مطالعه رابطه وفور منابع ـ حکمرانی ـ رشد اقتصادی با تأکید بر نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تبریز

2 استادیار اقتصاد دانشگاه تبریز

چکیده

نقش و تأثیر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی به عنوان معمایی در اقتصاد مطرح است. به منظور بررسی این موضوع، با درنظرگیری نقش کیفیت حکمرانی و توسعه فناوری ارتباطات و اطلاعات به عنوان تسهیل‌کننده برقراری حکمرانی خوب، از داده‌های 31 کشور غنی از نفت (پروکسی منابع طبیعی) در طول سال‌های 1980 تا 2015 و روش اثرات همبسته مشترک پویای پانل دیتا استفاده شده است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد نقش منابع طبیعی در رشد اقتصادی به کیفیت حکمرانی در کشورها بستگی دارد. منابع طبیعی در کشورهایی با کیفیت حکمرانی بالا، به عنوان عاملی مهم و ضروری برای رشد اقتصادی بدل شده اما در کشورهایی با حکمرانی ضعیف، منابع طبیعی بازدارنده رشد اقتصادی بوده است. به تعبیری وفور منابع زمانی سبب رونق فعالیت‌های اقتصادی می‌شود که حکمرانی خوب حاکم باشد و در صورت ضعف در حکمرانی، وفور منابع سبب کند شدن رشد اقتصادی می‌شود. همچنین بررسی موضوع حاکی از آن است که انتشار فناوری اطلاعات و ارتباطات از طریق شفافیت بازار، افزایش آگاهی مردم به واسطه دسترسی عموم به اطلاعات بیشتر و در نتیجه پاسخگویی بیشتر دولت در قبال مردم، سبب می‌شود وفور منابع سبب بهبود رشد اقتصادی در گروه کشورهایی که سطح فناوری اطلاعات و ارتباطات پایین است، شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Study of Relationship between Resource Abundance – Governance - Economic Growth with Emphasis on the Role of Information and Communication Technology

نویسندگان [English]

  • Zahra Jalili 1
  • Mohammadreza Salmani Bishak 2
1 Ph.D Candidate in Economics, University of Tabriz
2 Assistant Proessor of Economics, University of Tabriz
چکیده [English]

The role and influence of the natural resources abundance on economic growth is considered as a puzzle in the economy. In order to investigate this issue, quality of governance role and the diffusion of information and communication technology as a facilitator of good governance settling have been considered and due to studying topic data for 31 oil-rich countries (proxy for natural resources index), from 1980 to 2015, and dynamic common correlated effects method is used. The results of the study show that the role of natural resources in economic growth depends on the quality of governance in countries. Natural resources in high-quality governance nations have become an important and essential factor for economic growth, but in countries with poor governance, natural resources have deterred economic growth. It means natural resources abundance causes economic activities boosts while there is good governance, and with low quality of governance, natural resources abundance will slow down economic growth. Also, according to the results, it could be said that diffusion of ICT causes resource abundance to improve economic growth in the group of countries that the level of information and communication technology is low. This is because of market transparency, increase public awareness through access to more information and more government accountability towards people.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic growth
  • Natural resources
  • Governance
  • Information and communication Technology
  • Dynamic panel data method (DCCE)
  1. بهبودی، داوود، اصغرپور، حسین، و محمدلو، نویده (1391). نقش کیفیت نهادی بر رابطه وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی: مورد اقتصادهای نفتی. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 20(62)، 116-95.
  2. پورکاظمی محمدی، سید مهدی (1390). بررسیتاثیرحکمرانیخوببررشداقتصادیوتوسعهانسانیکشورهای دارایمنابعطبیعیفراوان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تربیت مدرس.
  3. شاه‌آبادی، ابوالفضل، و صادقی، حامد (1394). وفور منابع طبیعی و تولید ناخالص داخلی سرانه در کشورهای نفتی با تأکید بر آزادی اقتصادی. فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی (علمی ـ پژوهشی)، 5(20)، 98-79.
  4. عبادی، جعفر، و نیکونسبتی، علی (1391). منابع طبیعی، نهادها، رشد اقتصادی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی برنامه‌ریزی و بودجه، 17(4)، 144-127. 
  5. غیاثوند، ابوالفضل، و صبوری، فاطمه (1390). رابطه حکمرانی منابع و رشد اقتصادی در کشورهای دارای منابع معدنی. فصلنامه اقتصاد مالی مالی (اقتصاد مالی و توسعه)، 5(16)، 134-113.
  6. کمالی‌زاده، محمد (1393). تأثیر جهانی شدن بر کارکرد توزیعی دولت رانتیر. دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهش سیاست نظری، 16، 19-1.
  7. گل‌خندان، ابوالقاسم (1394). جهانی شدن و اندازه دولت: آزمون فرضیه رودریک. فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، 3(10)، 62-39.
  8. متفکرآزاد، محمدعلی، و ممی‌پور، سیاب (1393). تحلیل اقتصادی ـ سیاسی موانع تأثیرگذاری وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 1(1)، 124-97. 
  9. مهرآرا، محسن، و کیخا، علیرضا (1387). نهادها، نفت و رشد اقتصادی در کشورهای متکی به نفت طی دوره 2005- 1975: روش پانل هم‌انباشتگی. فصلنامه اقتصاد مقداری (فصلنامه بررسی‌های اقتصادی)، 5(4)،79-55.
  10. یاوری، کاظم، و سلمانی، بهزاد (1384). رشداقتصادیدرکشورهایدارایمنابعطبیعی: موردکشورهایصادرکنندهنفت. فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، 9(37)، 24-1.

 

  1. Aidt, T., Dutta, J., & Sena, V. (2008). Governance regimes, corruption and growth: Theory and evidence. Journal of Comparative Economics, 36(2), 195-220.
  2. Alexeev, M., & Conrad, R. (2009). The elusive curse of oil. The Review of Economics and Statistics, 91(3), 586-598.
  3. Al Mamun, M., Sohag, K., & Hassan, M. K. (2017). Governance, resources and growth. Economic Modelling, 63, 238-261.
  4. Arcand, J. L., Berkes, E., & Panizza, U. (2013). Finance and economic development in a model with credit rationing. The Social Value of the Financial Sector: Too Big to Fail or Just Too Big?, 29, 67-80.
  5. Arezki, R., & Van der Ploeg, R. (2007). Can the natural resource curse be turned into a blessing? The role of trade policies and institutions. IMF, Working Papers, 1-34.
  6. Auty, R. (1994). The Resource Curse Thesis: Minerals in Bolivian Development, 1970-90. Singapore Journal of Tropical Geography, 15(2), 95-111.
  7. Avgerou, C. (2003). The link between ICT and economic growth in the discourse of development. Organizational information systems in the context of globalization (pp. 373-386). Springer, Boston, MA.
  8. Behboudi, D., Asgharpour, H., & Mohammadlou, N. (2012). The role of institutional quality on relationship between resource abundance and economic growth in oil economies. Quarterly Journal of Economic Reaserch and Policies, 20(62), 95-116. (In Persion).
  9. Bhattacharyya, S., & Hodler, R. (2010). Natural resources, democracy and corruption. European Economic Review, 54, 608-621.
  10. Bulte, E. H., Damania, R., & Deacon, R. T. (2005). Resource intensity, institutions, and development. World development, 33(7), 1029-1044.
  11. Cardona, M., Kretschmer, T., & Strobel, T. (2013). ICT and productivity: conclusions from the empirical literature. Information Economics and Policy, 25(3), 109-125.
  12. Cavalcanti, T. V. D. V., Mohaddes, K., & Raissi, M. (2011a). Growth, development and natural resources: New evidence using a heterogeneous panel analysis. The Quarterly Review of Economics and Finance, 51(4), 305-318.
  13. Cavalcanti, T. V. D. V., Mohaddes, K., & Raissi, M. (2011b). Does oil abundance harm growth?. Applied Economics Letters, 18(12), 1181-1184.
  14. Chudik, A., & Pesaran, M. H. (2015). Common correlated effects estimation of heterogeneous dynamic panel data models with weakly exogenous regressors. Journal of Econometrics, 188, 393-420.
  15. Chudik, A., Mohaddes, K., Pesaran, M. H., & Raissi, M. (2016). Long-run effects in large heterogeneous panel data models with cross-sectionally correlated errors. In Essays in Honor of man Ullah (pp. 85-135). Emerald Group Publishing Limited.
  16. Das, A., Khan, S., & Chowdhury, M. (2016). Effects of ICT development on economic growth in emerging Asian countries. In ICTs in Developing Countries (pp. 141-159). Palgrave Macmillan UK.
  17. Demetriades, P., & Hook Law, S. (2006). Finance, institutions and economic development. International journal of finance & economics, 11(3), 245-260.
  18. Ebadi, J., & Nikoonesbati, A. (2013). Natural Resources, Institutions, Economic Development. Journal of Planning and Budgeting, 17(4), 127-144. (In Persian).
  19. Ghiasvand, A., & Saboori, F. (2011). The relationship between resources, governance and economic growth in countries with abundance natural resources. Quarterly Journal of Management System (Financial Economics and Development), 5(16), 113-134 (In Persian).
  20. Golkhandan, A. (2015). Globalization and government size: Rodrik hypothesis testing. Quarterly Journal of the Macro and Strategic Policies, 3(10), 39-62 (In Persian).
  21. Gurgul, H., & Lach, Ł. (2014). Globalization and economic growth: Evidence from two decades of transition in CEE. Economic Modelling, 36, 99-107.
  22. Gylfason, T. (2001). Natural resources, education, and economic development. European Economic Review, 45(4), 847-859.
  23. Hsiao, C. (2003). Analysis of panel data. Cambridge university press.
  24. Iimi, A., & Ojima, Y. (2005). Natural resources, economic growth and good governance: An empirical note. JBIC, Working paper (No.21).
  25. Ionescu, L. (2013). The impact that e-government can have on reducing corruption and enhancing transparency. Economics, Management, and Financial Markets, 8(2), 210-215.
  26. Jorgenson, D. W., & Vu, K. M. (2016). The ICT revolution, world economic growth, and policy issues. Telecommunications Policy, 40(5), 383-397.
  27. Kamalizadeh, M. (2015). The impact of globalization on distributional function of renter' state. Semi-Annually Research in Theoretical Politics, 16, 1-19 (In Persian).
  28. Kolstad, I. (2009). The resource curse: Which institution matter?. Applied Economics, 16, 439-442. 
  29. Lio, M. C., Liu, M. C., & Ou, Y. P. (2011). Can the internet reduce corruption? A cross-country study based on dynamic panel data models. Government Information Quarterly28(1), 47-53.
  30. Loayza, N. V., & Ranciere, R. (2006). Financial development, financial fragility, and growth. Journal of Money, Credit and Banking, 1051-1076.
  31. Mehlum, H., Moene, K., and Torvik, R. (2006). Institutions and the Resource Curse. The Economic Journal, 116(508), 1–20.
  32. Mehrara, M., & Keykha, A. (2009). Institutional quality, economic growth and oil revenues in oil dependent countries during the period 1975-2005: A panel cointegration approach. Quarterly Journal of Quantitative Economics (Quarterly Journal of Economics Review), 5(4), 55-79 (In Persian).
  33. Mohaddes, K., & Pesaran, M. H. (2013). One Hundred Years of Oil Income and the Iranian Economy: A Curse or a Blessing?. Faculty of Economics, University of Cambridge, Working Paper, No. 1302.
  34. Montinola, G. R., & Jackman, R. W. (2002). Sources of corruption: A cross-country study. British Journal of Political Science, 32(1), 147-170.
  35. Morelli, M., & Rohner, D. (2015). Resource Concentration and Civil Wars. Journal of Development Economics, 117, 32–47.
  36. Motafakker Azad, M. A., & Mamipour, S. (2014). Economical - Political analysis of barriers of natural resources abundance effect on economic growth. Applied Theories Economics, 1(1), 97-124 (In Persian).
  37. Neal, T. (2015). Estimating heterogeneous coefficients in panel data models with endogenous regressors and common factors. Working Paper.
  38. North, D. (1990). Institutions, institutional change, and economic performance. Cambridge University Press, Cambridge, MA.
  39. Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. In: Cambridge Working Papers in Economics No. 435. University of Cambridge, and CESifo Working Paper Series No. 1229.
  40. Pesaran, M. H. (2006). Estimation and inference in large heterogeneous panels with a multifactor error structure. Econometrica, 74, 967-1012.
  41. Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
  42. Pesaran, M. H., & Smith, R. (1995). Estimating long-run relationships from dynamic heterogenous panels. Journal of Econometrics, 68, 79-113.
  43. Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. P. (1999). Pooled mean group estimation of dynamic heterogeneous panels. Journal of the American Statistical Association, 94(446), 621-634.
  44. Pour Kazemi MOhammadi, M. S. (2012). Investigating the effect of good governance on economic growth and human development in rich natural resources countries. M.A. Thesis, Economic and management faculty, Tarbiat Modares University (In Persian).
  45. Sachs, J. D., & Warner, A. M. (1995). Natural resource abundance and economic growth. NBER, working paper.
  46. Sachs, J. D., & Warner, A. M. (2001). The curse of natural resources. European Economic Review, 45(4), 827-838.
  47. Salahuddin, M., & Alam, K. (2016). Information and communication technology, electricity consumption and economic growth in OECD countries: A panel data analysis. International Journal of Electrical Power & Energy Systems, 76, 185-193.
  48. Samargandi, N., Fidrmuc, J., & Ghosh, S. (2015). Is the relationship between financial development and economic growth monotonic? Evidence from a sample of middle-income countries. World Development, 68, 66-81.
  49. Shahabadi, A., & Sadeghi, H. (2015). Natural resource abundance and GDP per capita in oil countries, with emphasis on the economic freedom. Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 5(20), 79-98 (In Persian).
  50. Smith, B. (2015). The resource curse exorcised: Evidence from a panel of countries. Journal of Development Economics, 116, 57-73.
  51. Van der Ploeg, F. (2011). Natural resources: Curse or blessing?. Journal of Economic Literature, 49(2), 366–420.
  52. Williams, A. (2011). Shining a light on the resource curse: An empirical analysis of the relationship between natural resources, transparency, and economic growth. World Development, 39(4), 490-505.
  53. Yavari, K., & Salmani, B. (2005). Economic growth in countries with natural resource: Oil exporting countries. Quarterly Iranian Journal of Trade Studies (IJTS), 9(37). 1-24 (In Persian).