تخمین اثر بازگشتی به تفکیک صنایع سنگین و سبک ایران با افزایش درون‌زای کارایی انرژی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه الزهرا

2 عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی

چکیده

یکی از چالش­های اقتصاد ایران، مصرف فزاینده انرژی است. بهبود کارایی انرژی به عنوان ابزاری غیرقیمتی، یکی از سازوکارهای مقابله با روند فوق­الذکر است اما اثر بازگشتی پدیده‌ای اقتصادی است که وقوع آن باعث کاهش کامل یا ناقص ذخیره انتظاری انرژی ناشی از بهبود کارایی می­شود. برآورد اثر بازگشتی در کنار برخورداری از توجیهات اقتصادی، می­تواند برای سیاستگذاران در راستای اتخاذ تصمیم­های آگاهانه یاری­رسان باشد. در این مقاله با مدلسازی درونزای بهبود کارایی انرژی، اثر بازگشتی صنایع به تفکیک صنایع سنگین و سبک برای دوره زمانی 1374-1398 با روش داده‌های پانل برآورد گردید. نتایج برای دوره مورد بررسی حاکیست که اولاً صنایع سنگین و سبک ایران برخوردار از زیان‌های ناشی از مقیاس هستند اما در عین حال افزایش عوامل تولید باعث افزایش تولیدات این صنایع می‌شود. ثانیاً بهبود کارایی انرژی در صنایع سنگین و سبک ایران دارای فرآیند "فراموشی حین کار" است. ثالثاً متوسط اثر بازگشتی صنایع سنگین برابر با 127/3 درصد و همین رقم برای صنایع سبک برابر با 711/1 درصد است. قابل ذکر است که سهم جزء تولیدی اثر بازگشتی هم برای صنایع سنگین و هم برای صنایع سبک بیشتر از سهم جزء جانشینی بوده و به ترتیب برابر با 6/79 % و 4/93 % است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Estimating the Rebound Effect of Heavy and Light Industries in Iran with Increasing Endogenous Energy Efficiency

نویسندگان [English]

  • Musa khoshkalam khosroshahi 1
  • Mohammad Sayadi 2
1 Assistance Professor of Economics, University of Alzahra
2 Assistance Professor of Economics, University of Kharazm
چکیده [English]

One of the biggest challenges of Iran's economy is high-energy consumption along with high-energy intensity. Improving energy efficiency as a non-price tool is one of the most important ways to deal with above phenomenon, but rebound effect is an economic event whose presence causes a complete or incomplete reduction of expected reserves due to improved energy efficiency. Estimating rebound effect, in addition to having economic justifications, can also help economic policymakers to make informed decisions. In the present paper, by endogenous modeling of energy efficiency improvement, rebound effect of the Iran's industrial (manufacturing) activities by heavy and light industries for period 1374-1398 was estimated. The results show that average rebound effect of heavy industries in period under study is equal to 3.127 percent and the same figure in same period for light industries is equal to 1.711 percent. It is noteworthy that the share of output component of rebound effect for both heavy and light industries is higher than the share of substitution component and is equal to 79.6% and 93.4%, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rebound Effect
  • Endogenous Energy Efficiency
  • Heavy Industries and Light Industries
  1. ترازنامه انرژی (1397). وزارت نیرو.
  2. دل­انگیزان، سهراب، خانزادی، آزاد و حیدریان، مریم (1396). برآورد و تحلیل اثرات بازگشتی مستقیم ناشی از بهبود کارائی مصرف سوخت در بخش حمل­ونقل جاده­ای ایران. فصلنامه مطالعات اقتصاد کاربردی ایران، (21)6، 172-149.
  3. دل­انگیزان، سهراب، خانزادی، آزاد و حیدریان، مریم (1397). محاسبه اثرات بازگشتی مستقیم CO2 ناشی از بهبود کارائی مصرف سوخت در بخش حمل­ونقل استان­های ایران. تحقیقات اقتصادی، (4)53، 828-805.
  4. رفیعی، فاطمه، عسگری، منوچهر و ارباب، حمیدرضا (1398). تجزیه اثرات بازگشتی ناشی از افزایش کارایی انرژی در ایران: رهیافت الگوی تعادل عمومی محاسبه‌پذیر. فصلنامه اقتصاد و الگوسازی، (3)10، 109-85.
  5. سالم، علی اصغر و اکابری، مهدی (1396). برآورد اثر بازگشتی مستقیم بهبود کارائی مصرف برق در بخش خانگی مناطق شهری ایران. پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، (22)6، 45-74.
  6. سلیمیان، زهره، بزازان، فاطمه و موسوی، میرحسین (1396). اثرات بهبود کارائی سوخت­های فسیلی در صنایع انرژی­بر: رویکرد تعادل عمومی محاسبه­ پذیر پویای بین زمانی. پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، (21)6، 200-163.

 

  1. Brookes, L. (1979). A Low Energy Strategy for the UK by G Leach et al: a Review and Reply. Atom, 269(3–8).‏
  2. Delangizan, S., Khanzadi, A., & Heidarian, M. (2017). Estimation and Analysis of Direct Rebound Effects Due to the Improvement of Fuel Consumption Efficiency in the Road Transport Sector of Iran. Iranian Journal of Applied Economics Studies, 6(21), 172-149 (In Persian).
  3. Delangizan, S., Khanzadi, A., & Heidarian, M. (2018). Calculating the Direct return Effects of CO2 Due to the Improvement of Fuel Consumption Efficiency in the Transportation Sector of Iran's Provinces. Economic Research, 53(4), 828-805 (In Persian).
  4. Greening, L. A., Greene, D. L., & Difiglio, C. (2000). Energy efficiency and consumption—the rebound effect—a survey. Energy policy, 28(6-7), 389-401.‏
  5. Grubler, A. (2010). The costs of the French nuclear scale-up: A case of negative learning by doing. Energy Policy, 38(9), 5174-5188.‏
  6. Khazzoom, J. D. (1980). Economic implications of mandated efficiency in standards for household appliances. The energy journal, 1(4).‏
  7. Khoshkalam Khosroshshi, M., & Sayadi, M. (2020). Tracking the Sources of Rebound Effect Resulting From the Efficiency Improvement in Petrol, Diesel, Natural Gas and Electricity Consumption; A CGE Analysis for Iran. Energy, 197, 117-134.
  8. Koesler, S., Swales, K., & Turner, K. (2016). International spillover and rebound effects from increased energy efficiency in Germany. Energy Economics, 54, 444-452.‏
  9. Li, J., & Lin, B. (2017). Rebound effect by incorporating endogenous energy efficiency: A comparison between heavy industry and light industry. Applied Energy, 200, 347-357.‏
  10. Zhou, M., Liu, Y., Feng, S., Liu, Y., & Lu, Y. (2018). Decomposition of rebound effect: An energy-specific, general equilibrium analysis in the context of China. Applied Energy, 221, 280-298.‏
  11. Liu, H., Du, K., & Li, J. (2019). An improved approach to estimate direct rebound effect by incorporating energy efficiency: A revisit of China's industrial energy demand. Energy Economics, 80, 720-730.‏
  12. Lovins, A. B. (2017). The origins of the nuclear power fiasco. In The Politics of Energy Research and Development (pp. 7-34). Routledge.‏
  13. Meng, M., & Li, X. (2022). Evaluating the direct rebound effect of electricity consumption: An empirical analysis of the provincial level in China. Energy, 239, 122135.‏
  14. Rafiei, F., Asgari, M., & Arbab, H. (2019). Analysis of Rebound Effects Due to Increased Energy Efficiency in Iran: Approachable General Equilibrium Model Approach. Quarterly Journal of Economics and Modeling, 10(3), 85-109 (In Persian).
  15. Romer, P. M. (1986). Increasing returns and long-run growth. Journal of political economy, 94(5), 1002-1037.‏
  16. Salem, A., & Akaberi, M. (2017). Estimating the Direct Rebound Effect of Improving Electricity Consumption Efficiency in the Domestic Sector of Urban Areas of Iran. Iranian Journal of Energy Economics, 6 (22), 45-74 (In Persian).
  17. Salimian, Z., Bazzazan, F., & Mousavi, H. (2017). The Effects of Improving the Efficiency of Fossil Fuels In The Energy Industry: An Approach To The Computable Dynamic Computable General Equilibrium Approach. Iranian Journal of Energy EconomicS, 6(21), 163-200 (In Persian).
  18. Saunders, H. D. (2008). Fuel conserving (and using) production functions. Energy Economics, 30(5), 2184-2235.‏
  19. Shao, S., Guo, L., Yu, M., Yang, L., & Guan, D. (2019). Does the rebound effect matter in energy import-dependent mega-cities? Evidence from Shanghai (China). Applied Energy, 241, 212-228.‏
  20. Shao, S., Yang, L., & Huang, T. (2013). Theoretical model and experience from China of energy rebound effect. Econ Res J, 48(2), 96-109.‏
  21. Wei, T., Zhou, J., & Zhang, H. (2019). Rebound effect of energy intensity reduction on energy consumption. Resources, Conservation and Recycling, 144, 233-239.‏
  22. Yu, X., Moreno-Cruz, J., & Crittenden, J. C. (2015). Regional energy rebound effect: The impact of economy-wide and sector level energy efficiency improvement in Georgia, USA. Energy policy, 87, 250-259.‏
  23. Zheng, Y., Xu, H., & Jia, R. (2021). Endogenous energy efficiency and rebound effect in the transportation sector: Evidence from China. Journal of Cleaner Production, 130310.‏