بررسی ماهیت درونزایی و برون‌زایی نقدینگی در اقتصاد ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

2 استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

هدف اصلی این مطالعه افزایش درک سازوکار خلق نقدینگی در اقتصاد ایران با استفاده از داده­های فصلی طی سال­های 1399:3-1362:2 از طریق ارزیابی تجربی دو نظریه اصلی پولی (نظریه پول درون‌زا (پساکینزین­ها) و نظریه پول برون‌زا (پول‌گرایان)) است. در اکثر مطالعات تجربی در تشخیص ماهیت درون‌زایی و برون‌زایی نقدینگی از آزمون علیت گرنجر و هم­انباشتگی استفاده شده است اما به دلیل برخی محدودیت­های مدل هم انباشتگی، کریستوف و سیریل (2020) آزمونی جایگزین مبتنی بر مفهوم اقتصاد سنجی درون‌زا پیشنهاد می­دهند. ازاین‌رو، به‌منظور مقایسه و تشخیص ماهیت نقدینگی در اقتصاد ایران ابتدا تخمین مدل در مطالعه حاضر براساس آزمون هم­انباشتگی صورت گرفته و در ادامه با توجه به محدودیت­های ذکر شده از روش رگرسیون ابزاری استفاده شده است. شواهد تجربی حاکی از تائید برون‌زایی نقدینگی در بازه زمانی 1379:4-1362:2 (تا قبل از خصوصی‌سازی بانک­ها) بوده، اما در بین سال­های 1380:1-1399:3  نتایج به‌دست ‌آمده حاکی از آن است که؛ 1) ماهیت نقدینگی در بازه زمانی مذکور درون‌زا است و 2) دیدگاه ساختارگرایان و ترجیحات نقدینگی درون‌زایی پول پساکینزی مورد تأیید است. بر این اساس، درون‌زایی نقدینگی در بازه زمانی 1380:1-1399:3 نشان می­دهد که علاوه بر بانک مرکزی، بانک­ها نیز امکان خلق و ایجاد نقدینگی در اقتصاد را دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Survey of Exogenous and Endogenous nature of Liquidity in Iran economy

نویسندگان [English]

  • Elnaz Bagherpour 1
  • Abbas Shakeri 2
1 Ph.D. Candidate in Economics, University of Allameh Tabataba'i
2 professor of Economics, University of Allameh Tabataba'i
چکیده [English]

The main purpose of this study is to increase the understanding of the mechanism of creating liquidity in Iran economy using quarterly data during the years 1983: 2 to 2020: 3 through empirical evaluation of the two main monetary theories endogenous money theory, Post-Keynesian theory, and exogenous money theory, monetarist. Granger causality and co-accumulation tests have been used in most experimental studies to diagnose the endogenous and exogenous nature of liquidity, but due to some limitations of the co-accumulation model, Christoph and Cyril (2020) suggest an alternative test based on the concept of endogenous econometrics. Therefore, in order to compare and identify the nature of liquidity in the Iranian economy, first the model in the present study is based on the co-integration test and then according to the mentioned limitations, the instrumental regression method is used. Empirical evidence confirms the endogenous of liquidity in the period 1983: 2 to 2020:4 (before the privatization of banks), but between the years 2001: 1 to 2020: 3 the results indicate that 1) The nature of liquidity in this period is endogenous, and 2) the views of structuralists and the endogenous liquidity preferences of post-Keynesian money are endorsed. Accordingly, the endogenous of liquidity in the period 2001: 1 to 2020: 3 shows that in addition to the central bank, banks also have the ability to create and create liquidity in the economy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Endogenous money supply
  • Exogenous money supply
  • Banks
  • Central banks
  1. شاکری، عباس (1387). تغییرات رشد نقدینگی در اقتصاد ایران (روند و علل). مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
  2. شاکری، عباس (1389). اقتصاد کلان 2. انتشارات رافع.
  3. مهدوی، ابوالقاسم، توکلی دادجوی، عباس و عسگری، آرین (1397). عوامل نامولد خلق سپرده­های بانکی در اقتصاد ایران. مجموعه مقالات بیست و هشتمین همایش سالانه سیاست­های پولی و ارزی، پژوهشکده پولی و بانکی.
  4. بیابانی، جهانگیر، ابوالحسنی هستیانی، اصغر،مهرگان، نادر و حسن­وند، داریوش (1393). بررسی درون‌زایی عرضه پول ایران (رویکرد آزمون مستقیم). مطالعات اقتصاد کاربردی ایران، 3(12)، 255-233.

 

  1. Ahmad, N., & Ahmed, F. (2006). The long-run and short-run endogeneity of money supply in Pakistan: An empirical investigation. SBP Research Bulletin, 2(1), 267-278.‏
  2. Arestis, P., & Howells, P. (1996). Theoretical reflections on endogenous money: the problem with ‘convenience lending’. Cambridge Journal of Economics, 20(5), 539-551.‏
  3. Badarudin, Z. E., Ariff, M., & Khalid, A. M. (2013). Post-Keynesian money endogeneity evidence in G-7 economies. Journal of International Money and Finance, 33, 146-162.‏
  4. Biabani, j., Abolhasani, H., & Mehregan, N. (2014). Investigating the endogeneity of Iran's money supply (direct test approach). Applied Economics Studies of Iran, 3(12), 233-255 (In Persian).
  5. Cepni, O., & Guney, E. (2017). Endogeneity of money supply: Evidence from Turkey. International Journal of Finance & Banking Studies (2147-4486), 6(1), 1-10.‏
  6. Cyrille, S. M., & Christophe, M. (2020). The endogenous money hypothesis: empirical evidence from the CEMAC area (1990–2017). Journal of Post Keynesian Economics, 1-27.
  7. Dedeoglu, D., & Ogut, K. (2018). Examination of money supply endogeneity in Turkey: Evidence from asymmetric causality test. Cogent Economics & Finance, 6(1), 1518956.‏
  8. Deleidi, M. (2018). Post Keynesian endogenous money theory: A theoretical and empirical investigation of the credit demand schedule. Journal of Post Keynesian Economics, 41(2), 185-209.‏
  9. Goodhart, C. (1989). Has Moore become too horizontal?. Journal of post Keynesian economics, 12(1), 29-34.‏
  10. Haghighat, J. (2011). Endogenous and Exogenous Money: an empirical investigation from Iran. Journal of Ac
  11. Hayashi, F. (2000). Econometrics,‖ Princeton University Press: Princeton.‏
  12. Howells, P. G. (1995). The demand for endogenous money. Journal of Post Keynesian Economics, 18(1), 89-106.‏
  13. Howells, P. G. (1997). The demand for endogenous money: a rejoinder. Journal of Post Keynesian Economics, 19(3), 429-435.‏
  14. Howells, P., & Hussein, K. (1998). The endogeneity of money: evidence from the G7. Scottish Journal of Political Economy, 45(3), 329-340.‏
  15. Howells, P. (2006). The endogeneity of money: empirical evidence. A handbook of alternative monetary economics, 52-68.‏
  16. Jakab, Z., & Kumhof, M. (2015). Banks are not intermediaries of loanable funds–and why this matters.‏
  17. Kaldor, N., & Trevithick, J. (1981). A Keynesian perspective on money. LLOYDS BANK ANNUAL REVIEW, (139), 1-19.‏
  18. Kaldor, N. (1985). The scourge of monetarism. Oxford; New York: Oxford University Press.‏
  19. Lavoie, M. (2006). Endogenous money: accommodationist. A handbook of alternative monetary economics, 17-34.‏
  20. Mahdavi, A., Tavakoli, D., & Asgari, A. (2018). Unproductive factors of creating bank deposits in economy of iran; Proceedings of the 28th Annual Conference on Monetary and Foreign Exchange Policy. Monetary and Banking Research Institute (In Persian).
  21. McLeay, M., Radia, A., & Thomas, R. (2014). Money creation in the modern economy. Bank of England Quarterly Bulletin, Q1.‏
  22. Moore, B. J. (1988). Horizontalists and verticalists: the macroeconomics of credit money. Cambridge University Press.‏
  23. Moore, B. J. (1989). A simple model of bank intermediation. Journal of Post Keynesian Economics, 12(1), 10-28.‏
  24. Moore, B. J., & Threadgold, A. R. (1981). Bank lending and the money supply (No. 10). Economics Division, Bank of England.‏
  25. Mueller, P., & Wojnilower, J. (2016). The Endogenous Money Hypothesis–Empirical Evidence from the United States (1959-2008). Available at SSRN 2355178.
  26. Nell, K. S. (2000). The endogenous/exogenous nature of South Africa’s money supply under direct and indirect monetary control measures. Journal of Post Keynesian Economics, 23(2), 313-329.‏
  27. Palley, T. I. (1991). The endogenous money supply: consensus and disagreement. Journal of Post Keynesian Economics, 13(3), 397-403.‏
  28. Palley, T. I. (1994). Competing views of the money supply process: theory and evidence. Metroeconomica, 45(1), 67-88.‏
  29. Palley, T. I. (1996). Accommodationism versus structuralism: time for an accommodation. Journal of Post Keynesian Economics, 18(4), 585-594.‏
  30. Palley, T. I. (2006). 15 Monetary policy in an endogenous money economy. A Handbook of Alternative Monetary Economics, 242.‏
  31. Panagopoulos, Y., & Spiliotis, A. (1998). The determinants of commercial banks’ lending behavior: some evidence for Greece. Journal of Post Keynesian Economics, 20(4), 649-672.‏
  32. Panagopoulos, Y., & Spiliotis, A. (2008). Alternative money theories: a G7 testing. Journal of Post Keynesian Economics, 30(4), 601-622.‏
  33. Pollin, R. (1991). Two theories of money supply endogeneity: some empirical evidence. Journal of Post Keynesian Economics, 13(3), 366-396.
  34. Rahimi, A. (2019). The Endogenous or Exogenous Nature of Money Supply: Case of Iran. Journal of Money and Economy, 14(1), 27-40.‏
  35. Samuelson, P., & Nordhaus, W. (1995). New York: McGraw-Hill.
  36. Shakeri, A. (2008). Changes in liquidity growth in the Iranian economy (trends and causes). Islamic Parliament Research Center Of The Islamic Republic Of Iran (In Persian).
  37. Shakeri, A. (2010). Rafi Publications (In Persian).
  38. Tas, B. K. O., & Togay, S. (2012). A direct test of the endogeneity of money: Implications for Gulf Cooperation Council (GCC) countries. Economic Modelling, 29(3), 577-585.‏
  39. Werner, R. A. (2014). Can banks individually create money out of nothing?—The theories and the empirical evidence. International Review of Financial Analysis, 36, 1-19.‏