تحلیل تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) از اثرات افزایش نرخ مالیات بر حقوق و دستمزد در اقتصاد ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته دکتری علوم اقتصادی از دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف از نگارش مقاله حاضر بررسی اثرات اقتصادی افزایش نرخ مالیات بر حقوق و دستمزد در اقتصاد ایران می­باشد. بدین منظور از الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) استفاده شده است. داده­ها برگرفته از ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) سال 1390 ایران، تهیه شده توسط مرکز پژوهش­های مجلس در سال 1394، است که جدیدترین ماتریس حسابداری اجتماعی ایران می­باشد. داده­ها در قالب مدل استاندارد تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) لافگرن و همکاران (2002) و با استفاده از نرم افزار GAMS تجزیه و تحلیل می­گردند. تحلیل سیاست در قالب سه سناریو افزایش 5 درصد، 10 درصد و 15 درصد در نرخ مالیات بر حقوق و دستمزد انجام شده است. نتایج حاصل گویای آن است که افزایش نرخ مالیات بر حقوق و دستمزد موجب افزایش سطح دستمزد، کاهش سطح اشتغال، افزایش تورم، کاهش تولید ناخالص داخلی، افزایش درآمد و مخارج دولت، کاهش مخارج مصرفی خانوارها و افزایش جذب کل می­شود. با توجه به نتایج فوق، پیشنهاد می­شود دولت در شرایط فعلی اقتصاد ایران، از افزایش نرخ مالیات بر حقوق و دستمزد خودداری نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Computable General Equilibrium (CGE)Analysis of the Effects of Rising of Payroll Tax Rate in Iran Economy

نویسنده [English]

  • Ahmad Chehreghani
Phd of economics from Shahid Chamran university of Ahwaz
چکیده [English]

The purpose of this paper is to investigate the economic effects of rising of payroll tax rate in Iran economy. For this purpose, the Computable General Equilibrium model (CGE) has been used. Data are taken from the Social Accounting Matrix (SAM) of Iran in 2011, prepared by the Parliamentary Research Center in 2015, which is the latest SAM in Iran. The data are analyzed in the form of standard computable general equilibrium model (CGE) by Lafgren et al. (2002) using GAMS software. The policy analysis has been done in the form of three scenarios of 5%, 10% and 15% increase in the payroll tax rate. The results show that increasing the payroll tax rate, increases the level of wages, reduces the level of employment, increases inflation, reduces GDP, increases government revenues and expenditures, reduces household expenditures and increases total absorption. Based on the above results, it is suggested that the government refrain from raising the payroll tax rate in the current condition of the Iran economy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Payroll Tax
  • Social Accounting Matrix (SAM)
  • Computable General Equilibrium (CGE)
  • Lofgren Model
  • Tax Rate

مراجع

  1. اکباتان، محمد (1385). معافیت مالیات حقوق مبنای آستانه مالیاتی. پژوهشنامه مالیات، 41، 27-24.
  2. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
  3. برزگری، محمد و رجب پور، علیرضا (1400). مجموعه قوانین مالیات­های مستقیم. تهران: انتشارات ترمه، چاپ اول.
  4. برزگری، محمد و عبدی، مجید (1398). نحوه محاسبه مالیات بر حقوق. تهران: انتشارات کیومرث، چاپ دوم.
  5. بهاء الدین، بهادر (1384). بررسی و محاسبه ظرفیت بالقوه مالیات بر حقوق و دستمزد در استان فارس. مجله اقتصادی، 5 (48/47)، 45-19.
  6. پژویان، جمشید (1389). اقتصاد بخش عمومی (مالیا­ت­ها)، تهران: انتشارات جنگل، چاپ اول.
  7. تودشکی باقری، مجتبی و باقری، محمدمهدی (1391). تحلیل و بررسی مالیات بر حقوق و دستمزد در ارزش­های اسلامی. مجموعه مقالات همایش مالیات های اسلامی (پیش نیازها و الزامات مالی دولت اسلامی). تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
  8. جعفری صمیمی، احمد (1376). تحلیل تعادل عمومی عوارض ناشی از مالیات برمزد و حقوق: گسترش الگوی هاربرگر. تحقیقات اقتصادی، 40، 53-44.
  9. جعفری صمیمی، احمد (1392). اقتصاد بخش عمومی. تهران: انتشارات سمت، چاپ سیزدهم.
  10. دادگر، یدالله (1397). اقتصاد بخش عمومی. قم: انتشارات دانشگاه مفید، چاپ چهارم.
  11. دادگر، یدالله و غفاری، علی اکبر (1387). بررسی اثر مالیات بر حقوق بر توزیع درآمد در ایران. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، 8 (3)، 97-73.
  12. سازمان امور مالیاتی کشور
  13. فتاحی، مریم، حسن شاهی، هانیه و کاظمی جعفرلو، سارا (1399). بررسی سیستم حقوق و دستمزد. مجموعه مقالات پنجمین همایش بین المللی مدیریت، حسابداری، اقتصاد و علوم اجتماعی. همدان.
  14. فرهمندی، علی (1393). آمار و آمارسازی/ مالیات حقوق. ماهنامه خواندنی، 12(80)، 27.
  15. مداح، مجید و سمیعی، ندا (1397). اثر شوک‌های مالی و پولی بر عملکرد سیستم مالیاتی ایران در راستای تعیین نرخ‌های بهینه مالیات بر مصرف و مالیات بر حقوق و دستمزد (رویکرد تعادل عمومی با استفاده از الگوریتم ژنتیک). فصلنامه پژوهشنامه مالیات، 25(36)، 210-177.

 

  1. Bahauddin, B. (2005). Assessing and calculating the potential capacity of payroll tax in Fars province. Economic Journal, 5 (48/47), 19-45 (In Persian).
  2. Barzegari, M., &Rajabpour, A. (2021).Collection of direct tax laws. First Edition, Tehran, Termeh Publications (In Persian).
  3. Barzegari, M., & Abdi, M. (2019). How to calculate salary tax. Tehran: Kiomars Publication (In Persian).
  4. Bennmarker, H., Mellander, E., & Öckert, B. (2009). Do regional payroll tax reductions boost employment?. Labour Economics, 16(5), 480-489.‏
  5. Benzarti, Y., & Harju, J. (2021). Can payroll tax cuts help firms during recessions?. Journal of Public Economics, 200, 10-44.
  6. Berthold, N., R. Fehn & E. Thode. (2002). Falling Labor Share and Rising Unemployment: Long–Run Consequences of Institutional Shocks?. German Economic Review, 3(4),431-
  7. Bracha, A., & Cooper, D. (2014). Asymmetric responses to income changes: The payroll tax increase versus tax refund in 2013. Economics Letters, 124(3), 534-538.‏
  8. Chéron, A., Hairault, J. O., & Langot, F. (2008). A quantitative evaluation of payroll tax subsidies for low-wage workers: An equilibrium search approach. Journal of Public Economics, 92(3-4), 817-843.‏
  9. Cruces, G., Galiani, S., & Kidyba, S. (2010). Payroll taxes, wages and employment: Identification through policy changes. Labour economics, 17(4), 743-749.‏
  10. Dadgar, Y., & Ghaffari, A. (2008). Study of the effect of payroll tax on income distribution in Iran. Journal of Economic Research, 8 (3), 73-97 (In Persian).
  11. Dadgar, Y. (2018). Public Sector Economics. 4th Edition, Qom: Mofid University Press (In Persian).
  12. Egebark, J., & Kaunitz, N. (2018). Payroll taxes and youth labor demand. Labour economics, 55, 163-177.‏
  13. Ekbatan, M. (2006). Salary tax exemption the basis of the tax threshold. Journal of Tax Research, 41, 24-27 (In Persian).
  14. Farahmandi, A. (2014). Statistics and Statistics Salary Tax. Reading Monthly, 12(80), 27 (In Persian).
  15. Fattahi, M., Hassan Shahi, H., & S. Kazemi Jafarloo (2020). Review of the payroll system. Proceedings of the 5th International Conference on Management, Accounting, Economics and Social Sciences), Hamedan (In Persian).
  16. Jafari Samimi, A. (1997). Analyzing the General Equilibrium of Taxe on Wages and Salaries: Expanding the Harberger Model. Economic Research, 40, 44-53 (In Persian).
  17. Jafari Samimi, A. (2013). Public Sector Economics. 13th Edition, Tehran: Samat Publication (In Persian).
  18. Li, L., Liu, K. Z., Nie, Z., & Xi, T. (2021). Evading by any means? VAT enforcement and payroll tax evasion in China. Journal of Economic Behavior & Organization, 185, 770-784.‏
  19. Lofgren, H., Harris, R. L., & Robinson, S. (2002). A standard computable general equilibrium (CGE) model in GAMS (Vol. 5). Intl Food Policy Res Inst.‏
  20. Lang, K. (2020). Effort and wages: Evidence from the payroll tax. Canadian Journal of Economics/Revue canadienne d'économique, 53(1), 108-139.‏
  21. Hazrati Leilan, M., Bafandeh Zendeh, A., & Aali, S. (2020). Modeling Dynamics System for Real Estate Income Tax in Tabriz Metropolis. The Journal of Economic Studies and Policies, 7(2), 267-296.‏
  22. Pajouyan, J. (2010). Public Sector Economics (Taxes). First Edition, Tehran: Jangal Publication (In Persian).
  23. Saez, E., Schoefer, B., & Seim, D. (2019). Payroll taxes, firm behavior, and rent sharing: Evidence from a young workers' tax cut in Sweden. American Economic Review, 109(5), 1717-63.‏
  24. Sajadifar, S. (2012). The effects of labor wage tax reform on the Iran economy: A computable general equilibrium model approach. African Journal of Business Management, 6(25), 7459-7468.‏
  25. da Silva, W. B., Paes, N. L., & Ospina, R. (2015). The replacement of payroll tax by a tax on revenues: A study of sectorial impacts on the Brazilian economy. Economia, 16(1), 46-59.‏
  26. Kaufman, A. L., Wilkins, D. B., Wald, E., & Swisher, K. (2017). New Legal Ethics Textbook: Problems in Professional Responsibility for a Changing Profession--.‏
  27. Tang, J., & Feng, J. (2021). Collecting system and payroll tax compliance: Evidence from Chinese firm-level data. China Economic Quarterly International, 1(2), 135-147.‏
  28. Todeshki Bagheri, M., & Bagheri, M. (2012). Analysis of Payroll Tax in Islamic Values. Proceedings of the Conference on Islamic Taxes (Prerequisites and Financial Requirements of the Islamic State). Tehran: Tarbiat Modares University (In Persian).
  29. cbi.ir (In Persian).
  30. tax.gov.ir (In Persian).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار