شناسایی و اولویت‌بندی هسته‌های کلیدی بخش خدمات استان آذربایجان شرقی: رویکرد تحلیل چندبخشی (MSA)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد اقتصاد دانشگاه تبریز

2 دانشجوی دکترای اقتصاد شهری منطقه‌ای دانشگاه تبریز

3 دانشجوی دکترای اقتصاد نهادگرایی دانشگاه تبریز

چکیده

هر چند که نگاه به بخش خدمات در فرایند توسعه متفاوت است، در حال حاضر بخش خدمات غالب اقتصاد جهانی را تشکیل می دهد. با توجه به اهمیت این بخش به عنوان یکی از بخش‌های عمده اقتصادی و تأثیرگذاری آن در فرآیند توسعه کشور، این مطالعه با هدف شناسایی و اولویت‌بندی هسته‌های کلیدی بخش خدمات استان آذربایجان شرقی انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث شیوه مطالعه توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش در گام نخست با استفاده از مدل تحلیلی MSA به شناسایی و اولویت‌بندی هسته‌های کلیدی بخش خدمات استان آذربایجان شرقی پرداخته است. نتایج یافته‌ها نشان می‌دهد که در بین زیربخش‌ها، زیر بخش گردشگری به عنوان هسته‌ کلیدی بخش خدمات انتخاب شده است.
در بخش بعدی با روش SWOT به بررسی نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدید‌های هسته کلیدی استخراج شده از تحلیل MSA پرداخته شده و در پایان راهبرد‌‌های ارائه شده با استفاده از روش ماتریس برنامه‌ریزی استراتژیک کمی (QSPM) اولویت‌بندی شده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان‌گر آن است که گردشگری در استان آذربایجان شرقی جایگاه مناسب خود را نیافته و اگر استان بخواهد در این بخش پیشرفت کند باید استراتژی‌های گروه تدافعی (WT) را در اولویت قرار دهد.  طبق نتایج، استراتژی تشکیل کارگروه توسعه سرمایه‌گذاری در توسعه کانون‌های گردشگری، ارتقا گردشگری سلامت به وسیله مسئولان دولتی مرتبط و کارآفرینان، دعوت از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و ایجاد تسهیلات و امتیاز‌های ویژه سرمایه-گذاری برای زیربخش گردشگری در استان آذربایجان شرقی توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identifying and prioritizing the key cores of the service sector of East Azerbaijan Province: MSA analytical model

نویسندگان [English]

  • Davood Behboudi 1
  • Zeinab Baradaran 2
  • Zahra Azari 3
1 Economic Development and planning Depart, Economics and management Faculty, University of Tabriz, Iran
2 University of Tabriz
3 PhD student in Economics, University of Tabriz
چکیده [English]

Although the service sector is viewed differently in the development process, it now forms the dominant sector of the global economy. Considering the importance of this sector as one of the major economic sectors and its impact on the development process of the country, this study aims to identify and prioritize the key cores of the service sector of East Azerbaijan province.
This research is applied in terms of purpose and in terms of descriptive-analytical study method. In the first step, this research using the analytical model of MSA, identify and prioritize the key nuclei of the service sector of East Azerbaijan province. The results show that among the sub-sectors, the tourism sub-sector as the key core of the service sector.
Then the SWOT method examined the strengths, weaknesses, opportunities and threats. of the key core extracted from the MSA analysis and at the end, the strategies presented using the Quantitative Strategic Planning Matrix (QSPM) method are discussed Are prioritized.
The research findings indicate that tourism in East Azerbaijan province has not been properly positioned. To progress in this sector, defensive strategies (WT) at the provincial level should be prioritized, aiming to mitigate weaknesses and avoid threats. In this respect, forming an investment development task force in the province is recommended. This, in turn, helps develop tourism hubs, promote health tourism by governmental officials and entrepreneurs, invite domestic and foreign investors and provide investment facilities in the tourism sub-sector in the region

کلیدواژه‌ها [English]

  • Services
  • Tourism
  • MSA analytical model
  • East Azarbaijan province

مراجع

  1. احمدی­نژاد، حسین و پورفرج، علیرضا (1399). تعیین بخش مسلط درتولید ناخالص داخلی ایران و اثر آن بر رشد اقتصادی. توسعه و سرمایه، (2)6، 34-17.
  2. اصغرپور موزیرجی، حسین علی، مومنی، فرشاد و بانوئی، علی اصغر (1393). تحول بخش خدمات در مسیر توسعه­یافتگی: مقایسه خدمات توزیعی و خدمات تولیدی. مجله سیاست­گذاری اقتصادی، (11)6، 122-92.
  3. بانویی، علی اصغر، مومنی، فرشاد و آزاد، ایمان (1387). بررسی کمی جایگاه بخش خدمات و زیر بخش­های آن در اقتصاد ایران.‎ اقتصاد و جامعه، (15 و 16)4، 88-63.
  4. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، نماگر­های اقتصادی سال 1398.
  5. جهانگرد، اسفندیار (1381). شناسایی فعالیت­های کلیدی صنعتی ایران (بر مبنای مدل داده ستانده). فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، 21، 70-45.
  6. جهانگرد، اسفندیار و عاشوری، پردیس (1389). شناسایی بخش­های کلیدی با رویکردهای تحلیل داده-ستانده (IO)، اقتصادسنجی (EC) و تحلیل پوششی داده­ها (DEA): مطالعه موردی ایران. مجله سیاستگذاری اقتصادی، (3)2، 136-107.
  7. جهانگرد، اسفندیار و کشت­ورز، ویدا (1391). شناسایی بخش­های کلیدی اقتصاد ایران: رویکرد نوین نظریه شبکه. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، 25 و 26، 119-97.
  8. جهانگرد، اسفندیار و حسینی، نیلوفر سادات (1392). شناسایی بخش­های کلیدی اقتصاد ایران بر مبنای تحلیل تصادفی داده ستانده.(SIO) فصلنامه تحقیقات مدل سازی اقتصادی، 11، 47-23.
  9. جهانگرد، اسفندیار و ناصری بروچنی، علیرضا (1396). شناسایی بخش­های کلیدی اقتصاد ایران با استفاده از خوشه­بندی فازی. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، (72)22، 78-41.
  10. حسن­پور بی­صفر، توحید و فیضی، سلیمان (1398). بررسی مقایسه­ای تأثیر رشد بخش­های خدمات، صنعت و کشاورزی بر بیکاری در ایران. توسعه و سرمایه، (2)5، 159-138.
  11. حکیمیان، محمدحسین (1378). بررسی نقش بخش خدمات در اقتصاد ایران. مدیرساز، (1)3، 61-33.
  12. خاکی، غلامرضا (1388). روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی. انتشارات بازتاب، چاپ پنجم، تهران.
  13. دهقان شورکند، حسین، تکیه، مهدی و بانوئی، علی اصغر (1389). سنجش اهمیت بخش­ها با استفاده از رویکرد ماتریس حسابدری اجتماعی. مجله سیاستگذاری اقتصادی، (4)2، 171-135.
  14. ربیعی، مهناز و حاله، مهناز (1393)، تحلیل و برآورد (عوامل مؤثر بر سهم ) اشتغال­زایی بخش خدمات در اقتصاد ایران. ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، 167، 80-67.
  15. صابری، امیر، توکلی­نیا، جمیله و رضویان، محمد تقی (1397). ارزیابی ظرفیت مدیریت یکپارچه توسعه گردشگری شهرستان کاشان.مطالعات مدیریت گردشگری، (45) 14.
  16. عباسیان، عزت الله و مهرگان، نادر(1388). بهره وری بخش خدمات در اقتصاد ایران و روش­های ارتقاء آن. مجله سیاستگذاری اقتصادی، (1)1، 36-19.
  17. عرب مازار، عباس و خادمیان، سمانه (1392). اولویت سرمایه­گذاری در زیر بخش­های کشاورزی ایران. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 82، 43-27.
  18. فردآر، دیوید (1379). مدیریت استراتژیک. ترجمه علی پارسیان و محمد اعرابی، انتشارات دفتر پژوهش­های فرهنگی، تهران، چاپ اول.
  19. قویدل، صالح و عزیزی، خسرو (1387). شناسایی عوامل مؤثر برسهم اشتغال در بخش خدمات و زیربخش‌های آن (مورد مطالعه‌: ایران). پژوهشنامه اقتصاد کلان، (28)8, 116-93.‎
  20. مایر، جرالد. ام و سیرز، دادلی (1394). پیشگامان توسعه. مترجمین: هدایتی، سید علی اصغر و یاسری، علی، انتشارات سمت، 165-79.
  21. هریسون، جفری و جان کارون (1382). مدیریت استراتژیک. ترجمه بهروز قاسمی، انتشارات هیئت، تهران، چاپ اول.

 

1-    Abbasian, E., & Mehregan, N. (2009). Productivity of the service sector in the Iranian economy and methods of its promotion. Journal of Economic Policy, 1(1), 19-36 (in Persian).

2-     Ahmadinejad, H., & Pourfaraj, A.R. (2020). Determining the Dominant Sector in Iran's GDP and Its Effect on Economic Growth. Journal of Development and Capital, 6(2), 17-34.

3-    Asagharpour Mozirji, H. A., Momeni, F., & Banoui, A. A. (2014). The evolution of the service sector in the path of development: A comparison of distribution services and production services. Journal of Economic Policy, 6(11), 92-122 (in Persian).   

4-    Banuei, A., Momeni, F., & Azad, Iman. (2008). Quantitative study of the position of the service sector and its sub-sectors in the Iranian economy. Economy and society, 4(15 & 16), 88-63 (in Persian).

5-    Bashir, A., Suhel, A., Atiyatna, D. P., & Ichsan Hamidi, N. A. (2019). The Causality Between Agriculture, Industry, and Economic Growth: Evidence from Indonesia. ETIKONOMI, 18(2), 155-168.

6-    Boden, M., & Miles, I. (Eds.). (2000). Services and the Knowledge-based Economy. Psychology Press.

7-    David, F, R. (2000). strategic Management, Translators Parsian, A., & Aarabi, M, Daftar Pazhoheshhay Farhangi Publishing, Tehran, First Edition (in Persian).   

8-    Daniels.P.W. (2004). Reflections on the 'Old Economy', 'New Economy' and Services", Grows & Chang, 35(2):115-138.

9-    Dehghan Shurkand, H., Tekiyeh, M., & Banoui, A. A. (2010). Measuring the importance of sectors using the social accounting matrix approach. Journal of Economic Policy, 2(4), 135-171(in Persian).

10-    Diaz, B., Moniche, L., & Morillas, A. (2006). A fuzzy clustering approach to the key sectors of the Spanish economy. Economic Systems Research, 18(3), 299-318.

11-    Ghavidel, S., & Azizi, Kh (2008). Identifying the effective factors in the share of employment in the service sector and its sub-sectors (Case study: Iran). Journal of Macroeconomics, 8(28), 93-116 (in Persian).   

12-    Hakimian, M.H. (1999). Investigating the role of the service sector in the Iranian economy. Instrument Manager, 3(1), 33-61 (in Persian).

13-    Harrison, J., &Caron, J. (1998). Foundations in strategic Management, Translation GHasemi, B., Hyat Publishing, Tehran, First Edition (in Persian).

14-    Hasanpour Baysafar, T., & Feizi, S. (2019). Investigation of the Effect of Growth in Service, Industrial and Agricultural Sectors, on Unemployment in Iran. Journal of Development and Capital, 5(2), 138-159 (in Persian).    

15-    Jahangard, E. (2002). Identification of key industrial activities in Iran (based on Input-Output model). Journal of Economic Research and Policy, 21, 45-70 (in Persian).  

16-    Jahangard, E., & Ashouri, P. (2010). Identifying Key Sectors with Data-Output Analysis (IO), Econometrics (EC) and Data Envelopment Analysis (DEA): A Case Study of Iran. Journal of Economic Policy, 21(3), 107-136 (in Persian).   

17-    Jahangard, E. & Keshtvarz, V. (2012). Identifying Key Sectors of Iran's Economy: A New Approach to Network Theory. Quarterly Journal of Modern Economics and Trade, 25 & 26, 97-119 (in Persian).   

18-    Jahangard, E., hosiani, N. (2013). Identifying Key Economic Sectors in Iran: A Stochastic Input-Output Analysis. Journal of Economic Modeling Research. 3 (11), 23-47 (in Persian).

19-    Jahangard, E., & Naseri Brouchni, A. R. (2017). Identifying Key Sectors of Iran's Economy Using Fuzzy Clustering. Iranian Economic Research Quarterly, 22(72), 41-78 (in Persian).    

20-    Khaki, Gh.R (2009). Research method with an approach to dissertation writing. Bazetab Publications, fifth edition, Tehran (in Persian).      

21-    Kahraman, C., Demirel, N. C., & Demirel, T. (2007). Prioritization of e-Government strategies using a SWOT-AHP analysis: the case of Turkey. European Journal of Information Systems, 16(3), 284-298.

22-    Katouzian, M. A. (1970). The development of the service sector: a new approach. Oxford Economic Papers, 22(3), 362-382.

23-    Lusch, R. F., & Vargo, S. L. (2014). The service-dominant logic of marketing: Dialog, debate, and directions. Routledge.

24-    Nilsson, M (2004) "Research and advice on strategic environmental assessment”, Stockholm:Environmental Institute Publications.

25-    Rabiee, M., & Haleh, M (2014). Analysis and estimation (factors affecting the share) of job creation in the service sector in the Iranian economy. Social, Economic, Scientific and Cultural Monthly of Work and Society, 167, 67-80 (in Persian).   

26-    Ramakrishna, G. (2015). Service Sector Growth, Public External debt and Economic growth: A relook in to the Experience of Ethiopia. America Journal of Business and Management, 3(2), 64-74.

27-    Saberi, A., Tavakolonia, J., & Razavian, M. T (2018). Assessing the capacity of integrated tourism development management in Kashan city. Tourism Management Studies, 14(45) (in Persian).

28-    Schultz, S. (1977). Approaches to identifying key sectors empirically by means of input‐output analysis. The Journal of development studies, 14(1), 77-96.   

29-    Shrestha, R. K., Alavalapati, J. R & Kalmbacher, R. S. (2004). Exploring the potential for silvopasture adoption in south-central Florida: an application of SWOT–AHP method. Agricultural Systems, 81(3), 185-199.

30-    Singh, S. K. (2019). Emerging Role of Service Sector in Indian Economy. International Journal of Research in Social Sciences, 9(4), 803-810.

31-    Stimson, R. J., Stough, R. R., & Roberts, B. H. (2006): Regional Economic Development: Analysis and Planning Strategy. Canberra: Springer.

32-    Stehrer, R., Baker, P., Foster-McGregor, N., Koenen, J., Leitner, S. M., Schricker, J., ... & Yagafarova, A. (2014). Study on the relation between industry and services in terms of productivity and value creation.

33-    Thomas, J. J. (2009). Why is Manufacturing Not the Engine of India’s Economic Growth, Examining Trends, 1959–60 to 2008/9. Mimeo, New Delhi.

34-    Vargo, S. L., & Lusch, R. F. (2004). Evolving to a new dominant logic for marketing. Journal of marketing, 68(1), 1-17.

35-    http://data.un.org/en/iso/m y.html.

36-    Vargo, S. L., & Lusch, R. F. (2008). Service-dominant logic: continuing the evolution. Journal of the Academy of marketing Science, 36(1), 1-10.

37-    Yousuf, M., Ahmed, R., Akther, N., & Sumon, S. M. (2019). Estimating the Services Sector Impact on Economic Growth of Bangladesh: An Econometric Investigation. Asian Journal of Economic Modelling, 7(2), 62-72.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار