، چراکه وجود نوسان در قیمت کالاها میتواند به عنوان یک مشکل جدی در سیاستگذاریها مطرح شود و تولید بخشهای مختلف اقتصاد را نیز تحت تاثیر قرار دهد. شوکهای سیاست پولی از جمله عواملی هستند که میتوانند بر قیمت کالاهای صنعتی اثرگذار باشند. هدف مطالعهی حاضر در واقع بررسی تاثیر شوکهای سیاست پولی بر پویایی قیمت گروه کالاهای صنعتی در ایران با استفاده از رویکرد خود توضیحبرداری ساختاری(SVAR) در بازهی زمانی 1387-1 تا 1396-4 است. جامعه آماری مورد بررسی پژوهش بخش اقتصاد کلان ایران است و کالاهای مورد بررسی در این پژوهش شامل آلومینیوم، مس، طلا، میلگرد، تیرآهن و روی میباشند. نتایج بررسیها نشان داد که در بلندمدت بیشترین تاثیر بر کالاهای مورد بررسی توسط اعتبارات پرداختی صورت میپذیرد. در نهایت میتوان گفت افزایش میزان اعتبارات پرداختی برای بخش صنعت به منظور تامین سرمایههای لازم برای گسترش مراکز تولید صنعت و رسیدن به یک شرایط با ثبات در قیمت کالای صنعتی از جمله سیاستهایی است که میتواند برای بهبود وضعیت تاثیرگذار باشد.
Monetary policy shocks
commodity prices
industry sector
Iran
SVAR method
2020
08
22
129
154
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_11155_c609ada72f80545bf89fb50e2bac7887.pdf
Quarterly Journal of Applied Theories of Economics
1399
7
2
تلفیق الگوی برنامه ریزی آرمانی چیبیشف و فوکوس-لاس جهت تعیین برنامه زراعی
محمد حسین
کریم
علی
سردارشهرکی
ندا
علی احمدی
بخش کشاورزی نقش اساسی و زیربنایی در اقتصاد ملی هر کشوری دارد. امروزه متدهایی که برای تعیین الگوی کشت توأم با ریسک برای محصولات زراعی بکار میروند، اغلب در جهت افزایش رفاه کشاورزان و حداکثرسازی سود آنها قدم برمیدارند. در مطالعه حاضر، هدف تدوین الگوی بهینه کشت محصولات کشاورزی در شرایط ریسکی در منطقه سیستان در استان سیستان و بلوچستان براساس دادههای مقطعی 96- 1395میباشد. برای این منظور، از مدل تلفیقی برنامه ریزی آرمانی چیبیشف و مدل فوکوس-لاس شد. نتایج نشان داد که در زمینهای بیش از 3 هکتار مقدار درآمد ناخالص، در مناطق زابل، زهک و هیرمند به ترتیب 1954567، 1324568 و 1245751 تومان و لاس در منطقه زابل و هیرمند به ترتیب 351254 و 4/253698 تومان در هکتار میباشد و این نتایج نشان دهنده این است که با افزایش سطح زیرکشت مزارع الگوهای تولید با چند محصول محدود را انتخاب می کنند و هرچه مزرعه کوچکتر شود برای کاهش ریسک درآمدی خود تنوع محصولات کشت شده را افزایش میدهد. از طرف دیگر با افزایش سطح زیرکشت مقدار مصرف آب کمتر شده و درآمدناخالص افزایش می یابد. در همه مزارع نمونه درآمد ناخالص بدست آمده بیش از نیاز خانوار برای نیازهای اولیه بوده و با استفاده از آن می تواند سرمایه گذاری بیشتری انجام دهد. پیشنهاد میگردد که با اجرای سیاست یکپارچه سازی مزارع کوچک در منطقه سیستان، درآمد ناخالص کشاورزان را افزایش داده و همچنین موجب استفاده بهینه از نهادهها میشود.
Optimal Cropping Pattern
Risk
Goal programming
Focus-Las Model
Sistan Region
2020
08
22
155
176
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_11172_9c0911eb21688055cfa1361ea9d07eed.pdf
Quarterly Journal of Applied Theories of Economics
1399
7
2
بخشش نوع دوستانه و تأثیر مشوقهای مالیاتی بر آن موردمطالعه: شهرهای منتخب ایران (1388 تا 1395)
کاوه
حقوقی
احمد
اسدزاده
محمدعلی
متفکرآزاد
هدف این مطالعه بررسی عکسالعمل کمکهای خیریه نسبت به مشوقهای مالیاتی با استفاده از اظهارنامههای مالیاتی تسلیمشده از طرف اشخاص حقیقی در هشت شهر تبریز، اصفهان، شیراز، ارومیه، مشهد، اهواز، رشت و اراک با استفاده از دادههای پانل طی دوره 1388-1395 است.نتایج تحقیق مؤید آن است که بین متغیر درآمد افراد، بهای بخشش، سن و بخشش نوعدوستانه یک رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ یعنی همراه با افزایش درآمد افراد، بهای بخشش و سن، بخشش نوعدوستانه افزایش مییابد. ازآنجاکه حجم زیادی از مؤدیان مشاغل، در طبقات متوسط و پایین درآمدی قرار دارند و در شرایط فعلی این گروه در مقایسه با گروه پردرآمد قیمت بیشتری برای کمکهای خیریه پرداخت میکنند لذا برای تشویق این گروه باید هزینه یا قیمت کمک کاهش یابد. از طرفی کشش درآمدی 85/0 و کشش بهای بخشش برابر 06/0 است که نشاندهنده هماهنگی بین درآمد و قیمت و اثرگذاری آن بر بخشش نوعدوستانه است. در ادامه، عکسالعمل کمکهای خیریه نسبت به مشوقهای مالیاتی با استفاده از کشش مالیاتی، نشاندهنده آن است که بین متغیر مالیات و بخشش نوعدوستانه یک رابطه منفی و معنادار وجود دارد.
Tax incentive
Altruistic forgiveness
Moral economy
Giving price
2020
08
22
177
198
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_11285_5a13bb57941eca61197fd4159ed2f752.pdf
Quarterly Journal of Applied Theories of Economics
1399
7
2
ریسک سیستمی و صندوقهای سرمایه گذاری مشترک
جعفر
عبادی
ناصر
الهی
سعیده
هوشمند گهر
هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی و مطالعه ریسک سیستمی در میان صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در بازار سرمایه ایران است. برای بررسی ساختار همبستگی بازدهی روزانۀ خالص ارزش داراییهای صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در دورۀ زمانی 1/01/1390 تا 1/01/1399 ازمدل گارچ چند متغیره و روش همبستگی شرطی ثابت و پویا استفاده شدهاست. نتایج این مطالعه بیانگر آن است که شواهد سرایت و ریسک سیستمی در میان صندوقهای سرمایهگذاری مشترک وجود دارد. براساس نتایج مدل با توجه به مثبت بودن ضریب دلتا (δ) انتظار میرود همبستگی شرطی در میان صندوقهای سرمایهگذاری به دنبال بروز شوک در سری بازدهیهای آنها افزایش یابد. همچنین از آنجا که ضریب گاما (γ) در سطح 5 درصد معنیدار و میزان قابل توجهی بوده است، انتظار میرود که عبور از شرایط نااطمینانی و نوسانی زمانبر باشد. لذا در این مقاله راهکارهای مدیریتی و سیاستهای احتیاطی تنظیمی برای کنترل و پیشگیری از ریسک سیستمی بررسی شده است.
systemic risk
contagion
Mutual funds
Conditional Correlation models
2020
08
22
199
222
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_11286_8b2031b6996d0131a95a2b93878f77d6.pdf
Quarterly Journal of Applied Theories of Economics
1399
7
2
رتبهبندی کارایی نیروگاه های برق ایران با استفاده از روش ابرکارایی: کاربرد دو روش لین-چن و LJK
سکینه
سجودی
لاله
دستمالچی
هادی
نشاط
امروزه با توسعه روزافزون جوامع، تقاضا برای انواع انرژی از جمله انرژی برق افزایش قابل توجهی یافتهاست. از اینرو، توجه به بهرهوری انرژی بهویژه انرژی برق امری ضروری به نظر میرسد. با توجه به وجود نیروگاههای متعدد در سراسر کشور و نیز بالا بودن هزینه تأسیس، تعمیر، نگهداری و تأمین قطعات نیروگاه جدید، محاسبه کارایی نیروگاههای موجود و رتبهبندی و مقایسه آنها با یکدیگر از لحاظ میزان کارایی میتواند اقدامی مفید برای استفاده بهینه از ظرفیت تولید نیروگاههای موجود و رساندن آنها به بالاترین سطح کارایی و بهرهوری ممکن باشد. روشهای گوناگونی برای محاسبه کارایی و رتبهبندی واحدهای تصمیمگیرنده (DMUs) وجود دارد که تحلیل پوششی دادهها (DEA) و بهویژه روش ابرکارایی یکی از مهمترین آنها بهشمار میرود. در این مقاله اقدام به رتبهبندی کارایی نیروگاههای حرارتی ایران در سال 1395 با استفاده از مدل ابرکارایی لین و چن (2018) و مدل ابرکارایی LJK (2007) و مقایسه نتایج آنها با یکدیگر شده است. طبق ارزیابی هر دو روش، نیروگاههای سیکل ترکیبی از نظر کارایی معمولاً رتبههای بهتر و نیروگاههای گازی رتبههای پایینتری را کسب کردهاند ولی در تقسیمبندی از لحاظ دولتی و خصوصی بین دو روش اتفاقنظر وجود ندارد بهعبارتی با استفاده از مدل لین و چن نیروگاههای بخش دولتی و با استفاده از مدل LJK نیروگاههای بخش خصوصی دارای عملکرد بهتری بودهاند.
data envelopment analysis (DEA)
ranking
Super Efficiency
Decision Making Units (DMUs)
2020
08
22
223
254
https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_11290_3aaac12c7f7ac96cd5b03905362c6faa.pdf