تحلیل تأثیر عملکرد بازارهای پول و سرمایه بر تشکیل سرمایه فیزیکی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد دانشگاه اصفهان

2 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه اصفهان

چکیده

بازارهای مالی، شامل بازار سرمایه و بازار پول، به طور کلی دو وظیفه مهم، تشکیل سرمایه فیزیکی و تأمین سرمایه درگردش اقتصاد را بر عهده دارند. هدف این پژوهش شناسایی و تعیین تأثیر متغیرهای اصلی بازارهای پول و سرمایه بر تشکیل سرمایه فیزیکی در ایران است. بدین منظور، از روش الگوهای خود رگرسیونی با وقفه­های توزیعی (ARDL) و با استفاده از داده­های ماهانه طی دوره زمانی 1387.1-1399.3 پس از اعمال برخی محدودیت­ها استفاده شده است. یافته­های این پژوهش اثرگذاری متغیرهای عملکردی بازار سرمایه و بازار پول بر تشکیل سرمایه را تأیید می‌کنند؛ به نحوی که در الگوی مربوط به بازار سرمایه، افزایش ارزش بازار سهام، صندوق­های سرمایه­گذاری مشترک، انتشار اوراق بدهی، پس­انداز ناخالص داخلی و تورم بر تشکیل سرمایه اثر مثبت گذاشته­اند؛ صندوق­های سرمایه­گذاری مشترک تأثیر معناداری بر تشکیل سرمایه ندارد. و متغیر تورم برخلاف انتظار تأثیر مثبتی بر تشکیل سرمایه داشته است که مهم­ترین علت آن رفتار بازیگران اقتصادی بر حسب انتظارات تورمی است؛ همچنین در الگوی مربوط به بازار پول، افزایش نرخ سود سپرده بانکی، اعتبارات به بخش خصوصی، پس­انداز ناخالص داخلی بر تشکیل سرمایه اثر مثبت داشته­اند و تغییرات نرخ بهره بانکی نیز با تشکیل سرمایه رابطه منفی دارد. نتایج پژوهش نشان می­دهد که بطور کلی هر دو بازار پول و سرمایه بر تشکیل سرمایه فیزیکی نقش مؤثر داشته­اند حال آنکه بازار پول وظیفه اختصاصی تأمین سرمایه در گردش را بر عهده دارد؛ اما برخی متغیرهای اصلی بازار سرمایه به علت مشکلات زیر ساختی نتوانسته­اند نقش بسزایی در تشکیل سرمایه فیزیکی ایفا کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Impacts of Money and Capital Market Performances on Physical Capital Formation: The Case of Iran

نویسندگان [English]

  • Saeed Samadi 1
  • Leila Torki 1
  • Sadegh Dehdehi 2
1 Associate Professor, Department of Economics. Faculty of Administrative Sciences and Economics. University of Isfahan. Isfahan. Iran
2 Ms, in Economics Department of Economics, Faculty of Administrative Sciences and Economics University of Isfahan
چکیده [English]

Objective: Financial markets, including the capital market and the money market, generally have two important functions, the formation of physical capital and the provision of working capital in the economy. The purpose of this study is to identify and determine the impact of the main variables of money and capital markets on the formation of physical capital in Iran.
Method: For this purpose, the method of self-regression patterns with distributive intervals (ARDL) and using monthly data during the period 1387.1 - 1399.3 after applying some restrictions has been used.
Results: The findings of this study confirm the effect of capital market and money market performance variables on capital formation; In a way that in the capital market model, stock market value increases, mutual funds, bond issuance, gross domestic savings and inflation have had a positive effect on capital formation; Mutual funds have no significant effect on capital formation. Contrary to expectations, the inflation variable has had a positive effect on capital formation, the most important reason being the behavior of economic actors in terms of inflation expectations; Also in the money market model, increasing interest rates on bank deposits, loans to the private sector, gross domestic savings have had a positive effect on capital formation and changes in bank interest rates have a negative effect on capital formation.
Conclusion: The results show that in general, both money and capital markets have played an effective role in the formation of physical capital, while the money market has a specific task of providing working capital; However, some major capital market variables have not been able to play a significant role in the formation of physical capital due to infrastructure problems

کلیدواژه‌ها [English]

  • Capital Market
  • Financial Markets
  • Money Market
  • Physical Capital Formation
  1. افلاطونی، عباس (1397). تحلیل­های آماری در پژوهش­های مالی و حسابداری با نرم افزار استتا. تهران: ترمه.
  2. آقانیا، پریسا، حیدری، حسن و جهانگیری،  شهاب (1401). بررسی تأثیر شوک‌های سیاست پولی بر رشد اقتصادی و تورم در اقتصاد ایران: شواهد تجربی بر اساس مدل TVP-SFAVAR-SV. نظریه­های کاربردی اقتصاد، 9(4)، 96-61.
  3. خادم علیزاده، امیر (1392). تأثیر بازار سرمایه ‌بر رشد اقتصادی در ایران با استفاده از رویکرد تحلیل مؤلفه‌های اصلی (PCA). فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 13(50)، 131-87.
  4. سینائی، حسنعلی (1386). بررسی تأثیر عوامل داخلی شرکت‌ها بر چگونگی شکل‌گیری ساختاری سرمایه شرکت‌های عضو بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 14(48)، 84-63.
  5. صمدی، سعید، واعظ برزانی، محمد، دلالی اصفهانی، رحیم و فعالجو، حمیدرضا. (1389). ارزیابی نقش نظارتی دولت در بورس اوراق بهادار ایران در چارچوب یک الگوی کنترل بهینه. پژوهش های اقتصادی، 10(1)، 308-285.
  6. عبادی، روح الله و گل­محمدی، طیبه. (1398). بررسی ارتباط ساختار تأمین مالی اقتصاد و بازار سرمایه. فصلنامه اقتصاد و بانکداری اسلامی، (27)، 45-27.
  7. فتاحی، شهرام، سهیلی، کیومرث و لرستانی، سارا (1395). تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر کمبود دارایی‌های مالی در ایران. فصلنامه اقتصاد پولی- مالی، 23(12)، 110-91.
  8. کمیجانی، اکبر و شالچیان، ابوطالب. (1389). تشکیل سرمایه و مؤلفه‌های اقتصادی آن در ایران. فصلنامه اقتصاد کاربردی، 1(1)، 58-33.
  9. هیبتی، ‌فرشاد و محمدزاده‌اصل، نازی (1383). ارزیابی آثار توسعه نظام مالی بر تشکیل سرمایه و رشد اقتصادی.پژوهشنامه اقتصادی دانشگاه علامه طباطبایی، 15(4)، 197-238.

 

  1. Ababa, A. (2015). THE ROLE OF BANKS’DEPOSIT MOBILIZATION AND CREDIT FINANCING ON CAPITAL FORMATION IN ETHIOPIA.‏
  2. Ameer, W., Sohag, K., Xu, H., & Halwan, M. M. (2020). The impact of OFDI and institutional quality on domestic capital formation at the disaggregated level: Evidence for developed and emerging countries. Sustainability, 12(9), 3661.‏
  3. Aflatooni, A. (2019). Statistical Analysis in Accounting and Finance Using Stata. Tehran, Termeh (in Persian).
  4. Aghania, P., Heidari, H., & Jahangiri, Sh. (2023). Investigating the Impact of Monetary Policy Shocks on Economic Growth and Inflation in the Iranian Economy: Empirical Evidence Based on the TVP-TVP-SFAVAR-SV Model. Applied theories of economics, 9(4), 96-64 (in Persian).
  5. Attefah, E. K., & Enning, D. K. (2016). An OLS approach to modelling the determinants of private investment in Ghana. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 6(4), 201-226.‏
  6. Bal, D. P., Dash, D. P., & Subhasish, B. (2016). The effects of capital formation on economic growth in India: Evidence from ARDL-bound testing approach. Global Business Review, 17(6), 1388-1400.‏
  7. Bayoumi, T. (1993). Financial deregulation and household saving. The Economic Journal, 103(421), 1432-1443.‏
  8. Bencivenga, V. R., & Smith, B. D. (1991). Financial intermediation and endogenous growth. The review of economic studies, 58(2), 195-209.‏
  9. Bencivenga, V. R., Smith, B. D., & Starr, R. M. (1995). Transactions costs, technological choice, and endogenous growth. Journal of economic theory, 67(1), 153-177.‏
  10. Beck, T., Demirgüç-Kunt, A., & Levine, R. (2010). New data base on financial development.‏
  11. Brownbridge, M., & Gockel, A. F. (1996). The impact of financial sector policies on banking in Ghana.‏
  12. Drob, C., Zichil, V., Grigoraș, C., Ciubotariu, V., & Feraru, A. (2022). THE EVOLUTION OF THE CAPITAL MARKET IN ROMANIA IN THE CONTEXT OF THE COVID-19 PANDEMIC. STUDIES AND SCIENTIFIC RESEARCHES. ECONOMICS EDITION, (35).‏
  13. Devereux, M. B., & Smith, G. W. (1994). International risk sharing and economic growth. International economic review, 535-550.‏
  14. Ebadi, R., & Golmohammadi, T. (2019). Evaluate the relationship between the structure of the economy and capital market financing. Journal of Islamic Economics & Banking, 8 (27), 27-45 (in Persian).
  15. Edison, H. J., Levine, R., Ricci, L., & Sløk, T. (2002). International financial integration and economic growth. Journal of international money and finance, 21(6), 749-776.‏
  16. Eregha, P. B. (2010). Interest rate variation and investment determination in Nigeria. International Business Management, 4(2), 41-46.‏
  17. Garcia, V. F., & Liu, L. (1999). Macroeconomic determinants of stock market development. Journal of applied Economics, 2(1), 29-59.‏
  18. Gibescu, O. (2010). Does the gross fixed capital formation represent a factor for supporting the economic growth?.‏
  19. Greenwood, J., & Smith, B. D. (1997). Financial markets in development, and the development of financial markets. Journal of Economic dynamics and control, 21(1), 145-181.‏
  20. Goldsmith, R. W. (1969). Financial Structure and Development, Yale Uni. Press, New Haven.‏
  21. Hibati, F., & Mohammadzadeh Asal, N. (2004). Assessing the effects of financial system development on capital formation and economic growth. Economic Research Journal of Allameh Tabatabai University 15 (4), 197-238 (in Persian).
  22. Henry, P. B. (2000). Do stock market liberalizations cause investment booms?. Journal of Financial economics, 58(1-2), 301-334.‏
  23. Jiranyakul, K. (2014). Capital formation in Thailand: Its importance and determinants. Available at SSRN 2505562.‏
  24. Khademalizadeh, A. (2013). The Impact of Capital Markets on Economic Growth in Iran Using the Principal Component Analysis (PCA) approach. Journal of Economic Research, 13 (50), 87-131 (in Persian).
  25. Komijani, A., & Shalchian, A. (2010). Capital formation and its economic components in Iran. Journal of Applied Economics, 1 (1), 33-58 (in Persian).
  26. Kinuthia, I. K., & Etyang, M. N. (2014). Stock Market Liberalization, Stock Market Performance and Economic Growth in Kenya. International Journal of Economics and Finance, 6(4), 196-209.‏
  27. Iliyasu, I., & Muhammed, I. (2023). Growth effects of government expenditure in Nigeria: Does the level of corruption matter?. Asian Journal of Economics and Empirical Research, 10(1), 1-10.‏
  28. MEKONNEN, H. (2018). THE ROLE OF BANKS’DEPOSIT MOBILIZATION AND CREDIT ON GROSS CAPITAL FORMATION IN ETHIOPIA (Doctoral dissertation, St. Mary's University).‏
  29. Misati, R. N., & Nyamongo, E. M. (2012). Financial liberalization, financial fragility and economic growth in Sub-Saharan Africa. Journal of Financial Stability, 8(3), 150-160.‏
  30. Obstfeld, M. (1992). Risk-taking, global diversification, and growth (No. w4093). National bureau of economic research.‏
  31. Obstfeld, M. (1998). The global capital market: benefactor or menace?. Journal of economic perspectives, 12(4), 9-30.‏
  32. Odhiambo, N. M. (2011). The impact of financial liberalisation in developing countries: Experiences from four SADC countries. Organisation for Social Science Research in Eastern Africa.‏
  33. Ouattara, B. (2004). Modelling the long run determinants of private investment in Senegal (No. 04/05). Credit Research Paper.‏
  34. Sinayih, H. A. (2007). Study on Effects of A Company Endogeous Variables on Capital Structure of Companies in Tehran Stock Exchange. The Iranian Accounting and Auditing Reviews, 14 (48), 63-84 (in Persian).
  35. Samadi, S., Waez Barzani, M., Dalali Isfahani, R. & faaljo, H. R. (2010). Evaluating the supervisory role of the government in the Iranian Stock Exchange in the framework of an optimal control model. Economic Research, 10 (1), 285-308 (in Persian).
  36. Shrestha, M. B., & Chowdhury, K. (2007). Testing financial liberalization hypothesis with ARDL modelling approach. Applied Financial Economics, 17(18), 1529-1540.‏
  37. Shuaib, I. M., & Ndidi, D. E. (2015). Capital formation: impact on the economic development of Nigeria 1960-2013. European Journal of Business, Economics and Accountancy, 3(3), 23-40.‏
  38. Stiglitz, J. (1999). Must financial crises be this frequent and this painful?. POLICY OPTIONS-MONTREAL-, 20, 23-32.‏
  39. Stupnikova, E., & Sukhadolets, T. (2019). Construction sector role in gross fixed capital formation: Empirical data from Russia. Economies, 7(2), 42.‏
  40. Tareef, O. B., & Shawaqfeh, W. (2019). Capital formation in monetary growth models: An empirical study of selected arab countries. International Journal of Business and Economics Research, 8(2), 50-57.‏
  41. Ugochukwu, U. S., & Chinyere, U. P. (2013). The impact of capital formation on the growth of Nigerian economy. Research journal of finance and accounting, 4(9), 36-42.‏
  42. Agbavwe, E., Orubu, F. O., & Vanni, E. M. (2019). Capital market liberalisation and capital formation: Time-Series evidence from Sub-Saharan Africa. E3 Journal of Business Management and Economics., 10(1), 031-039.‏
  43. Vanni, E. M. (2018). An analysis of the effects of financial liberalisation on capital formation and economic growth in sub-Saharan Africa (Doctoral dissertation, University of Aberdeen).‏