بررسی اثرات رفاه اجتماعی بر فرار مغزها در کشورهای در حال توسعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه لرستان

2 دانشیار اقتصاد دانشگاه لرستان

3 گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان-ایران.

4 استادیار اقتصاد دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره)

چکیده

بررسی اثرات رفاه اجتماعی بر فرار مغزها به عنوان پدیده‌ای اجتماعی در فرایند توسعه و رشد کشورها نقشی تعیین کننده دارد و جنبه‌ها و حوزه‌‌های مختلفی در کشورهای در حال توسعه همواره متأثر از این مقوله بوده است. یکی از اهداف جوامع در دنیای امروز افزایش سطح رفاه اجتماعی افراد می‌باشد. سطح کیفی و کمی زندگی و سطح رفاه اجتماعی در کشورها یکی مهم‌ترین معیارهای توسعه‌یافتگی است. بر همین اساس یکی از مهم‌ترین اهداف برنامه‌ریزان اقتصادی افزایش رفاه اجتماعی به عنوان عاملی مهم به منظور جذب نخبگان در جوامع توسعه‌یافته است. از طرفی کشورهایی با سطح رفاه اجتماعی نامطلوب و ضعیف شاهد فرار مغزها و مهاجرت افراد تحصیل‌کرده خود می‌باشند. در این پژوهش برآنیم تا به بررسی اثرات رفاه اجتماعی بر فرار مغزها طی سال‌های 2018-2002 و مبتنی بر داده‌های مراکز رسمی آمار اقتصادی از قبیل داده‌های بانک جهانی و داده‌های مهاجرت در کشورهای در حال توسعه بپردازیم. روش اقتصادسنجی مورد استفاده روش گشتاورهای-تعمیم‌یافته (GMM ) است. نتایج نشان می‌دهد وقفه اول فرار مغزها و آزادی بیان اثری مثبت بر فرار مغزها از کشورهای در حال توسعه (کشورهای مبداء) به ایالات متحده آمریکا (کشور مقصد) داشته و رفاه اجتماعی، ثبات سیاسی، بهداشت و سلامت عمومی اثری منفی بر فرار مغزها داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the Effects of Social Welfare on Brain Drain in Developing Countries

نویسندگان [English]

  • Ali Moftakhari 1
  • Mohammad Jafari 2
  • Esmaiel Abounoori 3
  • Younes Nademi 4
1 Lorestan University
2 Associate Professor, Lorestan University
3 Department of Economics, Faculty of Economics,Management and Administration Sciences, Semnan University, Semnan-Iran.
4 Assistant Professor of Economics, Grand Ayatollah Boroujerdi University
چکیده [English]

The study of the effects of social welfare on brain drain as a social phenomenon in the process of development and growth of countries has a decisive role and various aspects and areas in developing countries have always been affected by this category. One of the goals of societies in today's world is to increase the level of social welfare of individuals. The quality and quantity of life and the level of social welfare in countries is one of the most important criteria for development. Accordingly, one of the most important goals of economic planners is to increase social welfare as an important factor in order to attract elites in developed societies. On the other hand, countries with poor social welfare levels are witnessing brain drain and the migration of their educated people. In this study, we intend to investigate the effects of social welfare on brain drain during the years 2002-2018 and based on data from official economic statistics centers such as World Bank data and immigration data in developing countries. The econometric method used is the Generalized Moment of Method (GMM). The results show that the first brain drain and freedom of expression have a positive effect on brain drain from developing countries (countries of origin) to the United States of America (destination country) and social welfare, political stability, health and public health have a negative effect on brain drain. And has had elite migration. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Brain Drain
  • Social Welfare
  • Panel data model
  • Developing countries
  1. احدی، حدیث، نادمی، یونس و خوچیانی، رامین (1398). رانت نفت و فرار مغزها در کشورهای صادرکننده نفت عضو اوپک. پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، 8(30)، 21-1.
  2. حیدری، حسن، داودی، نرمین و طالبی، فرزانه (1395). آثار کلان اقتصادی و بخشی مهاجرت نیروی کار متخصص و غیرمتخصص در کشور ایران. فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش­عالی، 22(4)، 42-25.
  3. رستمی حصوری، هاجر (1393). اثر مهاجرت نیروی انسانی متخصص (فرار مغزها) بر فقر در کشورهای در حال توسعه. فصلنامه سیاست های مالی و اقتصادی، 2(5)، 104- 93.
  4. رستمی، هانی (1394). آثار مهاجرت نیروی کار متخصص بر بازار کار. ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، 190، 57-49.
  5. شاه­آبادی، ابوالفضل و ارغند، هانیه (1397). تأثیر پیچیدگی اقتصادی (ECI) بر رفاه اجتماعی در کشورهای منتخب درحال­توسعه. پژوهشنامه بازرگانی، 89، 122-89.
  6. شاه­آبادی، ابوالفضل و صالحی، مرضیه (1396). تأثیر بهبود مدیریت فراوانی منابع طبیعی از کانال حکمرانی بر مهاجرت نخبگان. پژوهشنامه بازرگانی، 83، 134- 103.
  7. شاه­آبادی، ابوالفضل و صالحی، مرضیه (1398). تأثیر توسعه صادرات با فناوری برتر بر مهاجرت نخبگان در کشورهای منتخب منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (منطقه منا). فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 54(3)، 632-607.
  8. شاه­آبادی، ابوالفضل و جامه­بزرگی، آمنه (1393). تأثیر آزادی اقتصادی، سیاسی و مدنی بر مهاجرت ( با تأکید بر مهاجرت نخبگان)، فصلنامه مجلس و راهبرد، 77(21)، 69-41.
  9. عباسیان، عزت­اله ، مفتخری، علی و نادمی، یونس (1396). اثرات غیرخطی درآمدهای نفتی بر رفاه اجتماعی در ایران. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه ­اجتماعی، 17(64)، 71-39.

10. علاءالدینی، پویا و امامی، یحیی (1384). جهانی شدن، مهاجرت و فقر در ایران. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 5(18)، 200-169.

11. لطیفی، غلامرضا، قره باغی، حمید، حاج علی اکبری، فیروزه و شامی، رضا (1396). بررسی نقش برنامه­ریزی ناحیه­ای بر رفاه اجتماعی از دیدگاه مردم. فصلنامه برنامه­ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 8(31)، 1-24.

12. محققی­کمال، سید حسین، رفیعی، حسن، سجادی، حمیرا، عباسیان، عزت­الله و رهگذر، مهدی (1392). تخمین شاخص ترکیبی رفاه اجتماعی برای شرایط ایران. فصلنامه علمی  پژوهشی رفاه اجتماعی، 14(52)، 32-7.

13. منصوری، سید امین و افقه، سید مرتضی (1396). بررسی اثرهای متقابل آزادی و حکمرانی بر توسعه انسانی. فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست­گذاری عمومی، 7(25)، 155- 135.

14. نادمی، یونس و مفتخری، علی (1396). حد بهینه فعالیت­های دولت و رفاه­اجتماعی در ایران رویکرد سری زمانی غیرخطی. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه ­اجتماعی، 17(67)، 35-9.

15. نیکویه، مهدی، شیروانی ناغانی، مسلم، درویشی سه تلانی، فرهاد، بیات، روح­اله (1398). شناسایی و اولویت­بندی عوامل چند زمینه­ای مؤثر بر روند فرار مغزها. فصلنامه مجلس و راهبرد، 27(104)، 154-127.

1-    Abbasian, E. A., Moftakhri, A., & Nademi, Y. (2017). the nonlinear effects of oil revenues on social welfare in Iran. Journal of Social Welfare Quaterly, 17 (64), 71-39 (In Persian).

2-    Alaedini, P., & Emami, Y. (2005). International migration and poverty: The Iranian case. Journal of Social Welfare Quaterly, 5(18), 169-200 (In Persian).

3-    Ahadi, H.,  Nademi, Y., & Khochiany, R. (2019). oil rent and brain drain in the OPEC oil exporting countries.Iranian Journal of Energy Economics, 8(30), 1-21 (In Persian).

4-    Arrieta, O. A. D., Pammolli, F., & Petersen, A. M. (2017). Quantifying the negative impact of brain drain on the integration of European science. Science advances, 3(4), e1602232.

5-    Galiano, A., & Romero, J. G. (2018). Brain drain and income distribution. Journal of Economics, 124(3), 243-267.

6-    Guerreiro, J., Rebelo, S., & Teles, P. (2020). What is the optimal immigration policy? Migration, jobs, and welfare. Journal of Monetary Economics, 113, 61-87.

7-    Hasselbalch, J. A. (2019). Framing brain drain: between solidarity and skills in European labor mobility. Review of international political economy, 26(6), 1333-1360.

8-    Ha, W., Yi, J., & Zhang, J. (2016). Brain drain, brain gain, and economic growth in China. China Economic Review, 38, 322-337.

9-    Heidari, H., Davoodi, N., & Talebi, F. (2015). Macroeconomic effects and part of the migration of skilled and non-skilled labor in Iran. Quarterly Journal of Research and Planning in Higher Education, 22 (4), 42-25 (In Persian).

10-    Huber, P., & Oberdabernig, D. A. (2016). The impact of welfare benefits on natives' and immigrants' attitudes toward immigration. European journal of political economy, 44, 53-78.

11-    Kvartiuk, V., Petrick, M., Bavorova, M., Bednaříková, Z., & Ponkina, E. (2020). A brain drain in Russian agriculture? Migration sentiments among skilled Russian rural youth. Europe-Asia Studies, 72(8), 1352-1377.

12-    Latifi, Gh. R., Qarabaghi, H., Haj Ali Akbari, F., & Shami, R. (2017). Investigating the role of district planning on social welfare from the perspective of the people. Journal of Social Development and Welfare Planning, 8 (31), 1-24 (In Persian).

13-    Lodigiani, E., Marchiori, L., & Shen, I. L. (2016). Revisiting the brain drain literature with insights from a dynamic general equilibrium world model. The World Economy, 39(4), 557-573.

14-    Mansouri, S. A., & Afgheh, S. M. (2017). Investigating the interactions of freedom and governance on human development. Journal of Strategic Studies of Public Policy, 7 (25), 155-135 (In Persian).

15-    Mok, K. H., & Han, X. (2016). From ‘brain drain’to ‘brain bridging’: transnational higher education development and graduate employment in China. Journal of Higher Education Policy and Management, 38(3), 369-389.

16-    Mohaghegh Kamal, Seyed Hossein, Rafiei, Hassan, Sajjadi, Homeira, Abbasian, Ezatullah and Rahgozar, Mehdi (2013). Estimating the composite index of social welfare for the conditions of Iran. Journal of Social Welfare Quaterly, 14 (52), 32-7. (In Persian).

17-    Mountford, A. (1997). Can a brain drain be good for growth in the source economy?. Journal of development economics, 53(2), 287-303.

18-    Nannestad, P. (2004). Immigration as a challenge to the Danish welfare state?. European Journal of Political Economy, 20(3), 755-767.

19-    Nademi, Y., & Moftakhri, A. (2017). The optimal level of government and social welfare activities in Iran Nonlinear time series approach. Journal of Social Welfare Quaterly, 17(67), 9-35 (In Persian).

20-    Nikouyeh, M., Shirvani Naghani, M., Darvishi Se Talani, F., Bayat, R. A. (2019). Identify and prioritize multidisciplinary factors affecting the brain drain process. Majles & Rahbord, 27(104), 154-127(In Persian).

21-    Okoye, D. (2016). Can brain drain be good for human capital growth? Evidence from cross-country skill premiums and education costs. Economic Analysis and Policy, 49, 74-99.

22-    Pedraza, L. E. (2013). Brain drain social and political effects in Latin American countries. Revista Grafía-Cuaderno de trabajo de los profesores de la Facultad de Ciencias Humanas. Universidad Autónoma de Colombia, 10(2), 29-48.

23-    Pieńkowski, J. (2020). The impact of labour migration on the Ukrainian economy. European Economy-Discussion Papers 2015-, (123).

24-    Saluja, S., Rudolfson, N., Massenburg, B. B., Meara, J. G., & Shrime, M. G. (2020). The impact of physician migration on mortality in low and middle-income countries: an economic modelling study. BMJ global health, 5(1), e001535.

25-    Rostami Hosuri, H. (2014). The effect of skilled labor migration (brain drain) on poverty in developing countries. Quarterly Journal of Fiscal and Economic Policy, 2 (5), 104-93 (In Persian).

26-    Rostami, H. (2015). The effects of skilled labor migration on the labor market. Social, Economic, Scientific and Cultural Monthly of Work and Society, 190, 57-49 (In Persian).

27-    Schiff, M. (2018). Beneficial brain drain and non-migrants' welfare.

28-    Shahabadi, A., Salehi, M., & Hosseinidoust, S. E. (2020). The impact of competitiveness on brain drain, GMM Panel approach. Journal of the Knowledge Economy, 11(2), 558-573.

29-    Shahabadi, A., & Jamehbozorgi, A. (2014). The effect of economic, political and civil freedom on migration (by emphasizing on brain drain). Majles & Rahbord, 77 (21), 69-41  (In Persian).

30-    Shahabadi, A., & Salehi, M. (2017). The impact of management improvement abundance of natural resources of channel governance on brain drain. Institute for Trade Staudies and Research, 21(83), 134-103 (In Persian).

31-    Shahabadi, A., & Arghand, H. (2019). The effects of economic complexity on social welfare in selected developing countries. Institute for Trade Staudies and Research, 23(89), 122-89 (In Persian).

32-    Shahabadi, A., & Salehi, M. (2019). The effect of high technology export development on brain drain in selected Middle Eastern and North African countries (MENA). Journal of Economic Research, 54 (3), 632-607 (In Persian).

33-    Sinha, C. (2017). International migration and welfare implications. South Asian Journal of Macroeconomics and Public Finance, 6(2), 209-229.

Vidal, J. P. (1998). The effect of emigration on human capital formation. Journal of population economics, 11(4), 589-600.