آثار توزیعی مالیات بر دی اکسید کربن بر مخارج خانوارها در ایران – رویکرد داده ستانده زیست محیطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد دانشگاه الزهرا

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه الزهرا

چکیده

گسترش مصرف انرژی و روند رو به افزایش انتشار آلاینده‌های ناشی از احتراق حامل‌های انرژی در جهان، موجب شده که بحران‌های زیست‌محیطی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های فراروی دولت‌ها در قرن بیست و یکم شناخته شود. اعمال سیاست مالیات بر دی‌ اکسید کربن یکی از سیاست‌های کاهش انتشار گاز دی‌اکسید کربن از یکطرف و افزایش درآمد دولت از طرف دیگر شناخته شده است. اعمال این سیاست دارای اثرات توزیعی است که سنجش آن می‌تواند به سیاست‌گذاران کمک شایانی کند. در این راستا، هدف اصلی مقاله مطالعة آثار توزیعی مالیات بر دی‌اکسید کربن بر درآمد خانوارهای شهری و روستایی به کمک مدل داده ستاندۀ زیست‌محیطی است. پایۀ آماری تحقیق شامل جدول داده ستاندۀ سال 1390 مرکز آمار ایران، مصرف فرآورده‌های نفتی وزارت نیرو، هزینه و بودجه خانوارهای شهری و روستایی 1390 است. نتایج نشان می‌دهد در صورت اعمال مالیات بر دی‌اکسیدکربن، نابرابری در شهرها گسترده‌تر و در روستاها افزایش نمی یابد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Studying distribution effect of co2 taxation on Iranian household expenditure- input- output approach

نویسندگان [English]

  • fatemeh Bazazan 1
  • aida Samavaty 2
2 alzahra university
چکیده [English]

The environmental crises, caused by the increased energy consumption and the increasing trend of pollutants emissions resulted from energy carrier’s combustion in the world, is recognized as one of the most important challenges faced by governments in the 21st century. The CO2 taxation is considered as one of the CO2 emission reduction policies in one hand and increases government income on the other hand. Implementation of this policy has distributive effects that can help policymakers measure it. The present study aimed to investigate the distributive effects of CO2 taxation on urban and rural households’ incomes, using the environmental input-output approach. Main data bases in this study are: 2011 input-output table of Static Centre of Iran that is aggregated to 12 sectors due to statistical constraints on sectoral energy consumption. The second data base is consumption of petroleum products of economic was obtained from energy balanced sheet 2011. Rural and urban expenditure and incomes’ households are collected from 2011 Static Centre of Iran, This results show that the distributional effect of the carbon tax on rural household is progressive but for urban households not.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Environmental input-output model
  • CO2 taxation
  • Suit index

مراجع

  1.  

    1. ارشدی، علی، نجفی زاده، سید عباس، و مهدوی، مهران (1390). تأثیر مالیات بر ارزش افزوده بر قیمتها در ایران. فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، 19(58)، 158-127.
    2. بانوئی، علی اصغر و کمال، الهام (1393). سنجش محتوای مستقیم و غیر مستقیم دی اکسید کربن در صادرات و واردات ایران با استفاده از رویکرد داده ستانده. سیاستگذاری پیشرفت اقتصادی، 2(3)، 20-1.
    3. بزازان، فاطمه، و خسروانی، ندا (1395). سنجش میزان انتشار د ی اکسید کربن توسط بخشهای مختلف تولیدی و خانوارها ناشی از مصرف انرژی در ایران رویکرد داده- ستانده زیست محیطی. فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی، 1(1)، 25-1.
    4. پایتختی اسکویی، سیدعلی و ناهیدی، محمدرضا (۱۳۸۶). مالیات‌های زیست محیطی (مالیات‌های سبز): مبانی نظری، تجربه‌ها. ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد، انجمن اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد.
    5. پژویان، جمشید، و رشتی نارسیس، امین (1386). مالیات سبز با تاکید مصرف بنزین. پژوهش نامه اقتصادی، 7(1)، 44-15.
    6. پور غفار دستجردی، جواد (1393). مالیات سبز مالیات زیست محیطی. مجله اقتصادی، 14(1و2)، 148 -135.
    7. ترابی، تقی، و وارثی، محسن (1388). بررسی آلایندگی زیست محیطی صنایع کشور با استفاده از رویکرد داده – ستانده (مورد خاص دی اکسید کربن). فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 11(3)، 92- 77.
    8. جعفری صمیمی، احمد، و علیزاده ملفه، الهام (1395). مالیات سبز بر رشد اقتصادی در ایران با کاربرد روش تعادل عمومی قابل محاسبه. فصلنامه علمی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 6(22)، 70-57.
    9. خوش اخلاق، رحمان، واعظ برزانی، محمد؛ و صادقی عمروآبادی، بهروز (1393). مالیاتهای سبز و استانداردهای زیست محیطی واردات، ابزار مناسب توسعه پایدار در اقتصادگذار ایران. اقتصاد کشاورزی، 8(2)، 195-175.
    10. سماواتی، آیدا (1397). بررسی آثار توزیعی مالیات دی اکسید کربن بر مخارج خانوار با روش داده ستانده زیست محیطی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
    11. صادقی، نرگس، ذبیحی، زهرا، و مستعلی پارسا، مریم (1395). سنجش مصرف انرژی و انتشار CO2 در بخش‌های اقتصادی. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل 15244.
    12. فریدزاد؛ علی، سهیلا، پروین، و بانویی، علی اصغر (1390). اثرات قیمتی مالیات بر ارزش افزوده با استفاده از تکنیک داده-ستانده (مورد ایران). فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران،  16(47)، 105-127.
    13. فطرس، محمد حسن، نجارزاده، ابوالفضل، و پیروزمحمدی، فهیمه (1391). بررسی رابطه میان آلودگی هوا، شدت انرژی و باز بودن اقتصاد. مجله اقتصادی – دوماهنامه بررسی مسایل و سیاست‌های اقتصادی، 12(11و12)، 22-5.
    14. گرامی، مریم، وکرمی، مهدی (1390). مالیات سبز در کشورهای توسعه یافته. مجله اقتصادی دفتر تحقیقات و سیاست مالی، 11(3و4)، 134-125.
    15. مرکز آمار ایران. (1390)، نتایج آمارگیری از هزینه و درآمد خانوار شهری، 1390.
    16. مرکز آمار ایران (1390)، نتایج آمارگیری از هزینه و درآمد خانوار روستایی، 1390.
    17. مرکز آمار ایران، معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی، (1390). نتایج آمارگیری از معادن در حال بهره برداری کشور1390.
    18. نصراللهی، زهرا، احمدی، زهره، و عشرتی، سمانه. (1391). اندازه گیری آثار زیست محیطی فعالیت‌های اقتصادی در ایران با رویکرد جدول داده ستانده. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 6(1)، 45-64.
    1. Anderson, J. E., Roy, A. G., & Shoemaker, P. A. (2003). Confidence intervals for the Suits Index. National Tax Journal, LVI(1), 81-90.
    2. Arshadi, A, Najafizadeh S A, & Mahdavi M. (2011). Effect of value added tax on the price effects in Iran.  Journal of Economic Research And Policies, 19(58), 127-158 (In Persian.(
    3. Banouei, A., & Kamal, E. (2014). Measurement of direct and indirect Co2 contents of exports and imports of Iran: using input-output approach. Economic Development Policy, 2(3), 1-20 (In Persian).
    4. Bazzazan, F ., & Khosravani, N. (2016). Measuring the amount of carbon dioxide emissions by different parts of production and households due to energy consumption in Iran. Journal of Environmental and Natural Resource Economics, 1(1), 1-25 (In Persian).
    5. Brännlund, R. , & Nordström, J. (2004). Carbon tax simulations using a household demand model. European Economic Review, 48(1), 211-233.
    6. Callan, T., Lyons, S., Scott, S., S. J. Tol, & Verde, S. (2009).The distributional implications of a carbon tax in Ireland. Energy Policy, 37(2), 407-412.
    7. Faridzad, A., Parvin, S., & Banouei, A. (2011). Effects of value added tax pricing using the input-output approach (case of Iran). Iranian journal Economic Research, 16(47), 105-127(In Persian).
    8. Fotros, M. H., Abolfazl, N., & Pirooz Mohammadi, F.(2013). A study of the relationship between air pollution, energy intensity and economic openness in Iran. Economic Journal, 12(11/12), 5-22 (In Persian).
    9. Gerami, M., & Karami, M. (2011). Green Taxation in the Developed Countries. Economic Journal, 11(3/4), 125-134  (In Persian).
    10. http://www.worldbank.org/en/programs/pricing-carbon
    11. IEA (2013), International Energy Agency.
    12. IPCC (2013), Intergovernmental Panel On Climate Change.
    13. Jafari Samimi, A., & Ali Zadeh Malfa, E. (2016). The impact of green taxation on economic growth in Iran by using the general equilibrium method. Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 6(22), 57-70 (In Persian).
    14. Jiang, Z. , & Shao, S. (2014). Distributional effects of a carbon tax on Chinese households: a case of Shanghai. Energy Policy, (73)C, 269-277.
    15. Khoshakhlagh, R., Vaez Barzani, M., & Sadeghi, B.  (2014). Green taxes and environmental standards of import, appropriate tools of sustainable development in Iran transition economy. Agricultural Economics, 8(2), 175-195(In Persian).
    16. Liang, Q. M., Wang, Q., & Wei, Y. (2013). Assessing the distributional impacts of carbon tax among households across different income groups: the case of China. Energy and Environment Policy in China, 24(7/8), 1323-1346.
    17. Lin, B., & Li, X. (2011). The effect of carbon tax on per capita CO2 emissions. Energy Policy, 39(9),  5137-5146.
    18. Nasrallahi, Z., Ahmadi, Z., & Eshrati, S. (2012). Environmental impact assessment of economic activity in Iran: an input-output approach. Economic Modeling. 6(1), 45-64. (In Persian).
    19. Paytakhti oskoii, A., & Nahidi, M. (2007). Green Taxes Theoretical Foundations, Experiences. 6th Iranian Agricultural Economics Conference, Mashhad, Iran Agricultural Economics Association, Ferdowsi University of Mashhad (In Persian).
    20. Pazhoyan, J., & Rashti Narsis, A. (2007). Green tax with emphasis on petrol consumption. Economic Research 7(1), 15-44 (In Persian).
    21. Poterba, J. M. (1991). Is the gasoline tax regressive? Tax Policy Economics. National Bureau of Economic Research, 5, 145–164.
    22. Pour Ghaffar Dastjerdi, J. (2014). Green Taxation of environmental tax, Economic Journal, 14(1/2), 135-148 (In Persian).
    23. Sadeghi, N., Zabihi, Z., & Mustaali Parsa, M. (2016). Measurement of energy consumption, and CO2 emissions in the economic sectors. Islamic Consultative Assembly, No 15244 (In Persian).
    24. Samavaty, Aida. (2018). Distribution effect of carbon tax on Iranian household with input output approach. Master Dessertation, Alzahra university. (In Persian)
    25. Schillo, B., Ginneralli, L., Kelly, D., Swanson, S., & Wilcoxen, P. (1993). The Distributional Impacts of a Carbon Tax. Energy Modeling Forum, Terms Engineering Center, Stanford University, WP12. 9.
    26. Shah, A. , & Larsen, B. (1992). Carbon Taxes, the Greenhouse Effect, and Developing Countries, The World Bank August 1992, WPS 957.
    27. Siriwardana, M., Meng, S., & Mcneill, J. (2011). The impact of a carbon tax on the Australian economy: results from a CGE model. Internet address: http://www,une.edu.au/business-school/working-papers/economics/econwp11-2.pdf.
    28. Statictical Center of Iran, (2011). Strategic Deputy of Observe, and control Results of Mines in operation in 2011 Survey. (In Persian).
    29. Statictical Centerof Iran, (2011). Survey results of urban, and rural households' expenditure and income, 2011. (In Persian).
    30. Suits, D. B. (1977). Measurement of tax progressivity. American Economic Review, 67(4), 747–752.
    31. Torabi, T., & Varesi, M. (2009). Investigating the environmental pollution of the Iranian industries using the input-output approach (considering only CO2 emission). Journal of Environmental Science and Technology, 3(11), 77-92 (In Persian).
    32. Wiera, M. , Pedersenb, K. B. , & Jacobsence, H. K. (2005). Are CO2 taxes regressive? Evidence from the Danish experience. Ecological Economics, 52(2), 239-251.
    33. Yusuf, A. A., & Resosudarmo, B. (2007). On the distributional effect of carbon tax in developing countries: The case of Indonesia. Economics and Development Studies Working Paper, No. 200705, Department of Economics, Padjadjaran University.

     

     

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار