تأثیر شاخص‌های مختلف آزادسازی تجاری بر پایه‌های مختلف مالیاتی: مقایسه تطبیقی کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 استادگروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران، نویسنده مسئول

3 استادگروه اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 استادیارگروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

چکیده

این مطالعه به بررسی تاثیر شاخص‌های مختلف آزادسازی تجاری بر کل درآمدهای مالیاتی و چهار پایه مالیاتی در دوره زمانی 2000 تا 2015 برای کشورهای منتخب توسعه‌یافته و درحال‌توسعه که همگی عضو WTO هستند، پرداخته است. از آنجا که ‌آزادسازی تجاری ‌می‌تواند به اشکال مختلفی انجام گیرد، ازاین‌رو، از سه شاخص «باز بودن تجارت»، «نرخ تعرفه» و «آزادی تجارت» برای نشان دادن میزان آزادسازی تجاری استفاده شده که نتایج حاکی از تاثیر متفاوت هریک از شکل‌های آزادسازی بر درآمدهای مالیاتی در مورد هر دو دسته از کشورهاست. نتایج برآورد معادلات مربوط به کشورهای درحال‌توسعه بیانگر آن است که با افزایش آزادسازی‌های تجاری، از سطح مالیات‌ بر تجارت کاسته شده و بر میزان مالیات‌های داخلی مانند مالیات بر کالا و خدمات، مالیات بر شرکت‌ها و مالیات بر درآمد اشخاص افزوده شده است. به‌طوری که میزان این تغییرات در کاهش نرخ تعرفه بیش از دو شاخص دیگر آزادسازی تجاری است. این موضوع در حالی است که در کشورهای توسعه‌یافته نتایج کاملاً متفاوت است، آزادسازی هرچه بیشتر در کشورهای توسعه‌یافته به کاهش درآمدهای مالیاتی منجر می‌شود. نتایج حاصله نشان می‌دهد که تاثیر آزادسازی تجاری بر درآمدهای مالیاتی بسته به سطح توسعه کاملاً متفاوت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Impact of Different Trade Liberalization Indicators on Different Tax Bases: A Comparison of Developed and Developing Countries

نویسندگان [English]

  • Saeede Ahmadi 1
  • Jamshid Pajooyan 2
  • Mohsen Mehrara 3
  • Abbas Memarnejad 4
1 PhD student Faculty of Management and Economics Olum va Tahgighat University Tehran, I.R. Iran
2 Professor of Economics, Science and Research Branch of Tehran, Islamic Azad University
3 Professor of Economics, University of Tehran
4 Assistant Professor of Economics, Science and Research Branch of Tehran, Islamic Azad University
چکیده [English]

This study examines the impact of various trade liberalization indicators on total tax revenues and 4 tax bases from 2000 to 2015 between developed and developing WTO member countries. Since trade liberalization is possible to conducted through different means, three indicators of "Trade openness", "Tariff rate" and "Trade freedom" were used to indicate the degree of trade liberalization. The results show that each means of liberalization impacts the tax revenues in different way. The results of estimating equations in developing countries indicate that with any increase in liberalization, the international trade taxes fall, and the domestic taxes, including taxes on goods and services, corporate income taxes, and personal income taxes, rise. As a result, such changes impact the tariff rate more than two other indicators of trade liberalization. However, the results for the developed countries are completely different. Increasing trade liberalization in developed countries will lead to lower tax revenues. The results demonstrate that the impact of trade liberalization on tax revenues varies due to the level of countries’ development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Trade liberalization
  • Tax bases
  • Tax revenue
  • Structural and institutional constraints

مراجع

  1. طیبی کمیل، حاجی کرمی، مرضیه، و مصطفایی، هاجر ‌(1393). مالیات‌های داخلی و آزادسازی تجاری. پژوهشنامه اقتصاد کلان، 18، 79-100.
  2. علیجانی، امیر (1389). تاثیر آزادسازی تجاری و نرخ ارز واقعی بر درآمدهای مالیاتی کشورهای عضو D8. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی و غیردولتی شهید اشرفی.
  3. پوراحمدی، رها (1387). بررسی تاثیر آزادسازی تجاری بر نسبت‌های مالیاتی در کشورهای منتخب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه شیراز.
  4. اکبریان، رضا، قائدی علی، و وهام، رضا (1386). بررسی رابطه‌ آزادسازی تجاری و درآمد مالیاتی در ایران.  فصلنامه بررسی‌های اقتصادی، 12، 1-22.
  5. زارعشاهی، احمدعلی (1379)، بی‏ثباتی سیاسی و امنیت اقتصادی؛ و تأثیر آن بر عوامل تولید در ایران. فصلنامه مطالعات راهبردی، 3، 222-241.
  6. اختیاری، سارا، حسنی، محمد، و آقانصیری، مریم (1392). نگاهی به شاخص‌های جهانی کسب و کار.  معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی، 925201009، 1-57.
  7. مهرابی بشرآبادی، حسین، و توحیدی، امیرحسین (1392). تأثیر جهانی شدن بر درآمد مالیاتی درکشورهای منتخب درحال‌توسعه.  فصلنامه اقتصاد پولی، 5، 16-38.
  8. سلطانی، تقی مهدی، و پورغفاردستجردی، جواد (1391). فرایند جهانی شدن و تأثیر آن بر درآمدهای مالیاتی در ایران.  فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 62، 23-39.

 

  1. Agbeyegbe, T, Stotsky, G., and Asegedech M. (2004). Trade liberalization, exchange rate changes, and tax revenue in Sub-Saharan Africa. IMF Working Paper, 78, 1-85.
  2. Akbarian, R., Ghaedi, A., and Vaham, R. (2007). Investigating of relationship between trade liberalization and tax revenue: The case of Iran. Economic Quarterly, 12, 1-22 (In Persian).
  3. Alijani, A. (2010). Impact of trade liberalization and real exchange rate on tax revenues of D8 member states. Master’s thesis, Shahid Ashrafi University of Economics (In Persian).
  4. Ebrill, L., and Stotsky,  J. (1999). Revenue implication of trade liberalization. IMF Occational Paper, 180, 19-45.
  5. Ekhtiyari, S., Hasani, M., and Aghansiari M. (2013). Survey global business indicators. Economic Affairs Department, 925201009, 1-57 (In Persain).
  6. Heer Burkhard, and Süssmuth Bernd (2013). Tax bracket creep and its effects on income distribution. Working Paper, Universität Leipzig, Fakultät, 123, 1-34.
  7. International Monetary Fund (2006). Integrating poor countries into the world trading system. IMF Working Paper, 37, 1-22.
  8. Karimi, M., Ranjanee K, S., Normaz, W, and Hamzah, Z. (2016). The impact of trade liberalization on tax structure in developing countries. Procedia Economics and Finance, 36, 274 – 282.
  9. Kenny, L. W., and Winer, S. L. (2006). Tax systems in the world: an empirical investigation into the importance of tax bases, administration costs, scale and political regime. International Tax and Public Finance, 13, 181-215.
  10. McGillivray M., and Morrissey, O. (2001). Fiscal effects of aid, United Nations University World Institute for Development Economics Research UNU/WIDER, 61, 1-33.
  11. Mehrabi B, H., and Tohidi A. (2013). The impact of globalization on tax revenues in selected developing countries. Quarterly Journal of Monetary Economics, 5, 16-38 (In Persian).
  12. Pelzman, J. (2004). Trade liberalization and fiscal reform: Evidence from two case studies – Morocco and Jamaica – and a general cross-country econometric analysis. Working Papers fr1004, Development Alternatives, 145, 1-53.
  13. Peters, A. (2002). The fiscal effects of tariff reduction in the Caribbean community. CARICOM Secretariat, 13, 1-38.
  14. Pourahmadi, R. (2008). The effect of trade liberalization on tax ratios in selected countries. Master’s Theses, Faculty of Economics, Shiraz University (In Persian).
  15. Pupongsak, Suparerk (2009). The effect of trade liberalization on taxation and government revenue. University of Birmingham Department of Economics.
  16. Sokolovska, O. (2015). Trade freedom and revenue from trade taxes: a cross-country analysis. Munich Personal RePEc Archive MPRA, 66, 1-42.
  17. Soltani, M., and Pourgafar dastjerdi, J. (2012). The process of globalization and impact on tax revenues in Iran. Quarterly Journal of Economic Research and Policy, 62, 23-39 (In Persian).
  18. Tanzi, V. (1987). Quantitative characteristics of the tax systems of developimg countries. In Newbery and Stern: 111, 205-241.
  19. Tayebi, K. Haji Karami, M., and Mostafaei, H. (2014). Internal taxes and trade liberalization. Journal of Macroeconomics, 18, 79-100 (In Persian).
  20. Tosun, M. (2005). The tax structure and trade liberalization of the Middle East and North Africa region. Review of Middle East Economics and Finance, 3, 21-38.
  21. Zareashahi, A. (2000). Political instability and economic security and its impact on production factors in Iran. Strategic Studies Quarterly, 3, 222-241 (In Persian).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار