بررسی تاثیر فرار مغزها بر تولید و تجارت خارجی ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی قابل محاسبه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان

3 کارشناس ارشد علوم اقتصادی دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

با گرایش کشورها به ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪن، ﻣﯿﺪان رﻗﺎﺑﺖ از ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺟﻬـﺎﻧﯽ ﮔﺴـﺘﺮش ﻣـﯽ­ﯾﺎﺑـﺪ و در اﯾﻦ روﻧﺪ ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﻣﻮﻓﻖ­ﺗﺮند ﮐﻪ ﻗﺪرت رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮی در تولید و ﺗﺠﺎرت ﺑﯿﻦ­اﻟﻤﻠﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. یکی از مولفه­های موثر در افزایش قدرت رقابت کشورها در عرصه­های بین­المللی، نیروی انسانی متخصص است. این در حالی است که ایران طی دهه­های اخیر با نرخ بالایی از مهاجرت مغزها به کشورهای توسعه یافته روبرو بوده است. این مطالعه به بررسی تاثیر فرار مغز­ها (مهاجرت نیروی انسانی ماهر و تحصیل­کرده به خارج) بر تولید و تجارت خارجی ایران به تفکیک بخش­های اقتصادی با استفاده از یک مدل تعادل عمومی (GTAP) پرداخته است. برای این منظور با استفاده از دو سناریوی شوک منفی عرضه نیروی متخصص به عنوان اثر مستقیم فرار مغزها و شوک منفی بهره­وری کل عوامل به عنوان اثر غیر مستقیم فرار مغزها، اثر مهاجرت نیروی کار متخصص بر متغیرهای تولید، صادرات، واردات و تراز تجاری مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که فرار مغز­ها چه به صورت مستقیم و چه از طریق کاهش بهره­وری در مجموع آثار منفی بر تولید، صادرات، واردات و تراز تجاری کشور بر جای می­گذارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impacts of Brain Drain on Production and Foreign Trade of Iran Using a General Equilibrium Model

نویسندگان [English]

  • Hamidreza Horry 1
  • Seyed Abdolmajid Jalaee 2
  • Nasim Hamzenejad 3
1 Assistant Professor in Economics, Shahid Bahonar University of Kerman
2 Associated Professor in Economics, Shahid Bahonar University of Kerman
3 MA in Economics
چکیده [English]

Along with the tendency of countries to globalization, the competition arena changes from regional to the global level. In this process those countries are successful that have higher competition ability in international trade. One of the factors affecting the strength of competition in the field of international nations is human resources specialist. This is while during last decades, Iran has experienced high rates of immigration to developed countries. This study investigated the effects of brain drain (brain drain define as skilled labor migration) on Iran’s production and foreign trade for different economic sectors using general equilibrium model (GTAP). The results showed that brain drain would have negative effects on production and foreign trade of country. The brain drain phenomenon, with an exception of oil and gas sectors, has negatively influenced the rate of imports and exports and net trade balance in other economic sectors (agriculture, industry and services), the main reason of which is the determining role of specialized labor force in the quality of products and the degree of competitiveness. The reason that brain drain has no impact on oil and gas sectors, is because these sectors apply production inputs of other sectors (Being a leading oil and gas sector).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Brain Drain
  • Foreign Trade
  • Computable General Equilibrium Models
  • GTAP

مراجع

 
1-سازمان ملی بهره­وری ایران (1390-1353). گزارش­های اقتصادی.
 
 2-شاه­آبادی، ابوالفضل، کریم کشته، محمدحسین، و محمودی، عبدالله (1385). بررسی عوامل موثر بر فرار مغزها (مطالعه موردی ایران). پژوهشنامه بازرگانی، سال دهم، 39،  39-81.
 
 3-شاه­آبادی، ابوالفضل، و پوران، رقیه (1388). اثر مهاجرت مغزها بر رشد اقتصادی (مطالعه موردی ایران). فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، 52، 65-35.
 
 4-طیبی­، سید کمیل، عمادزاده، مصطفی، و رستمی حصوری، هاجر (1390). اثر فرار مغز­ها بر رشد اقتصادی کشور­های در حال توسعه. فصلنامه پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، سال اول، 2، 71-94.
 
 5-طیبی، سیدکمیل، و مصری­نژاد، شیرین (1385). روش­شناسی مدل تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) تئوری و کاربرد. فصلنامه بررسی­های اقتصادی، 3، 1، 5-36.
 
 6-عسگری، حشمت الله، و تقوی، مهدی (1389). رویکردی نوین به مساله فرار مغزها و نقش آن در انباشت سرمایه. مجله تحقیقات اقتصادی، 90، 95- 118.
 
 
1.    Armington, P.S. (1969). A theory of demand for products distinguished by place of production. IMF Staff Papers, 16, 159–178.
2.    Bass, T., and Brucker, H.  (2011). The macroeconomic consequences of migration diversion: evidence for germany and UK. Norface Migration Discussion Paper, N.2012-10.
3.    Bhagwati, J. N., and Hamada, K. (1974). The brain drain, international integration of markets for professional and unemployment: a theoretical analysis. Journal of Development Economics, 1(1), 19–42.
4.    Biene. M, Docquier. F., and Rapoport, H. (2003). Brain drain and LDC`s growth: winners and losers. IZA Discussion Paper, No. 819.
5.    Biene, M., Docquier. F, and Rapoport, H. (2001). Brain drain and economic growth: theory and evidence. Journal of Development Economics, 64, 276-286.
6.    Bohlman, H. (2010). The macroeconomic impact of skilled emigration from South Africa: a CGE analysis. Melbourne: Centre of Policy Studies, Monash University, March, 2.
7.    Borjas, G.J. (1999). Heaven’s door: immigration policy and the american economy. Princeton University Press Publications, Princeton.
8.    Dixon, P. B., Johnson .M, and Rimmer, M.T (2008). Reducing illegal migrants in the United States: a dynamic CGE analysis. CoPS/IMPACT General Paper G-183. Centre of Policy Studies, Monash University.
9.    Groizard, J., and Lull, J. (2004). Skilled migration and growth: testing brain drain and brain gain. Journal de Economia Internacional, DEA Working Papers
10.  Hanoch, G. (1975). The elasticity of scale and the shape of average costs. American Economy Review, 65(3), 492-97.
11.   Harrison, W.J., and Pearson, K.R. (1994). Computing solutions for large general equilibrium models using GEMPACK. Monash University. Australia, Impact Project, PreliminaryWorking Paper No. IP-64.
12.  Hertel, T.W. (1997). Global trade analysis: modeling and applications, Cambridge, MA, Cambridge University Press.
13.  Johansen, L. (1960). A multi-sectoral study of economic growth. North-HollandPubl. Co., Amsterdam 1960, 177 -274.
14.  Karimi, N., and Gharaati, S. (2013). Why do brain drain? brain drain in Iran's political discourse. Cadaad Journal, 6(2), 154- 173.
15.  Lucas, R. E. (1988). On the mechanics of economic development. Journal of Monetary Economics, 22, 3- 42.
16.McDougall, R.A. (1995). Computable general equilibrium modeling: introduction and overview. Asia Pacific Economic Review, 1, 88-91.
17.  Mishra, p. (2006). Emigration and bran drain: evidence fron Caribbean. IMF Working Paper, Western Hemispher Department.
18.Miyagiwa, K. (1991). Scale economies in education and the brain drain problem. International Economic Review, 32(3), 743–759.
19.  Mountfor, A. (1997). Can a brain drain be good for growth in the source economy?.  Journal of Development Economics. 53(2), 287–303.
20.  Porter, M. (1998). Adam Smith address: location, cluster and the new microeconomics of competition. Journal of Business Economics, 33, 1.
21.  Romer, P. (1990). Human capital and growth: theory and evidence. Univercity of Chicago, 36, 62-89.
22.Stark, O., Helmenstein, C., and Prskawetz, A. (1998). Human capital depletion, human capital formation and migration: a blessing in a curse. Economics Letters, 60(3), 363–367.
23.  Stark, O., and Wang, Y. (2002). Inducing human capital formation: migration as a substitute for subsidies. Journal of Public Economics, 86(1), 29–46.
24.  Teixeira, A.C., and Fortuna, N. (2004). Human capital, trade and trade- growth link. Statistics and Information Networks Branch of UNIDO.
25.  United Nations, Department of Economic and Social Affairs (2013).
26.   Vidal, J. P. (1999). The effect of emigration on human capital formation theory and evidence. Journal of Development Economics, 64. 276-286.
27.  Wong, K. Y., & Yip, K. (1999). Education, economic growth and brain drain. Journal of Economic Dynamics and Control, 23(5-6), 699–726.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار