اثر شکاف نرخ ‎ارز و نامتقارنیِ تورم و بیکاری بر نابرابری درآمد در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه مازندران

2 کارشناس ارشد علوم اقتصادی دانشگاه مازندران

چکیده

گسترش سیستم ارز دو نرخی نگرانی‌ها را درباره عدم ‌توازن در متغیرهای کلان اقتصادی و به‌ویژه نابرابری درآمد را افزایش می‌دهد. تورم و بیکاری نیز ازجمله متغیرهای کلان اقتصادی است که می‌تواند بر نابرابری درآمد اثرگذار باشد. بر این اساس، مطالعه حاضر می‎خواهد نقش شکاف نرخ ارز (دلار) و نامتقارنی نرخ بیکاری و تورم را بر نابرابری درآمد مورد بررسی قرار دهد. برای این منظور با اتکا به داده‎ها در دوره 1396-1357 از رهیافت خودتوضیحی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی در برآورد الگو استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که شکاف نرخ ارز در هر دو قالب خطی و غیرخطی، اثر مثبت (نامطلوب) بر نابرابری درآمد دارد. بیکاری در قالب خطی تنها در بلندمدت اثر مثبت (نامطلوب) بر نابرابری درآمد دارد. در قالب غیرخطی در کوتاه‌مدت، کاهش‌ها در بیکاری اثر مثبت (مطلوب) بر نابرابری دارد. همچنین در بلندمدت، هم افزایش‌ها و هم کاهش‌ها در بیکاری اثر مستقیم بر نابرابری درآمد داشته و اندازه اثر مطلوب ناشی از کاهش‌ها در بیکاری بیش از اثر نامطلوب ناشی از افزایش‌ها است؛ بنابراین نامتقارنی بیکاری در اثرگذاری بر نابرابری درآمد هم در هر دو دوره تأیید می‌شود. تورم در قالب خطی، اثر مستقیم بر نابرابری درآمد دارد ولی در قالب غیرخطی، هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت کاهش‌ها در تورم با اثر مثبت (مطلوب) بر نابرابری همراه است. از اینرو تورم نیز اثر نامتقارن نابرابری درآمد دارد. یافته دیگر آنکه میزان اثرپذیری مطلوب نابرابری درآمد از کاهش‌ها در نرخ بیکاری بیش از اثرپذیری مطلوب آن از کاهش‌ها در تورم است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effect of Black Market Premium and Asymmetric Inflation and Unemployment on Income Inequality in Iran

نویسندگان [English]

  • shahryar zaroki 1
  • Arman Yousefi barfurushi 2
  • Yaser Mehri karnami 2
1 Assistant Professor/ University of Mazandaran
2 Master of Science in Economics Science, University of Mazandaran, Babolsar
چکیده [English]

The expansion of the dual exchange system (official and unofficial) increases the concerns about imbalances in macroeconomic variables, particularly, income inequality. Also, Inflation and unemployment are as the macroeconomic variables that can affect income inequality. Accordingly, the present study wants to investigate the role of the black market premium (Dollar) and the asymmetric effect of the unemployment rate and inflation on income inequality. For this purpose, based on the annual data between 1978 and 2017, a non-linear autoregressive distributed lag approach has been used in estimation. The results show that the black market premium in both linear and non-linear forms has a positive (undesirable) effect on income inequality. Unemployment in linear form has a positive (undesirable) effect on income inequality only in the long run. In non-linear form, the decreases in unemployment have a positive (desirable) effect on inequality in the short run. In the long run, both increases and decreases in unemployment have a direct impact on income inequality and the value of the desirable effect of decreases in unemployment is more than the undesirable effect of increases. Thus, the impact of asymmetric unemployment is confirmed on the income inequality in both the short and long run. Inflation in linear form has a direct effect on income inequality, but in non-linear form, both in the short and long run, decreases in inflation have a positive (desirable) effect on inequality. Hence, inflation also has an asymmetric effect on income inequality. Another finding is that the desirable effect of decreases in unemployment on income inequality is more than the desired effect of decreases in inflation on income inequality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Black Market Premium
  • Unemployment
  • Inflation
  • Income Inequality
  1.  

    1. ابونوری، اسمعیل، و خوشکار، آرش (1385). اثر شاخص‌های اقتصاد کلان بر توزیع درآمد در ایران: مطالعه بین استانی. مجله تحقیقات اقتصادی، 77، 95-65.
    2. اخوی، احمد (1387). نابرابری توزیع درآمد تحلیلی از علت‌ها، پیامدها و سیاستها. تهران: نشر موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
    3. پارسا، امیدعلی، حسین‌زاده، جواد، یزدان‌خواه، منصوره، الله‌رضایی، اسعد، و فرخفال، مصطفی (1397). چرا ادراک عمومی از افزایش هزینه‌های زندگی و قیمت‌ها متفاوت از نرخ تورم رسمی است؟. مرکز آمار ایران.
    4. جرجرزاده، علی‌رضا، و اقبالی، علی‌رضا (1384). بررسی اثر درآمدهای نفتی بر توزیع درآمد در ایران. فصلنامه پژوهشی رفاه اجتماعی، 5(17)، 226-207.
    5. دهمرده، نظر، صفدری، مهدی، و شهیکی‌تاش، مهیم (1389). تأثیر شاخص‌های کلان بر توزیع درآمد در ایران. پژوهشنامه بازرگانی، 14(54)، 55-25.
    6. زیبایی، حسن (1384). ارزیابی سهم عوامل تعیین کننده نابرابری و توزیع درآمد در ایران. مجله برنامه و بودجه، 91، 67-29.
    7. سپهری، عباس (1371). تأثیر سیاست‌های کلان بر توزیع درآمد (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی.
    8. سیفی‌پور، رویا، و رضایی، محمدقاسم (1390). بررسی عوامل بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران با تأکید بر مالیات‌ها. پژوهشنامه مالیات، 19(10)، 142-121.
    9. شاکری، عباس، جهانگرد، اسفندیار، و اقلامی، سمیه (1392). اثر غیرخطی تورم بر نابرابری درآمد در ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 13(4)، 53-27.
    10. عسگری، علی (1377). نظری اجمالی به تورم و توزیع درآمد در کشور. ماهنامه بررسی‌های بازرگانی، 51، 23-5.
    11. قربانی، حسین، غفاری، هادی، نوری، عباس، و تقوایی، الهام (1396). تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر توزیع درآمد در ایران (با تأکید بر هدفمندی یارانه‌ها). فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، 5(18)، 158-143.
    12. کفایی، محمدعلی، و درستکار، عزت‌الله (1386). تأثیر آموزش رسمی بر توزیع درآمد در ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 9(30)، 76-53.
    13. کمیجانی، اکبر، و محمدزاده، فریدون (1393). تأثیر تورم بر توزیع درآمد و عملکرد سیاست‌های جبرانی. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 22(69)، 24-5.
    14. نوفرستی، محمد، و محمدی، فردین (1388). بررسی اثرات شوک‌های اقتصاد کلان بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 13(38)، 52-31.
    15. نیلی، مسعود، و فرح‌بخش، علی (1377). ارتباط رشد اقتصادی و توزیع درآمد. مجله برنامه و بودجه، 35(34)، 154-121.

     

    1. Abounoori, E., & Khoshkar, A. (2006). The effect of macroeconomic indicators on income distribution in Iran: An inter-provincial study. Journal of Economic Research, 77, 65-95 (in Persian).
    2. Akhavi, A. (2008). Inequality in the distribution of income Analytical analysis of causes, consequences and policies. Tehran, Publishing Institute of Business Studies and Research (in Persian).
    3. Alexander, S. S. (1952). Effects of a Devaluation on a Trade Balance. Staff Papers (International Monetary Fund), 2(2), 263-278.
    4. Al-Marhubi, F. A. (2000). Income inequality and inflation: The cross-country evidence. Contemporary Economic Policy, 18(4), 428-439.
    5. Asgary, A. (1998). An Overview of Inflation and Income Distribution in the Country. Journal of Business Reviews, 51, 5-23 (in Persian).
    6. Bahmani-Oskooee, M., Goswami, G. G., & Mebratu, S. (2006). Black market premium and income distribution. Journal of Developing Areas, 39(2), 17-28.
    7. Bahmani-Oskooee, M., Miteza, I., & Nasir, A. B. M. (2002). The long-run relation between black market and official exchange rates: evidence from panel cointegration. Economics Letters, 76(3), 397-404.
    8. Bakker, A., & Creedy, J. (2000). Macroeconomic variables and income distribution: Conditional modeling with the generalized exponential. Journal of Income Distribution, 9(2), 4-4.
    9. Cole, J. D., & Towe, M. C. M. (1996). Income distribution and macroeconomic performance in the United States (No. 96-97). International Monetary Fund.
    10. Dahmardeh, N., Safdari, M., & Shahiki, T. M. (2010). The Effect of Macroeconomic Indices On Income Distribution in Iran. Iranian Journal of Trade Studies, 14(54), 25-55 (in Persian).
    11. Del Rosal, I. (2011). The empirical measurement of rent‐seeking costs. Journal of Economic Surveys, 25(2), 298-325.
    12. Deyshappriya, N. R. (2017). Impact of Macroeconomic Factors on Income Inequality and Income Distribution in Asian Countries.
    13. Diallo, O. (2007). Poverty and Real Exchange: Evidence from Panel Data. Journal of African Development, 9(1), 67-104.
    14. Edwards, S. (1986). Are Devaluations Contractionary? The Review of Economics and Statistics, 501-508.
    15. Galli, R., & Hoeven, R. V. D. (2001). Is inflation bad for income inequality: The importance of the initial rate of inflation, Employment Paper, No. 2001/29, ILO.
    16. Ghorbani, H., Ghaffari, H., Nori, A., Taqvaei, E. (2017). The Effect of Macroeconomic Variables on Income Distribution in Iran (with Emphasis on Targeted Subsidies). The Macro and Strategic policies, 5(18), 143-158 (in Persian).
    17. Heer, B., & Sussmuth, B. (2007). Effects of inflation on wealth distribution: Do stock market participation fees and capital income taxation matter?. Journal of Economic Dynamics and Control, 31(1), 277-303.
    18. Heer, B., & Süssmuth, B. (2003). Cold Progression and its Effects on Income Distribution (No. 951). CESifo Group Munich.
    19. Jorjorzade A, Eghbali A. (2005). An Investigation about the Effect of Oil Income on Income Distribution in Iran. Social Welfare, 5 (17), 207-226 (in Persian).
    20. Kafaei, S., & Dorostkar, E. (2007). Formal Education and Income Distribution. Iranian Journal of Economic research, 9(30), 53-76 (in Persian).
    21. Komijani, A. & mohammadzadeh, F. (2014). The Effect of Inflation on Income Distribution and Performance of Compensation Policies. Economic Research and Policies, 22 (69), 5-24 (in Persian).
    22. Laidler, D., & Parkin, M. (1975). Inflation: A Survey. The Economic Journal, 85(340), 741-809.
    23. Monnin, P. (2014). Inflation and income inequality in developed economies. CEP Working Paper Series.
    24. Nili, M., & Farahbakhsh, A. (1998). The Relationship between Economic Growth and Income Distribution. Journal of Planning and Budgeting, 35 (34), 121-154 (in Persian).
    25. Nouferesti, M., & Mohammadi, F. (2009). Analyzing the Effects of Macroeconomic Shocks on Income Distribution in Iran. Iranian Journal of Economic research, 13(38), 31-52 (in Persian).
    26. Parsa, O. A., Hosseinzadeh, J., Yazdankhah, M., Allah Rezaie, A. & Farrokhal, M. (2018). Why is public perception of rising living costs and prices different from the official inflation rate? Statistical Center of Iran (in Persian).
    27. Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships, Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326
    28. Saunders, P. (2002). The Director and Indirect Effects of Unemployment on Poverty and Inequality. Australian Journal of Labour Economics (AJLE), 5(4), 507-530.
    29. Schultz, T. P. (1969). Secular Trends and Cyclical Behavior of Income Distribution in the United States: 1944–1965. In Six papers on the size distribution of wealth and income, 75-106.
    30. Seifeepour, R., & Rezaee, M. (2011). An Analysis of the Effective Factors on Income Distribution in Iran with the Emphasis on Taxes. Journal of Tax Reasearch. 19(10), 121-142 (in Persian).
    31. Sepehri, A. (1992). The Influence of Macro Policies on Income Distribution (MSc Thesis). Allameh Tabatabaei University (in Persian).
    32. Shakeri, A., Jahangard, E., & Aghlami, S. (2014). The nonlinear effect of inflation on income inequality in Iran. The Economic Research, 13(4), 27-53 (in Persian).
    33. Shin, Y., Yu, B., & Greenwood-Nimmo, M. (2014). Modelling asymmetric cointegration and dynamic multipliers in a nonlinear ARDL framework. In Festschrift in Honor of Peter Schmidt (pp. 281-314). Springer, New York, NY.
    34. Siami-Namini, S., & Hudson, D. (2017). Inflation and Income Inequality in Developed and Developing Countries.
    35. Sylwester, K. (2003). Changes in income inequality and the black market premium. Applied Economics, 35(4), 403-413.
    36. Tyson, L. D. A. (1998). Commentary: how can economic policy strike a balance between economic efficiency and income equality?. Income Inequality: Issues and Policy Options, 337-343.
    37. Zibaei, H. (2005). Assessing the Contribution of Inequality and Income Distribution in Iran. Journal of Planning and Budgeting, 91, 67-29 (in Persian).