اثر خصوصی‌سازی خدمات عمومی بر کارایی اقتصادی و درآمد دولت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای اقتصاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی

2 استادیار اقتصاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی

چکیده

هدف این مقاله بررسی اثر خصوصی‌سازی خدمات عمومی بر کارایی اقتصادی و درآمد دولت می‌باشد. برای این منظور از یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) استفاده می‌شود. نتایج نشان می‌دهد، اگر خصوصی‌سازی در بخش خدمات عمومی منجر به آزادسازی قیمت در این بخش شود، زیان مرده از بین می‌رود و در نتیجه کارایی اقتصادی و درآمد دولت افزایش می‌یابد. ضمناً در صورتی که خصوصی‌سازی موجب افزایش بهره‌وری در بخش خدمات عمومی گردد، میزان افزایش درآمد دولت و کارایی اقتصادی بیشتر خواهد بود. پرداخت مستقیم یارانه به خانوارها نیز مانع افزایش متغیرهای مذکور نمی‌شود. لیکن اگر با کنار گذاشتن فرض قابلیت جا به جایی آزاد عوامل تولید، از چارچوب نظری کلاسیک فاصله بگیریم، منحصر به بخش بودن سرمایه در بخش نفت‌خام و گاز طبیعی و خدمات عمومی موجب کاهش کارایی اقتصادی می‌گردد و افزایش درآمد دولت نیز به میزان قابل توجهی کمتر خواهد بود. بنابراین، خصوصی‌سازی منجر به افزایش کارایی اقتصادی نخواهد شد، مگر این که شرایط اقتصادی منطبق بر فروض اقتصاد کلاسیک باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effects of Privatization of Public Utilities on Economic Efficiency and Government Revenue

نویسندگان [English]

  • Farid Fayazmanesh 1
  • Ali Ranjbaraki 2
1 Ph.D. Candidate in Economics, Institute of Humanities and Social Studies
2 Assistant Professor of Economics, Institute of Humanities and Social Studies
چکیده [English]

The objective of this paper is to analyze the effects of privatization of public services on public economic efficiency and revenue. In this analysis a computable general equilibrium (CGE) model is employed. The results show that if public service privatization leads to deregulation of market prices in this sector then dead weight loss would be eliminated and consequently public efficiency and revenue would increase. If privatization leads to an increase in productivity of public services, the raise in public efficiency and revenue will be higher. These results would hold even in the presence of direct cash subsidy payments to households. However these results are sensitive to our assumptions in the model. In particular if we drop the usual neoclassical assumption of perfect factor mobility we would observe sector specific results in the oil and gas and public service sectors, in which public economic efficiency and revenue would be substantially lower. That is privatization of public series does not result in higher efficiency if the neoclassical assumptions are not held. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Privatization
  • Government Ownership
  • Economic efficiency
  • Deadweight loss
  • Computable General Equilibrium Model

مراجع

  1. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1391-1353). موجودی سرمایه در اقتصاد ایران.
  2. حسینی، شمس‌الدین، شفیعی، افسانه، و خانی، داود (1392). نقش و جایگاه دولت در اقتصاد، از نظر تا عمل. انتشارات پیک نور، تهران.
  3. طیب‌نیا،‌ علی، و محمدی، حسین (1383). مقایسه کارایی سرمایه‌گذاری در بخش‌های خصوصی و دولتی در ایران رویکردی برای خصوصی‌سازی. فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه، 9(4)، 36-3.
  4. مجاورحسینی، فرشید (1381). برآورد بهره‌وری در بخش صنعت و بررسی عوامل تعیین کننده آن به تفکیک زیربخش‌ها. وزارت صنایع و معادن.
  5. مجاورحسینی، فرشید، و فیاض‌منش، فرید. (1385). برآورد اثرات بخشی الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 8(27)، 64-33.
  6. مرکز آمار ایران (1390). نتایج آمارگیری نیروی‌کار.
  7. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (1390). جدول داده ستانده اقتصاد ایران.
  1. Alston, J. M., & Larson, D. M. (1993) Hicksian vs. Marshallian welfare measures: Why do we do what we do? Am J Agric Econ, 75(3), 764-769.
  2. Boubakri, N., & Cooset, J. (2002). Does privatisation meet the expectations? Evidence from African countries. Journal of African Economics, 11(1), 111-145.
  3. Carlin, W., Fries, S., Schaffer, M. E., & Seabright, P. (2001). Competition and enterprise performance in transition economies: Evidence from a cross-country survey.  Centre for Economic Policy Research, Discussion Paper No. 2840.
  4. Carter, Min Z. (2013). Privatization: A multi-theory perspective. Journal of Management Policy and Practice, 14(2), 108-122.
  5. Central bank of the Islamic republic of Iran (1974-2012). Capital stock in Iran (In Persian).
  6. Claessens, S., & Djankov, S. (1999). Enterprise performance and management turnover in the Czech republic. European Economic Review, 43(4-6), 1115-1124.
  7. D’Souza, J., & Megginson, W.L. (1999). The financial and operating performance of privatized firms during the 1990s. Journal of Finance, 54(4), 1397-1438.
  8. Gerber, T. P., & Hout, M. (1998). More shock than therapy: Market transition, employment, and income in Russia, 1991-1995. American Journal of Sociology, 104(1), 1–50.
  9. Greenwood, R., & Hinings, C. R. (1993). Understanding strategic organizational change: The contribution of archetypes. Academy of Management Journal, 36(5), 1052-1081.
  10. Guriev,s., & Megginson, w. (2007). Privatization: what have we learned? World Bank, ISBN 978-0-8213-6843-5, p249-295.
  11. Hamm, P., King, L. P., & Stuckler, D. (2012). Mass privatization, state capacity, and economic growth in post-communist countries. American Sociological Review, 77(2), 295-324.
  12. Hosseini, S., shafiei, A., & Khani, D. (2013). The role and position of government in the economy. Peike Noor Press. Tehran (In Persian).
  13. Islamic parliament research center of the islamic republic of Iran (2011). Input-output table of Iran (In Persian).
  14. James R., & Hines Jr. (1999). Three sides of harberger triangles. Journal of Economic Perspectives, 13(2), 167-188.
  15. Kikeri, S., & Nellis, J. (2002). Privatization in competitive sectors: The record to date. Washington, DC: The World Bank.
  16. Kim, K. I., & Yelkina, A. (2003). Privatization in Russia: Its past, present, and future. SAM Advanced Management Journal, 68(1), 14-21.
  17. Li, K., Wang, T., Cheung, Y-L, & Jiang, P. (2011). Privatization and risk sharing: Evidence from the split share structure reform in China. Review of Financial Studies, 24(7), 2499-2525.
  18. Lízal, L., & Svejnar, J. (2002). Investment, credit rationing, and the soft budget constraint: Evidence from Czech panel data. The Review of Economics and Statistics, 84(2), 353-370.
  19. Megginson, W. L., & Netter, J. M. (2001). From state to market: A survey of empirical studies on privatization. Journal of Economic Literature, 39(2), 321-389.
  20. Megginson, W.L., Nash R.C., & Van Randenborgh, M. (1994). The financial and operating performance of newly privatized firms: An international empirical analysis. The Journal of Finance, 49(2), 403-452.
  21. Mojaver Hosseini, F. (2002). Forecasting productivity in industry sub-sectors and surveying its determinant factors. Ministry of industries and mines (In Persian).
  22. Mojaver Hosseini, F., &  Fayazmanesh, F. (2006). Accession of the Irainian economy to the world trade organization: A quantitative appraisal. Journal of Iranian Economic Research, 8(27), 33-64 (In Persian).
  23. Roland, G. (2008). Privatization: Successes and failures. Columbia University Press. New York.
  24. Sheshinski, Eytan., & López-Calva, Luis F. (2003). Privatization and its benefits: Theory and evidence. CESifo Economic Studies, 49(3), 429-459.
  25. Starr, P. (2011). The meaning of privatization. Yale Law and Policy Review, 6(1), 6-41.
  26. Statistical Centre of Iran (2011). The results of labor force censes in Iran (In Persian).
  27. Stiglitz, J. E. (2002). Globalization and its discontent. New York/London: W. W. Norton & Company.
  28. Taiebnia, A., & Mohamadi, H. (2004). Comparing the efficiency of investments in Irans private and governmental sectors: An approach to privatization. Journal of Planning and Budgeting, 9(4), 3-36 (In Persian).
  29. Tan, J., Li, S., & Xia, J. (2007). When iron fist, visible hand, and invisible hand meet: Firm-level effects of varying institutional environments in China. Journal of Business Research, 60(7), 786-794.
  30. Weiss, A., & Nikitin, G. (1998). Performance of Czech companies by ownership structure. The William Davidson Institute. Working Paper number 186.
  31. Zinnes, C., Eilat, Y., & Sachs, J. (2001). The Gains from privatization in transition economies: Is change of ownership enough? IMF Staff Papers, 48, Special Issue, 146-170.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار