تجزیه عوامل موثر بر تغییرات مصرف انرژی در زیربخش­های صنعتی ایران: مقایسه روش­های لاسپیرز و دیویژیا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد دانشگاه تبریز

2 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه تبریز

چکیده

با افزایش چشمگیر درمصرف انرژی، آگاهی از عوامل تاثیر­گذار بر آن می­تواند در سیاست­گذاری­های مربوط به صرفه­جویی در مصرف انرژی و استفاده کارا از آن مفید باشد. تحلیل تجزیه شاخص (IDA)، روش مناسبی برای تفکیک عوامل موثر بر تغییرات مصرف انرژی به شمار می­رود.بر همین اساس در مطالعه حاضر با بکارگیری دو روش­ کلی تحلیل تجزیه شاخص لاسپیرز و دیویژیا، تغییرات مصرف انرژی طی دوره زمانی 1391-1379 در زیربخش­های صنعتی ایران به سه جزء اثر فعالیت، اثر ساختاری و اثر شدت انرژی تجزیه شده است. مقایسه روش‌های تحلیل تجزیه شاخص نشان می­دهد که نتایج تجزیه عوامل موثر بر تغییرات مصرف انرژی در روش‌های شاخص دیویژیای میانگین لگاریتمی(LMDI)، شاخص دیویژیای میانگین حسابی(AMDI) و شاخص تعمیم یافته فیشر (GFI) تقریبا یکسان بوده و تجزیه را بدون هیچ عامل باقیمانده‌ای انجام می‌دهند. در حالی که نتایج تجزیه شاخص لاسپیرز با مقادیر حقیقی تفاوت قابل ملاحظه‌ای دارد و منجر به ایجاد عامل باقیمانده می‌شود. همچنین نتایج حاصله حاکی از آن است که در هر چهار روش مزبور، عامل اصلی افزایش مصرف انرژی، تغییرات اثر فعالیت و در نقطه مقابل، مهمترین عامل کاهش مصرف انرژی، تغییرات اثر شدت انرژی است و تغییرات اثر ساختاری سهم ناچیزی در تغییرات مصرف انرژی داشته است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Decomposing Influencing Factors of Energy Consumption Changes in the Iranian Industrial Subsectors: The Comparison of Laspeyres and Divisia Methods

نویسندگان [English]

  • Mohsen Pourebadollahan Covich 1
  • Hossein Panahi 1
  • Shahriyar Shahbazy Homonlo 2
  • Khadijeh Salehi Abar 2
1 Associate Professor of Economics, University of Tabriz
2 MA of Economics, University of Tabriz
چکیده [English]

Due to an impressive increase in energy consumption, awareness about energy consumption process and factors influencing it, can help the policies of energy saving and efficient use of it. The industry sector as one of the link factors among other economic sectors in the community, has a determining role in the energy consumption and its efficiency .Accordingly, in this study by using two general methods of analysis of indicator (Laspeyers and Divisia), changes in energy consumption during the period 2000-2011 in the industrial sub-sectors of Iran are analyzed into three components: activity effect, structural effect and the effect of energy intensity. Comparison of methods of index analysis indicates that the results of analysis of the factors affecting changes in energy consumption by AMDI, LMDI and GFI methods are almost the same and they analyzed it completely. While there is a considerable difference between the results of Laspeyers index and real values and it leads to the creation of the remainder. The results suggest that in all four mentioned methods, the main cause of energy consumption increasing is changes of activity effect and in contrast, the most important factor of reducing energy consumption is changes in energy intensity and changes of structural effects have a little impact on energy consumption’s increasing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Index Decomposition analysis
  • Laspeyers index
  • Divisia index
  • energy consumption
  • Industrial subsectors
  • Iran

مراجع

  1. 1. باصری، بیژن، درخشانیان، شهاب، و شفیعی، سعیده (1389). بررسی سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی با استفاده از روش مجزاسازی انرژی (مطالعه موردی شرکت‌های پگاه فارس، تهران و اصفهان). فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال هفتم، 25، 141- 113.

    2. بهبودی، داود، مهین اصلانی نیا، نسیم، و سجودی، سکینه (1389). تجزیه شدتانرژیوبررسیعواملمؤثربرآندراقتصاد ایران. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال هفتم، شماره 26، صص 130-105.

    3. توانا نجار، امیر، و فیضی، مهدی (1393). بررسی عوامل موثر بر تغییرات مصرف فراورده‌های نفتی در بخش خانگی ایران (1390- 1375). دهمین همایش بین‌المللی انرژی.

    4. پورعبادالهان کویچ، محسن، برقی اسگویی، محمد مهدی، صادقی، سید کمال، و قاسمی، ایرج (1393). تجزیه عوامل موثر بر انتشار دی‌اکسیدکربن در زیربخش‌های صنعتی با استفاده از روش LMDI. فصلنامهمطالعاتاقتصادیکاربردیایران، سال سوم، 9، 131-115.

    5. خلیلی عراقی، منصور، شرزه‌ای، غلامعلی، و برخورداری، سجاد (1391). تحلیل تجزیه انتشار دی­اکسیدکربن ناشی از مصرف انرژی در ایران. نشریه محیط شناسی، سال سی وهشتم،۶1، 104- 93.

    6. دفتر برنامه‌ریزی انرژی وزارت نیرو، "ترازنامه انرژی" سال‌های 1391 – 1379.

    7. قلی‌زاده، علی‌اکبر و براتی، جواد (1391). تحلیل عوامل موثر بر مصرف انرژی خانگی و برق مصرفی خانوار در ایران: با تاکید بر بهره‌وری انرژی. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، 25 و 26، 167- 145.

    8. گودرزی­راد، رضا (1388). بررسی علل تغییر در مصرف انرژی بخش صنعت ایران با استفاده از روش تجزیه. فصلنامه انرژی ایران، سال دوازدهم، 3، 79.

    9. مرکز آمار ایران، نتایج آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر، سال‌های 1391 – 1379.

    10. موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی "ترازنامه هیدروکربوری کشور" 1388

     

     

    1. Ang, B., and N. Liu (2007). Energy decomposition analysis: IEA model versus other methods. Energy Policy, 35 (3), 1426–1432.

    2. Ang, B. W. (2004). Decomposition analysis for policymaking in energy: Which is the preferred method?. Energy Policy, 32 (9), 1131–1139.

    3. Ang, B. W., and F. Zhang (2000). A survey of index decomposition analysis in energy and environmentalstudies. Energy Economics, 25 (12), 1149-1176.

    4. Ediger, V. Ş., and O. Huvaz (2006). Examining the sectoral energy use inTurkish economy (1980–2000) with the help of decomposition analysis. Energy Conversion and Management, 47 (6), 732-745.

    5. Hoekstra, R., and J. C. J. M. van der Bergh (2003). Comparing structural decomposition analysis and index. Energy Economics, 25 (1), 39–64.

    6. Su, B., H. C. Huang, B. W. Ang, and P. Zhou (2010). Input–output analysis of CO2 emissions embodied in trade: The effects of sector aggregation. Energy economics, 32 (1), 166–175.

    7. Unander, F., I. Ettestol, M. Tinga, and L. Schipper (2004). Residential energy use: An international perspective on long-term trends in Denmark, Norway and Sweden. Energy Policy, 32 (12), 1395-1404.

    8. Wood, R., and M. Lenzen (2006). Zero-value problems of the logarithmic mean divisia index decomposition method. Energy Policy, 34 (12), 1326-1331.

    9. Zhao, X., N. Li, and C. Ma (2012). Residential energy consumption in urban China: A decompositionanalysis. Energy Policy, 41 (C), 644–653.

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار