بررسی تاثیر غیرخطی نرخ بهره بر سطح عمومی قیمت‌ها، رویکرد رگرسیون انتقال ملایم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 دانشیار، گروه اقتصاد، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

3 استاد، اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

رابطه بین نرخ بهره اسمی و نرخ تورم یکی از مهم­ترین موضوعات مورد بحث در مباحث اقتصاد کلان است. شناخت این رابطه و دانستن جهت این ارتباط، مزایای بسیاری برای کلیه سیاست­گذاران اقتصادی و پولی خواهد داشت. در این مطالعه با بسط نظریه مقداری پول به بررسی رابطه بین نرخ بهره اسمی و نرخ تورم پرداخته و با استفاده از رویکرد رگرسیون انتقال ملایم طی سال‌های 1396-1352 به آزمون این رابطه می‌پردازیم. نتایج تحقیق بیانگر آن است که با افزایش نرخ‌های بهره (به خصوص وقتی که نرخ بهره از حد آستانه‌ای آن فراتر می­رود) اثرگذاری آن بر نرخ تورم افزایش می‌یابد. همچنین اثرگذاری نرخ بهره بر سطح عمومی قیمت‌ها دارای تاثیرات شدید نبوده و تغییرات در پارامترها به آرامی صورت می‌گیرد. از این رو می‌توان نتیجه گرفت برای کنترل تورم‌های بالا نمی‌توان از ابزار نرخ بهره استفاده نمود و استفاده از سیاست‌هایی که منجر به کاهش سرعت گردش پول می‌شود، می‌تواند در کنترل سطح عمومی قیمت‌ها موثرتر باشند. این نتیجه از لحاظ کلان نشان می‌دهد که در بلند مدت درآمد ناشی از نرخ بهره که از سمت پرداختی به عوامل تولید وارد اقتصاد می‌شود عملاً از طریق کاهش قدرت خرید پول ناشی از افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در جامعه جبران می‌شود و از بین می‌رود. شاید به این موضوع بتوان به عنوان یکی از حکمت‌هایی که خداوند سبحان در قرآن کریم در باب حرمت ربا فرموده است:«یَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبَا» یعنی خداوند ربا را محو (نابود) می‌نماید؛ اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the nonlinear effect of interest rates on the general level of prices, Smooth Transition regression approach

نویسندگان [English]

  • Abbas Khodabakhshi 1
  • Beitollah Akbari Moghadam 2
  • Bijan Bidabad 3
1 expert
2 Assistant professor of Economics, Gazvin Azad University
3 expert
چکیده [English]

The relationship between nominal interest rates and inflation is one of the most important issues in macroeconomic issues. Knowing this relationship and knowing the direction of this relationship will have many benefits for all economic and monetary policymakers. In this study, by expanding the theory of quantity of money, we examine the relationship between nominal interest rates and inflation rates and test this relationship using the gentle transition regression approach during 1352-96. The results show that as interest rates rise (especially when the interest rate exceeds its threshold), its impact on inflation increases. Also, the effect of interest rates on the general level of prices does not have a severe effect and changes in parameters are slow. Therefore, it can be concluded that interest rate instruments cannot be used to control high inflation and the use of policies that reduce the speed of money circulation can be more effective in controlling the general level of prices. This result shows in general terms that in the long run, interest rate income that enters the economy from payment to the factors of production is practically compensated and eliminated by reducing the purchasing power of money due to the increase in the general level of prices in society. Perhaps this can be considered as one of the wisdoms that God Almighty has said in the Holy Qur'an about the sanctity of usury: "God forbid usury" means that God eliminates usury; cited.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Interest rates
  • general price levels
  • smooth transfer regression
  • money quantity theory
  • and Fisher theory
  1. انواری، ابراهیم و زراء نژاد، منصور (1390). تعیین قاعده­ بهینه پولی در یک مدل تعادل پویای تصادفی عمومی با استفاده از نظریه کنترل. فصلنامه اقتصاد مقداری، 8(3)، 158-129.
  2. برانسون، ویلیام .اچ (1381). تئوری و سیاست­های اقتصاد کلان. ترجمه عباس شاکری، تهران: نشر نی.
  3. بهرامی راد، دومان (1387). آزمون رابطه بلندمدت بین نرخ بهره وام بانکی و نرخ تورم. پایان­نامه دکتری، دانشگاه تهران.
  4. بیدآباد، بیژن و ربیعی، مهناز (1388). رابطه نرخ ارز و نرخ بهره در اقتصاد ایران (ارزیابی مجدد و توسعه نظریه مقداری پول). پژوهشنامه اقتصادی، 9(1)،96-67.
  5. ربیعی، مهناز (1385). رابطه نرخ بهره و نرخ ارز در ایران. پایان­نامه دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.
  6. شیرین بخش ماسوله، شمس­اله و بهمنی، عسل (1396). کاربرد نرم افزار JMulTi در اقتصادسنجی سری‌های زمانی. انتشارات نور علم، چاپ اول، تهران.
  7. فرخی بالاجاده، حشمت اله ، خوچیانی، رامین و آسایش،حمید (1398). بررسی رابطه پویایی رشد پول و تورم در ایران: یک تحلیل اکونوفیزیک از رابطه مقداری پول، فصلنامه نظریه های کاربردی اقتصاد، 6(2)، 238-215. 
  8. کهزادی، نوروز و نوفرستی، ابوالفضل (1385). بررسی اثر تغییرات نرخ بهره بر تورم، مجموعه مقالات شانزدهمین کنفرانس سیاست‌های پولی و ارزی، تهران: مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
  9. مجاهدی موُخر، محمد مهدی و خرسندی، مرتضی (1397). تحلیل تجربی از ناسازگاری زمانی در بانکداری ذخیره جزئی ایران. فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، 26(86)، 202-169.

10. مجتهد، احمد و حسن زاده، علی (1384). پول و بانکداری و نهادهای مالی. پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول.

11. مهرآرا، محسن و بهزادی صوفیانی، محسن (1395). تاثیرآستانه‌ای و غیرخطی متغیرهای اسمی و حقیقی بر نرخ تورم: رویکرد خودرگرسیونی آستانه‌ای. فصلنامه اقتصاد و الگوسازی، 7(27)، 54-25.

12. مهرگان، نادر، عزتی، مرتضی و اصغرپور، حسین (1385). بررسی رابطه علی بین نرخ بهره و تورم: با استفاده از داده‌های تابلویی. فصلنامهپژوهش­هایاقتصادی،6(3)، 105-91.

 

1-    Anvari, E., & Zeranejad, M. (2011). Determining the optimal monetary rule in a general stochastic dynamic equilibrium model using control theory. Quantitative Economics Quarterly, 8(3), 129-158 (In Persian).

2-    Atkins, F. J. (1989). Co-integration, error correction and the fisher effect. Applied Economics21(12), 1611-1620.

3-    Bahrami Rad, D. (2008). Test the long-run relationship between bank lending rates and inflation rates. Phd thesis, university of Tehran (In Persian).

4-    Becker, R., Osborn, D. R., & Yildirim, D. (2012). A threshold cointegration analysis of interest rate pass-through to UK mortgage rates. Economic Modelling29(6), 2504-2513.

5-    Bidabad, B., & Rabiee, M. (2009). The relationship between exchange rates and interest rates in the Iranian economy (reassessment and development of money quantity theory). Journal of Economics, 9(1), 67-96 (In Persian).

6-    Bidabad, B. (2014). General monetary equilibrium: domestic, foreign and international monetary equilibrium in money and commodity markets. Lap lambert academic publishing.

7-    Bidabad, B. (2019). Money-transaction-income process: quantification of quantity theory of money. Australian Finance & Banking Review3(1), 33-42.

8-    Branson, W. H. (2002). Macroeconomic theory and policies. translated by Abbas Shakeri, Tehran: new Publishing (In Persian).

9-    Enders, W., & Siklos, P. L. (2001). Cointegration and threshold adjustment. Journal of Business & Economic Statistics19(2), 166-176.

10-    Fahmy, Y. A., & Kandil, M. (2003). The Fisher effect: new evidence and implications. International Review of Economics & Finance12(4), 451-465.

11-    Grasso, M., & Manera, M. (2007). Asymmetric error correction models for the oil–gasoline price relationship. Energy Policy35(1), 156-177.

12-    Crowder, W. J., & Hoffman, D. L. (1996). The long-run relationship between nominal interest rates and inflation: the Fisher equation revisited. Journal of Money, Credit and Banking28(1), 102-118.

13-    Fisher, I. (1930). Theory of interest: as determined by impatience to spend income and opportunity to invest it. Augustusm Kelly Publishers, Clifton.

14-    Kohzadi, N., & Nofaresti, A. (2006). Investigating the effect of interest rate changes on inflation, proceedings of the 16th monetary and foreign exchange policy conference, Tehran: Monetary and Banking Research Institute of the Central Bank of the Islamic Republic of Iran (In Persian).

15-    Mehrara, M., & Behzadi Sufiani, M. (2015). The effect of threshold and nonlinear nominal and real variables on inflation rate: threshold autoregressive approach. Journal of Economics and Modeling, 7(27), 25-54 (In Persian).

16-    Mehregan, N., Ezzati, M., & Asgharpour, H. (2006). Investigating the causal relationship between interest rates and inflation: using panel data. Journal of Economic Research, 6 (3), 91-105 (In Persian).

17-    Mojahedi Moakhar, M. M., & Khorsandi, M. (2018). Experimental analysis of temporal incompatibility in partial reserve banking in Iran. Quarterly Journal of Economic Research and Policy, 26(86), 169-202 (In Persian). 

18-    Mujtahid, A., & Hassanzadeh, A. (2005). Money and banking and financial institutions. monetary and banking research institute of the central bank of the islamic republic of Iran, first edition (In Persian).

19-    Rabiee, M. (2006). The relationship between interest rates and exchange rates in Iran. PhD thesis, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran (In Persian).

20-    Shirinbakhsh Masouleh, Sh., & Bahmani, A. (2017). Application of JMulTi software in time series econometrics. Noor Alam Publications, first edition, Tehran (In Persian).

21-    Thornton, J. (1996). The adjustment of nominal interest rates in Mexico: a study of the Fisher effect. Applied Economics Letters3(4), 255-257.

22-    Stanisławska, E. (2015). Interest rate pass-through in Poland: evidence from individual bank data. Eastern European Economics53(1), 3-24.