اثر نهادهای سیاسی بر صادرات ایران به شرکای مهم تجاری در الگوهای مختلف کالایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه سمنان

2 استادیار اقتصاد دانشگاه سمنان

چکیده

تجارت و سیاست‌های توسعه‌ صادرات اهمیّت زیادی در توسعه‌ اقتصادی و تأمین منابع مالی کشورها دارد. طبق نظریه‌های جدید تجارت بین‌الملل، صادرات تابعی از متغیرهای قیمتی و غیر قیمتی است. از جمله متغیرهای غیر قیمتی که اخیراً مورد توجه اقتصاددانان نهادگرا قرار گرفته است، متغیرهای نهادهای سیاسی هستند که با کاهش هزینه‌های مبادلاتی در تجارت، زمینه مناسبی را جهت توسعه صادرات بیشتر فراهم می‌کنند. هدف این پژوهش تحلیل تجربی اثر نهادهای سیاسی بر صادرات ایران به شرکای مهم تجاری غرب آسیا در چارچوب الگوی جاذبه با استفاده از الگوی داده‌های تلفیقی می‌باشد که در آن از داده‌های شش رقمی بر اساس طبقه‌بندی سیستم هماهنگ (HS) طی سال‌های 2009 تا 2014 استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل‌های برآوردی نشان می‌دهد، متغیرهای نهادی (سیاسی) به همراه شاخص‌های آزادی اقتصادی و آزادی مالی دارای اثر مثبت بر صادرات ایران به شرکای تجاری غرب آسیا در هشت الگوی مختلف کالایی هستند که این اثر در سطح بالای معنی‌داری تأیید می‌شود. ارتقاء متغیرهای نهادی با کاهش ریسک تجاری، انگیزه فعالان اقتصادی برای ورود به بازارهای جهانی را فراهم می‌کند و به‌ عنوان یک عمل مهم پیش‌برنده در توسعه صادرات تلقی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effect of Political Institutions on Iranian Export to Major Trading Partners in Different Commodities Groups

نویسندگان [English]

  • Shekoofe Nagheli 1
  • Majid Maddah 2
1 Ph.D. Candidate in Economics, Semnan University
2 Associate Professor of Economics, Semnan University
چکیده [English]

Trade and export development policies have great importance in countries' economic development and financing. According to new international trade theories, export is a function of price and non-price variables. Among the non-price variables that have recently attracted the attention of institutionalized economists, the variables of political institutions by reducing transaction costs in trade, provides an appropriate field for further export development. The purpose of this paper is to investigate the empirical analysis of the effect of political institutions on Iranian export to major West Asian trading partners in the framework of the gravity model using the panel data method which six-digit data based on the harmonized system classification (HS) is used during 2009 to 2014. The results of estimated models show that institutional variables (political) along with indicators of economic freedom and financial freedom have a positive effect on Iranian export to West Asian trading partners in eight commodities different groups that is confirmed in high level of significance. Improvement of institutional variables by reducing business risk, motivating economic activists provides entry to world markets and is considered as an important step forward in export development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political institutions
  • Export
  • Gravity model
  • Panel Data

مراجع

  1. احمدزاده، خالد، یاوری، کاظم، عصاری آرانی، عباس، و سحابی، بهرام (1392). بررسی عوامل نهادی و همگرایی­های منطقه­ای در حوزه­ صادرات خدمات. مجله تحقیقات اقتصادی، 48(3)، 165-191.
  2. آذربایجانی، کریم، سمیعی، ندا، و شیرازی، همایون (1389). اثر نهادها بر روی تجارت دوجانبه کشورهای منتخب خاورمیانه. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، 15(45)، 1-23.
  3. پیرایی، خسرو، تاسان، مونا، و دانش نیا، محمد (1394). تأثیر سرمایه­گذاری مستقیم خارجی، نرخ ارز حقیقی و آزادسازی اقتصادی بر صادرات غیر نفتی ایران. مجله تحقیقات اقتصادی، 50(1)، 75-98.
  4. دادگر، یدالله، و ندیری، محمد (1393). تأثیر نهادهای حقوق مالکیت و نهادهای قراردادی بر رشد اقتصادی با تأکید بر ایران. فصلنامه سیاست­های راهبردی و کلان، 2(7)، 1-20.
  5. دادگر، یداله، نظری، روح اله، و صیامی عراقی، ابراهیم (1392). دولت و مالیات بهینه در اقتصاد بخش عمومی و کارکرد دولت و مالیات در ایران. فصلنامه علمی پژوهشی، مطالعات اقتصادی کاربردی در ایران، 2(5)، 1-29.
  6. رضازاده کارسالاری، عباس، و رحیمیان بوگر، سجاد (1394). بررسی رابطه کیفیت محیط نهادی، رانت منابع طبیعی و رشد صادرات در منتخبی از کشورهای در حال توسعه با استفاده از رویکرد پانل دیتا. فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، 23(75)، 187-210.
  7. سبحانی، حسن، و بیات، سعید (1393). مقایسه تأثیر بهبود نهادهای سیاسی و اقتصادی بر درآمد سرانه کشورهای صنعتی و نفتی. فصلنامه علمی-پژوهشی، برنامه­ریزی و بودجه، 19(1)، 151-178.
  8. شاکری، محبوبه، جعفری صمیمی، احمد، و کریمی موغاری، زهرا (1393). ارتباط بین متغیرهای نهادی و رشد اقتصادی: معرفی شاخص نهادی جدید برای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا. فصلنامه علمی پژوهشی، پژوهش­های رشد و توسعه اقتصادی، 6(21)، 93-107.
  9. شریفی رنانی، حسین، و ملا اسمعیلی دهشیری، حسن (1392). اثر نهادها بر صادرات غیر نفتی در کشورهای منتخب عضو اوپک. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، 8(32)، 193-215.
  10. کیمیایی، فاطمه، و ارباب افضلی، محمد (1395). تأثیر حکمرانی و عوامل اقتصاد دانش­بنیان بر صادرات اقتصادهای نوظهور. فصلنامه سیاست­های مالی و اقتصادی، 4(13)، 95-114.
  11. مداح، مجید، و دل­قندی، مژده (1392). بررسی اثر کیفیت نهادها و عملکرد سیاست­های اقتصادی بر سرمایه­گذاری مستقیم خارجی در کشورهای گروه جی 8 و اوپک (رهیافت خود رگرسیون برداری در داده­های تابلویی). مجله اقتصاد و توسعه منطقه­ای، 20(6)، 133-157.
  12. نورث، داگلاس (1385). نهادها، تغییرات نهادی و عملکرد اقتصادی. مترجم محمد رضا معینی، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور، تهران، چاپ دوم.
  13. هراتی، جواد، بهراد امین، مهدی، و کهرازه، ساناز (1394). بررسی عوامل مؤثر بر صادرات ایران (کاربرد الگوی جاذبه). فصلنامه علمی-پژوهشی، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 6(21)، 29-46.

 

  1. Ahmadzadeh, K., Yavari, K., Assari Arani, A., and Sahabi, B. (2013). The study of institutional factors and regional integration on services export. Journal of Economic Research (Tahghighat-e-Eghtesadi), 48(3), 165-191 (In Persian).
  2. Anderson, J., and Marcouiller, D. (2002). Insecurity and the pattern of trade: An empirical investigation. The Review of Economics and Statistics, 84, 342-352.
  3. Araujo, L., Mion, G., and Ornelas, E. (2016). Institutions and export dynamics. Journal of International Economics, 98, 2-20.
  4. Azarbayjani, K., Samiei, N., and Shirazi, H. (2011). The effect of institutions on bilateral trade of selected countries in the Middle East. Quarterly Iranian Economic Research, 15(45), 1-23 (In Persian).
  5. Baltagi, B. (2005). Econometric analysis of panel data. Thidr Edition.
  6. Baltagi, B. H. (2001). Econometric analysis of panel data. Second Edition, Wiley, New York.
  7. Blanco, L. (2013). Finance, growth, and institutions in Latin America: What are the links?. Latin American Journal of Economics, 50(2), 179-208.
  8. Cass, D. (1965). Optimum growth in an aggregate model of capital accumulation. Review of Economic Studies, 32(3), 233-240.
  9. Coase, R. (1937). The nature of the firm. Economica, 4(16), 386-405.
  10. Coe, D. T., Helpman, E., and Hoffmaister, A. W. (2009). International R&D spillovers and institutions. European Economic Review, 53(7), 423-451.
  11. Crabbe, K., and Beine, M. (2009). Trade, institutions and export specialization. LICOS Discussion Paper Series, 234, 1-48.
  12. Dadgar, Y., and Nadiri, M. (2014). Evaluating the role of property rights institutions and contracting institutions on economic growth, emphasizing Iran. Quarterly Journal Management System, 2(7), 1-21 (In Persian).
  13. Dadgar, Y., Nazari, R., and Siami Eraghi, E. (2013). Optimum government and tax in public sector economics and in Iran. Applied Economics Studies in Iran, 2(5), 1-27 (In Persian).
  14. De Groot, H. L. F., Linders, G. J., Rietveld, P., and Subramanian, U. (2003). The institutional determinants of bilateral trade patterns. World Bank, Washington, 57(1), 103-123.
  15. Deardorff, A.V. (1998). Determinants of bilateral trade: Does gravity work in a neoclassical world?. Edited by: J. A. Frankel, The Regionalization of the World Economy, Chicago: University of Chicago Press.
  16. Egger, P. (2002). An econometric view on the estimation of gravity models and the calculation of trade potentials. World Economy, 25(2), 297-312.
  17. Francois, J., and Manchin, M. (2013). Institutions, infrastructure, and trade. World Development, 46, 165-175.
  18. Gani, A., and Prasad, B. C. (2006). Institutional quality and trade in pacific Island countries, Asia pacific research and training network on trade. Working Paper Series, No.20.
  19. Goedhuys, M., and Sleuwaegen, L. (2016). International standards certification, institutional voids and exports from developing country firms. International Business Review, Available Online 6 May 2016, In Press, Corrected Proof-Note to Users, doi:10.1016/j.ibusrev.2016.04.006.
  20. Grossman, G., and Helpman, E. (2005). A protectionist bias in majoritarian politics. Quarterly Journal of Economics, 120(4), 1139-1282.
  21. Gujarati, D. N. (2003). Basic econometrics. Fourth Edition, New York: McGraw Hill.
  22. Harati, J., Behrad Amin, M., and Kahrazeh, S. (2015). A study of the factors affecting Iran's export  (gravity model application). Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 6(21), 29-46 (In Persian).
  23. Helpman, E., and Krugman, P. R. (1985). Market structure and foreign trade: Increasing returns, imperfect competition and the international economy. Cambridge, Mass: MIT Press.
  24. Kaufmann, D., Kraay, A., and Mastruzzi, M. (2004). Governance matters III: Governance indicators for 1996, 1998, 2000, and 2002. The World Bank Economic Review, 18(2), 253-87.
  25. Kaufmann, D., Kraay, A., and Mastruzzi, M. (2010). Governance matters: The worldwide governance indicators, aggregate indicators of governance 1996-2010. URL: http://www.govindicators.org
  26. Kimiaei, F., Arbab Afzali, M. (2016). The impacts of governance and knowledge bases factors on emerging economies exports. Quarterly Journal of Fiscal and Economic Policies, 4(13), 95-114 (In Persian).
  27. Knack, P., and Keefer, S. (1995). Institutions and economic performance: Cross country tests using alternative institutional measures. Economics and Politics, 7(3), 207-227.
  28. Leitao, N. C., and Faustino, H. (2010). Portuguese foreign direct investment inflows: An empirical investigation. International Research Journal of Finance and Economics, 38, 190-197.
  29. Levchenko, A. (2007). Institutional quality and international trade. The Review of Economic Studies, 74(3), 791-819.
  30. Maddah, M., and Delghandi, M. (2013). Investigating the effect of institutions quality and performance of economic policies on foreign direct investment in G8 and OPEC countries (panel vector autoregressive approach). Journal of Economy and Regional Development, 20(6), 133-157 (In Persian).
  31. Mody, A., and Yilmaz, K. (2002). Imported machinery for export competitiveness. The World Bank Economic Review, 16(1), 23-48.
  32. North, D. (1990). Institutions, institutional change, and economic performance. Edited by:Mohammad Reza Moeini, Publications of Organization of Management and Planning of the Country, Second Edition, Tehran (In Persian).
  33. Piraee, K., Tasan, M., and Daneshnia, M. (2015). The effect of foreign direct investment, real exchange rate and economic liberalization on non – oil exporting in Iran (using toda yamamoto causality test). Journal of Economic Research (Tahghighat-e-Eghtesadi), 50(1), 75-98 (In Persian).
  34. Posner, M. V. (1961). International trade and technical change. Oxford EconomicPapers, 13(3), 323-341.
  35. Poyhonen, P. (1963). A tentative model for the volume of trade between countries. Weltwirtschaftliches Archiv, 90(1), 93-99.
  36. Prabir, D. (2010). Does governance matter for enhancing trade? Empirical evidence from Asia. Research and Information System for Developing Countries, Core IVB, Fourth Floor, India Habitat Centre Lodhi Road, New Delhi-110 003, India.
  37. Rezazadeh Karsalari, A., and Rahimian Bouger, S. (2016). The relationship between institutional quality, natural resource rents and export growth in some selected developing countries using panel data approach. Quarterly Journal of Economic Research and Policies, 23(75), 187-210 (In Persian).
  38. Rodrik, D. (1997). Trade strategy, investment and exports: Another look at East Asia. Pacific Economic Review, 2(1), 1-24.
  39. Shakeri, M., Jafari Samimi, A., and Karimi Moughari, Z. (2015). The relationship between institutional variables and economic growth: Introducing a new institutional measure for Middle East and North Africa (MENA). Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 6(21), 93-106 (In Persian).
  40. Sharifi Renani, H., and Mollaesmaeili Dehshiri, H. (2013). Analyzing the impact of institutions on the non-oil export of selected oil exporting countries. Quarterly Journal of New Economy and Commerce, 8(32), 193-215 (In Persian).
  41. Sheng, L., and Yang, D. T. (2015). Expanding export variety: The role of institutional reforms in developing countries. Journal of Development Economics(2015), doi: 10.1016/j.jdeveco.2015.08.009.
  42. Skabic, I., and Orlic, E. (2007). Determinants of FDI in CEE and Western Balkman countries (Is accession to the EU important for attracting FDI?). Economic and Business Review, 9(4), 333-350.
  43. Sobhani, H., and Bayat, S. (2014). Comparing the effects of improving institutions on per capita income in oil-exporting and industrial countries. The Journal of Planning and Budgeting. 19(1), 151-178 (In Persian).
  44. Spencer, B. J. (1986). What should trade policy target?. Edited by: Paul Krugman, Strategic Trade Policy and the New International Economics, Cambridge, Massachusetts: The MIT press.
  45. Tinbergen, J. (1962). Shaping the world economy: Suggestions for an international economic policy. New York: Twentieth Century Fund.
  46. Young, A. T., and Sheehan, K. M. (2014). Foreign aid, institutional quality, and growth. European Journal of Political Economy, 36, 195-208.
  47. Zarzoso, I. M., and Lehmann, F. N. (2003). Augmented gravity model: An empirical application to Mercosur-European union trade flows. Journal of Applied Economics, 6(2), 291-316.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار