نابرابری مسکن شهری در استان های ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

نابرابری اقتصاد به وجود دو یا چند نوع متمایز از بخش‌های اقتصادی در یک اقتصاد اشاره دارد. ابعاد نابرابری در حوزه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی قابل بحث است. پژوهش حاضر با استفاده از شاخص‌های مسکن شهری به بررسی وضعیت نابرابری مسکن بین استان‌های کشور و سطح‌بندی مناطق طی سه دوره‌ 85، 90 و 95 با استفاده از این شاخص‌ها پرداخته است. در این مطالعه از 8 شاخص کالبدی-اجتماعی و اقتصادی برای بررسی وضعیت موجود استفاده شده است. برای وزن دهی شاخص‌ها از روش آنتروپی شانون، سطح‌بندی توسعه‌یافتگی و بررسی نابرابری استان‌ها از مدل تاپسیس و آزمون فرضیه‌ها از ضریب همبستگی پیرسن استفاده شده است. نتایج به دست آمده از سطح توسعه‌یافتگی مسکن شهری استان‌های کشور نشان می‌دهد طی دوره 10 ساله 85-95 وضعیت توسعه مسکن شهری بهبود یافته است. اما پراکندگی میزان توسعه‌یافتگی طی همین دوره بیشتر شده است. به این معنی که نابرابری در شاخص‌های مسکن افزایش یافته است. آزمون فرضیات نیز نشان می‌دهد که با افزایش رشد شهرنشینی، توسعه‌یافتگی مسکن شهری کاهش یافته است. یافته‌های تحقیق می‌تواند سیاست‌گذاران و برنامه ریزان را در تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های مناسب در زمینه توسعه و برقراری عدالت اجتماعی در بخش مسکن یاری دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Urban Housing Inequality in Iranian Provinces

نویسندگان [English]

  • AliReza Shakibaie 1
  • Mohammad Hossein Amjadi 2
1 Assistant Prof of Economics, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran, Ashakibai@uk.ac.ir
2 Ph.D. Candidate of Economics, Shahid Bahonar University of Kerman.
چکیده [English]

In an economy, inequality refers to having two or more clear feature of economic sectors, social, political and cultural areas are debatable. This study uses urban housing indices to investigate the situation of housing inequality in Iranian provinces and the ranking of the areas during 2006, 2011 and 2016 using these indices. In this study, 8 physical-social and economic indices are used to address the current situation. For weighting the indices, Shannon Entropy method was used.  TOPSIS and Pearson correlation coefficient were respectively used for ranking of unequal development in the provinces and testing the hypotheses. The results of the urban housing development level of the provinces indicate that the urban housing development has improved during the period of 10 years 2006-2016. However, the important thing is that the level of development variance increased in the different provinces. This increase means more divergence and inequality in the level of urban housing development in different provinces. The hypothesis test also shows that urban housing development has declined with increasing urbanization. Research findings can help policymakers and planners to formulate appropriate policies and programs in the field of development and social justice in the housing sector.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Inequality
  • Urban Housing
  • physical-social indicator
  • economic indicator
  • Shannon Entropy
  • TOPSIS

مراجع

  1. افشاری، زهرا (1378). بررسی همگرایی استان‌های ایران (آزمون نظریه سولو و سوان). پژوهشنامه بازرگانی ایران، 4(13)، 1-18.
  2. اکبریان، رضا و فامکار، مهسا (1389). بررسی ارتباط بین نابرابری درآمد، مخارج آموزشی و رشد اقتصادی. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 1(1)، 161-185.
  3. پورمحمدی، محمدرضا، قربانی، رسول، زالی، نادر و حکمتی فرید، صمد (1388). تحلیل ویژگی های نظام شهری منطقه آذربایجان با تاکید بر تأثیرات تمرکز اقتصادی کلانشهر تبریز. نشریه جغرافیا و برنامه ریزی، 14(29)، 117-140.
  4. تقوایی، مسعود و کنعانی، محمدرضا (1393). بررسی وضعیت تعادل فضایی نظام شهری ایران در سطوح ملی- منطقه‌ای طی 60 سال اخیر. مجله برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، 4(1)، 169-200.
  5. ذاکر حقیقی، کیانوش، مسلسل، عبدالله و رحمانی، امیر (1391). ارزیابی سطوح توسعه‌یافتگی بخش مسکن در مناطق جنوبی استان همدان با استفاده از روش تحلیل خوشه‌ای. فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 2(6)، 69-79.
  6. رحمانی، تیمور و حسن‌زاده، ابراهیم (1390). اثر مهاجرت بر رشد اقتصادی و همگرایی منطقه‌ای در ایران. فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 2(5) ، 1-19.
  7. شاهیوندی، احمد، محمدی، محمود و عباسی مزرعه شاهی، اعظم (1393). بررسی وضعیت مسکن بر اساس امکانات و تسهیلات اولیه در استان‌های ایران. مجله برنامه‌ریزی فضایی، 4(4)، 43-64.
  8. صبوری دیلمی، محمدحسن و شفیعی، سعیده (1391). بررسی ساختارها و متغیرهای تأثیرگذار در بازار مسکن. ماهنامه بررسی مسائل و سیاست های اقتصادی، 12(3)، 41-64.
  9. عبدی دانشپور، زهره و شفیعی، امیر (1396). تحلیل نابرابری فضایی در سیستم مسکونی شهر تهران؛ بررسی دگرگونی قیمت مسکن در دورة زمانی 1370 تا 1395. فصلنامه جغرافیا و توسعه، 52، 267-292.
  10. عسگری، حشمت اله، تقوی، مهدی و زارع براتپور، اصغر (1385). بررسی روند همگرایی درآمد سرانه در بین کشورهای جهان با استفاده از مفهوم همگرایی سیگما و بتا در داده­های مقطعی و ترکیبی. فصلنامه اقتصاد مقداری، 3(4)، 117-134.
  11. فیض پور، محمدعلی و صالحی فیروزآبادی، گلسا (1392). مطالعه دوگانگی در بازار کار مناطق روستایی و شهری ایران. فصلنامه روستا و توسعه، 16(1)، 1-19.
  12. قنبری، ابوالفضل (1390). تحلیلی بر نابرابری‌های مسکن روستایی شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی در سال 1387. فصلنامه مسکن و محیط روستا، 30(136)، 33-50.
  13. گلی، یونس و حیدری، درخشان (1396). بررسی رابطه بین نابرابری درآمد و دسترسی به مسکن در مناطق شهری ایران. فصلنامه اقتصاد کاربردی، 7(20)، 47-58.
  14. مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی (1387). بررسی سیاست های عرضه و تقاضا در بخش مسکن در ایران و مروری بر تجربه کشورها. شماره مسلسل 9374.
  15. ملکی، سعید، و شیخی، حجت (1388). بررسی نقش شاخص های اجتماعی مسکن در سطح استان های کشور با استفاده از روش شاخص ترکیبی توسعه انسانی. فصلنامه مسکن و محیط روستا، ۲۸(۱۲۷)، ۹۴-۱۰۷.
  16. میرزایی، حجت ا... (1393). تحلیل بازار مسکن و تاثیر آن بر اقتصاد کشور، تهران، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران.
  17. وب‌سایت درگاه ملی آمار ایران (amar.org.ir).
  18. وب‌سایت بانک مرکزی ایران (cbi.ir).

 

  1. Abdi, Z. & Shafiee, A. (2017). Analysing spatial inequality in Tehran’s housing system, via changing prices during 1992- 2016. Geography and Development Iranian Journal, 52, 267-292 (In Persian).
  2. Afshari, (1999). Convergence study in Iran's provinces (Solo-Swann theory test). Iraniian Journal of Trade Studies, 4(13), 1-18 (In Persian).
  3. Ahmad, S. (2015). Housing poverty and inequality in urban India. Poverty Reduction Policies and Practices in Developing Asia, 107-122.
  4. Akbarian, R. & Famkar, M. (2011). The association between income inequality, education expenditures and economic growth. Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 1(1), 61-185 (In Persian).
  5. Asgari, H., Taghavi, M. & Zarea B. A. (2006). Analyzing the income convergence trend among world countries by sigma and convergence criteria using cross section and panel data. Quarterly Journal of Quantitative Economocs, 4, 117-134 (In Persian).
  6. Burrows, R. (1988). Residential mobility and residualisation in social housing in England. Journal of Social Policy, 28, 1, 27–52.
  7. Ben-Shahar D., Gabrielb, S. & Golanc, R. (2018). Housing affordability and inequality: A consumption-adjusted approach. Journal of Housing Economics, In Press, 1- 12.
  8. Central Bank of Iran (www.cbi.ir) (In Persian).
  9. Centre for Rural Economy. (2013). Affordable housing and inequality in rural Britain. School of Agriculture, Food and Rural Development. Newcastle University, CRE Policy Brief, 5.
  10. Faizpour, M. A. & Salehi F. G. (2013). Dual labor market in rural and urban areas of Iran. Village and Development, 16(1), 1-19 (In Persian).
  11. Gallent, N. & Robinson, S. (2011). Local perspectives on rural housing affordability and implications for the localism agenda in England. Journal of Rural Studies, 27(3), 297-307.
  12. Galster, G. (1988). Residential segregation in American cities: A contrary review. Population Research and Policy Review, 7(2), 93–112.
  13. Ghanbri, A. (2012). An analysis of rural housing inequalities in counties of East Azerbaijan province in year 2008. Journal of Housing and Rural Environment (JHRE). 30(136), 33-50 (In Persian).
  14. Goli, Y. & Heiadari, D. (2017). Evolution of the relationship between income inequality and access to housing in Iran's urban area. Iranian Journal of Applied Economics, 7(20), 47 – 58 (In Persian).
  15. Hiroshi, S. (2006). Housing inequality and housing poverty in urban China in the late 1990s. China Economic Review, 17(1), 37-50.
  16. Huang, Y. & Jiang, L. (2009). Housing inequality in transitional beijing. International Journal of Urban and Regional Research, 33(4), 936–956.
  17. Islamic Parliament Research Center of the Islamic Republic of Iran (2008). Reviewing supply and demand policies in the housing sector in Iran and reviewing the experience of countries. 9374 (In Persian).
  18. Lawrence, R. (2012). Health and housing. International Encyclopedia of housing and home, 323-331.
  19. Matlack, J. L, & Vigdor, J. L. (2008). Do rising tides lift all prices? Income inequality and housing affordability. Journal of Housing Economics 17(3), 212–224.
  20. Meleki, S. & Sheikh, H. (2009). The role of housing social indicators in the country provinces, by using compound human development index method. Journal of Housing and Rural Environment (JHRE). 28(127) :94-107 (In Persian).
  21. Mirzaii, H. (2014). Housing market analysis and its impact on the economy of the country. Tehran Chamber of Commerce, Industries, Mines and Agriculture (TCCIMA) (In Persian).
  22. National Portal of Statistics (amar.org.ir) (In Persian).
  23. Pourmohammadi, M. R., Ghorbani, R., Zali, N. & Hekmati, F. S. (2009). The analysis of urban system characteristics of Azerbaijan area with an emphasis an economic centralization effects in Tabriz metropolitan. Journal of geography and planning, 14(29), 117-140 (In Persian).
  24. Rahmani, T. & Hasanzadeh, E. (2011). Migration, economic growth and regional convergence in Iran. Journal of Economic Modeling Research, 2(5), 1-19 (In Persian).
  25. Sabouri, D. M. H. & shafee, S. (2012). Investigating structures and variables affecting the housing market. Monthly issues and economic policy, 12(3), 41-64 (In Persian).
  26. Shahivandi, A., Mohammadi, M. & Abassi M. A. (2014). Investigates the type of housing and settlement facilities in the provinces of Iran, Journal of spatial planning, 4(4). 43-64 (In Persian).
  27. Sen, A. (2000). Development as Freedom. New York: Anchor.
  28. Short, J. R. & Kim, Y. H. (2008). Cities and Economices, Newyork:
  29. Shukui, T., Siliang, W. & Conghui, C. (2016). Change of housing inequality in urban China and its decomposition: 1989–2011, Social Indicators Research, 129 (1), 29–45.
  30. Taghvaei, M. & Kanani, M. (2014). Examination of the spatial equilibrium of the urban system in national- regional levels of Iran for recent 60 years. Journal of spatial planning, 4(1), Page 169-202 (In Persian).
  31. Yinger, J. (2001). Housing discrimination and residential segregation as causes of poverty. National conference, Understanding poverty: progress and problems.
  32. Zaker H. k., & Mosalsal, A. & Rahmani, A. (2012). Development assessment of housing sector at the regional level by using cluster analysis method (sample: southern region of Hamedan provinc). Journal of Regional Planing, 52(6), 69-79 (In Persian).
  33. Zhang, C., Jia, S. & Yang, R. (2016). Housing affordability and housing vacancy in China: The role of income inequality. Journal of Housing Economics, 33, 4-14.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار