تحولات نوظهور در تقاضای پول: نقش گسترش ICT و توسعه مالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار اقتصاد دانشگاه بزرگمهر قائنات

چکیده

با توجه به نقش حیاتی تقاضای پول در سیاست‌های پولی و اقتصادی و اهمیت آن در پایداری اقتصادی، شناخت عوامل مؤثر بر آن ضروری است. با تمرکز بر افزایش نقش فناوری‌های نوین و تحولات مالی، این مقاله به بررسی اثر توسعه مالی و گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر تقاضای پول در کشورهای در حال توسعه می‌پردازد. این مطالعه از تحلیل مؤلفه‌های اصلی (PCA) برای محاسبه شاخص همه جانبه ICT استفاده می‌کند. الگوی تحقیق با استفاده از داده‌های سالانه گردآوری شده از بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول طی دوره 2002-2021 برای گروه منتخب کشورهای در حال توسعه برآورد شده است. رابطه بلندمدت بین متغیرها در یک الگوی Panel-ARDL بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که گسترش ICT و توسعه مالی هر دو تاثیر منفی و معناداری بر تقاضای پول دارند. این نتایج به توسعه زیرساخت ICT و توسعه مالی برای کنترل تقاضای پول اشاره می‌کند. به عبارت دیگر، افزایش و بهبود دسترسی به ابزارهای مالی در فرایند توسعه مالی و استفاده گسترده از فناوری‌های ICT، نیاز به نگهداری پول نقد را کاهش داده است. این نتایج حاکی از آن است که تغییرات ساختاری در اقتصاد کشورهای در حال توسعه، ناشی از رشد مالی و فناوری، به تغییر در رفتارهای پولی منجر می‌شود. بنابراین، سیاست‌گذاران باید استراتژی‌هایی را اتخاذ کنند که بتواند به سازگاری با این تحولات و مدیریت بهتر تقاضای پول کمک کند

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Emerging Developments in the Demand for Money: The Role of ICT Expansion and Financial Development

نویسنده [English]

  • Malihe Ashena
Assistant Professor of Economics, Faculty of Humanities, Bozorgmehr University of Qaenat
چکیده [English]

Considering the vital role of money demand in monetary and economic policies and its importance in economic stability, it is necessary to know the factors affecting it. By focusing on the increasing role of new technologies and financial developments, this paper examines the effect of financial development and the expansion of information and communication technology (ICT) on the demand for money in developing countries. This study uses principal component analysis (PCA) to calculate the ICT index. The research model is estimated using annual data obtained from the World Bank and International Monetary Fund from 2002-2021 for a selected group of developing countries. The long-run relationship between the variables has been investigated in a panel-ARDL model. The research results show that ICT and financial development both have a negative and significant impact on money demand. These results point to the development of ICT infrastructure and financial resources to control money demand. In other words, increasing access to financial instruments and widespread use of ICT technologies has reduced the need to hold cash. These results indicate that structural changes in the economies of developing countries, caused by financial and technological growth, lead to changes in monetary behaviors. Therefore, policymakers should adopt strategies that can help adapt to these developments and better manage money demand

کلیدواژه‌ها [English]

  • Money Demand
  • Financial Development
  • Information and Communication Technology
  • Developing Countries

مراجع

  1. ابوالحسنی، اصغر، ندری، کامران، بیابانی، جهانگیر و اخلاقی فیض آثار، هادی (1393). بانکداری الکترونیکی و ثبات تقاضای پول در ایران: مدل راه گزینی ماکوف. تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 15، 94-73.
  2. ادیب­پور، مهدی و الهامی، مریم (1394). تأثیر نااطمینانی نرخ ارز بر تقاضای پول در ایران. دوفصلنامه اقتصاد پولی مالی، 22(10)، 122-105.
  3. اشرف گنجویی، رضا، اکبری فرد، حسین و ماشین چی، ماشاالله (1401). کاربرد مدل رگرسیون خطی با ضرایب فازی متقارن و نا متقارن برای تابع تقاضای پول در اقتصاد ایران. نظریه های کاربردی اقتصاد، 9(1)، 239-270.
  4. التجایی، ابراهیم (1394). تحلیل تاریخی از تعاریف انباشت‌های پولی در ارتباط با نوآوری‌های مالی. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، 3(12)، 56-29.
  5. آشنا، ملیحه (1399). اثرات متقارن و نامتقارن نااطمینانی اقتصادی برتقاضای پول در ایران. بررسی مسائل اقتصاد ایران، 13، 27-3.
  6. تاری، فتح‌اله و شاپوری، عبدالرضا (1391). اثر توسعه ابزارهای پرداخت الکترونیکی بر تقاضای پول. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 51، 19-1.
  7. خلیلی عراقی، عباسی نژاد، حسین و گودرزی فراهانی، یزدان (1392). برآورد تابع تقاضای پول در ایران با رویکرد مدل­های تصحیح خطا و همجمعی. دوفصلنامه اقتصاد پولی مالی، 20(5)، 1-26.
  8. دانش جعفری، داود، بهرامی، جاوید و رعی دهقی، مجتبی (1395). بررسی اثر حجم تراکنش های الکترونیکی بر تقاضای اسکناس و مسکوک و حجم پول. روند، 73، 35-15.
  9. دهمرده، نظر و روشن، رضا (1388). بررسی تأثیر نااطمینانی اقتصادی بر تقاضای پول: مطالعه موردی ایران. تحقیقات اقتصادی، 44(3)، 93-68.
  10. زوارئیان کچومثقالی، منصوره، هژبر کیانی، کامبیز و معمارنژاد، عباس (1399). اثر ابزارهای پرداخت الکترونیکی بر تقاضای پول در کشورهای در حال توسعه (مطالعه موردی ایران). اقتصاد مالی، 14(50)، 210-191.
  11. شهرستانی، حمید و شریفی رنانی، حسین (1387). تخمین تابع تقاضای پول و بررسی ثبات آن در ایران. تحقیقات اقتصادی، 43(2)، 27-1.
  12. مصطفوی، سید مهدی و یاوری، کاظم (1387). تخمین تابع تقاضای پول با استفاده از سری­های زمانی و همجمعی در اقتصاد ایران 1367-1383. دانش و توسعه، 20، 145-125.
  13. مظهری، رضا (1394). نااطمینانی تقاضای پول در ایران. پژوهشنامه اقتصاد کلان، 10(20)،100-131.
  14. نوری، سمیرا، دل انگیزان، سهراب و سهیلی، کیومرث (1401). نقش فناوری‌های نوین مالی (فین تک ها) بر مصارف‌پایه‌پولی در ایران. اقتصاد پولی مالی، 29، 157-116.

 

  1. Abolhasani, A., Nadari, K., Biabani, J., & Akhlaghi Faiz Asar, H. (2014). Electronic banking and the stability of money demand function: Markov Switching Vector Auto Regression Model. Jemr, 5(15), 73-94 (In Persian).
  2. Abor, J.Y., Amidu, M., & Issahaku, H. (2018), Mobile telephony, financial inclusion and inclusive growth. Journal of African Business, 19(3), 430-453.
  3. Adibpour, M., & Elhami, M. (2015). The Impact of Exchange Rate Uncertainty on the Demand for Money in Iran. Monetary & Financial Economics, 22(10), 105-122 (In Persian).
  4. Allen, F., & Gale, D. (2000). Financial contagion. Journal of political economy, 108(1), 1-33.‏
  5. Arango, S., & Nadiri. M. (1981). Demand for Money in Open Economies. Journal of Monetary Economics, 7(1), 69–83.
  6. Ashena, M. (2020). Symmetric and Asymmetric Effects of Economic Uncertainty on Money Demand in Iran. Journal of Iranian Economic Issues, 7(1), 3-27 (In Persian).
  7. Ashraf Ganjoee, R., Akbari fard, H., & Mashinchi, M. (2022). Application of Linear Aegression Model with Symmetric and Assymmetric Fuzzy Coefficients for Money Demand Function in Iran Economy. Quarterly Journal of Applied Theories of Economics, 9(1), 239-270 (In Persian).
  8. Asteriou, D., Hall, S.G. (2006). Applied Econometrics: A Modern Approach. Palgrave Macmillan, New York.
  9. Avgerou, C. (1998). How can IT enable economic growth in developing countries?. Information Technology for Development, 8(1), 15-28.
  10. Bahmani-Oskooee, M., & Maki Nayeri, M. (2020). Policy uncertainty and the demand for money in the United Kingdom، Are the effects asymmetric. Economic Analysis and Policy, 66(3), 76–84.
  11. Barnett, W.A.  Ghosh, T., & Adil, M.H. (2022). Is money demand really unstable? Evidence from Divisia monetary aggregates. Economic Analysis and Policy, 74, 606-622.
  12. Barth, J., Caprio, G. & Levine, R. (2008). Bank Regulations are Changing: For Better or Worse?. Comp Econ Stud, 50, 537–563.
  13. Baumol, W. J. (1952). The transactions demand for cash، An inventory theoretic approach. Quarterly journal of Economics, 66(4), 545-556.
  14. Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The review of economic studies, 47(1), 239-253.‏
  15. Chien, M. S., Cheng, C. Y., & Kurniawati, M. A. (2020). The non-linear relationship between ICT diffusion and financial development. Telecommunications Policy, 44(9), 102023.‏
  16. Civcir, I. (2003). Money Demand, Financial Liberalization and Currency Substitution in Turkey. Journal of Economic Studies, 30 (5), 514–534.
  17. Columba, F. (2009). Narrow money and transaction technology: New
    disaggregated evidence. Journal of Economics and Business, 61, 312–325.
  18. Comin, D., & Nanda, R. (2019), Financial development and technology diffusion, IMF Economic Review, 67(2), 395-419.
  19. Dahmardeh, N., & Roshan, R. (2010). Investigation of Economic Uncertainty Effect on Money Demand: Case Study of IRAN. Journal of Economic Research (Tahghighat- E- Eghtesadi), 44(3), 68-93 (In Persian).
  20. Danesh Jafari, D., Bahrami, J., & Rai Dehaghi, M. (2015). Investigating the effect of the volume of electronic transactions on the demand for banknotes and coins and the volume of money. Trend quarterly, 73, 15-35 (In Persian).
  21. Demirguc-Kunt, A., & Levine, R. (1996). Stock market development and financial intermediaries: stylized facts, World Bank Economic Review, 10 (2), 291-321.
  22. Demirgüç-Kunt, A., & Klapper, L. F. (2012). Measuring financial inclusion: The global findex database. World bank policy research working paper, (6025).‏
  23. Demetriades, P., & Law, S. H., (2006). Finance, Institutions and Economic Growth. International Journal of Finance and Economics, 11(3), 245-260.
  24. Ditzen, J. (2021). Estimating long-run effects and the exponent of cross-sectional dependence: An update to xtdcce2. The Stata Journal, 21(3), 687-707.‏
  25. Eltejaei, E. (2016). A Historical Analysis of Monetary Aggregates Definition Related to Financial Innovations. Quarterly Journal of Fiscal and Economic Policies, 3(12), 29-56.‏
  26. KULJANIC, N., & QUAGLIO, G. (2015). ICT in the developing world.‏
  27. Friedman, M. (1989). Quantity theory of money. In Money (pp. 1-40). London: Palgrave Macmillan UK.‏
  28. Gans, J.S. & King, S.P. (2003). The neutrality of the interchange fees in the payment systems, Topics in Economic Analysis & Politics, 3(1), 1-16.
  29. Harb, N. (2004). Money Demand Function: A Heterogeneous Panel Application. Applied Economics Letters, 11 (9), 551–555.
  30. Hernando, I., & Nieto, M. J. (2007). Is the Internet delivery channel changing banks’ performance? The case of Spanish banks. Journal of Banking & Finance, 31(4), 1083-1099.‏
  31. Hughes, N., & Lonie, S. (2007). M-PESA: mobile money for the “unbanked” turning cellphones into 24-hour tellers in Kenya. Innovations, 2(1-2), 63-81.
  32. Jack, W., & Suri, T. (2011). Mobile money: The economics of M-PESA (No. w16721). National Bureau of Economic Research.‏
  33. Kao, C. (1999). Spurious regression and residual-based tests for cointegration in panel data. Journal of Econometrics, 90, 1, 1-44.
  34. Keynes, J. M. (1936). The General Theory of Employment Terest and Money. Macmillan and Company.‏
  35. Khalili Araghi, M., Abbasinejad, H., & Gudarzi Farahani, Y. (2013). Estimation of Money Demand Function in Iran with Cointegration and Error Correction Models Approach. Monetary & Financial Economics, 20(5), 1-26 (In Persian).
  36. King, R. G., & Levine, R. (1993). Finance, entrepreneurship and growth. Journal of Monetary economics, 32(3), 513-542.‏
  37. Kpodar, M. K., & Andrianaivo, M. (2011). ICT, financial inclusion, and growth: Evidence from African countries. International Monetary Fund.‏
  38. Lashitew, A. A., Van Tulder, R., & Liasse, Y. (2019). Mobile phones for financial inclusion: What explains the diffusion of mobile money innovations?. Research Policy, 48(5), 1201-1215.‏
  39. Lee, J. W. (2011, July). Empirical evidence of causality between information communications technology and economic growth in China, Japan and South Korea. In Proceedings of the 11th International Decision Sciences Institute and the 16th Asia-Pacific Decision Sciences Institute Joint Meeting.‏
  40. Levine, R. (2005). Finance and Growth: Theory and Evidence. Handbook of Economic Growth, 1.‏
  41. Marszk, A., & Lechman, E. (2019). New technologies and diffusion of innovative financial products: Evidence on exchange-traded funds in selected emerging and developed economies. Journal of Macroeconomics, 62, 103064.‏
  42. Mazhari, R. (2015). Uncertainty of Money Demand in Iran (1990-2010). Macroeconomics Research Letter, 10(20), 5-5 (In Persian).
  43. Mishkin, F. S. (2007). The economics of money, banking, and financial markets. Pearson education.‏
  44. Mostafavi, M., & Yavari, K. (2007). Estimation of money demand function using time series and co-aggregation in Iran economy.  Monetary & Financial Economics, 14(20), 125-145 (In Persian).
  45. Munyegera, G. K., & Matsumoto, T. (2018). ICT for financial access: Mobile money and the financial behavior of rural households in Uganda. Review of Development Economics, 22(1), 45-66.‏
  46. Noori, S., Delangizan, S., & Sohaili, K. (2022). The Role of new Financial Technology (Finteches) on Monetary Base Usages in Iran. Monetary & Financial Economics, 29(24), 116-157 (In Persian).
  47. Ozturk, I., & Acaravci, A. (2008). The demand for money in transition economies. Romanian Journal of Economic Forecasting, 2(2008), 35-43.‏
  48. Pedroni, P. (2004). Panel cointegration: asymptotic and finite sample properties of pooled time series tests with an application to the PPP hypothesis. Econometric theory, 20(3), 597-625.‏
  49. Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross‐section dependence. Journal of applied econometrics, 22(2), 265-312.‏
  50. Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cambridge Working Papers. Economics, 1240(1), 1.‏
  51. Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. P. (1999). Pooled mean group estimation of dynamic heterogeneous panels. Journal of the American statistical Association, 94(446), 621-634.‏
  52. Pesaran, M. H., & Shin, Y. (1995). An autoregressive distributed lag modelling approach to cointegration analysis (Vol. 9514, pp. 371-413). Cambridge, UK: Department of Applied Economics, University of Cambridge.‏
  53. Pesaran, M. H., & Smith, R. (1995). Estimating long-run relationships from dynamic heterogeneous panels. Journal of econometrics, 68(1), 79-113.‏
  54. Pradhan, R. P., Arvin, M. B., Hall, J. H., & Bennett, S. E. (2018). Mobile telephony, economic growth, financial development, foreign direct investment, and imports of ICT goods: the case of the G-20 countries. Economia e Politica Industriale, 45, 279-310.‏
  55. Pradhan, R. P., Arvin, M. B., Norman, N. R., & Bahmani, S. (2020). The dynamics of bond market development, stock market development and economic growth: Evidence from the G-20 countries. Journal of Economics, Finance and Administrative Science, 25(49), 119-147.‏
  56. Roussel, Y., Ali, A., & Audi, M. (2021). Measuring the money demand in Pakistan: a time series analysis. Bulletin of Business and Economics (BBE), 10(1), 27-41.‏
  57. Saba, C. S., Ngepah, N., & Odhiambo, N. M. (2023). Information and Communication Technology (ICT), Growth and Development in Developing Regions: Evidence from a Comparative Analysis and a New Approach. Journal of the Knowledge Economy, 1-49.‏
  58. Sahay, M. R., Cihak, M., N'Diaye, M. P., Barajas, M. A., Pena, M. D. A., Bi, R., ... & Yousefi, M. R. (2015). Rethinking financial deepening: Stability and growth in emerging markets. International Monetary Fund.‏
  59. Salahuddin, M., & Gow, J. (2016). The effects of Internet usage, financial development and trade openness on economic growth in South Africa: A time series analysis. Telematics and Informatics, 33(4), 1141-1154.‏
  60. Samargandi, N., Al Mamun, M., Sohag, K., & Alandejani, M. (2019). Women at work in Saudi Arabia: Impact of ICT diffusion and financial development. Technology in Society, 59, 101187.‏
  61. Shahrestani, H., & Sharifi Renani, H. (2008). Demand for money and it's stability in Iran. Journal of Economic Research (Tahghighat- E- Eghtesadi), 43(2), 1-27 (In Persian).
  62. Sriram, M. S. S. (1999). Survey of literature on demand for money: theoretical and empirical work with special reference to error-correction models.‏
  63. Sehrawat, M., & Giri, A. K. (2016). Panel data analysis of financial development, economic growth and rural-urban income inequality: Evidence from SAARC countries. International Journal of Social Economics, 43(10), 998-1015.‏
  64. Shamim, F. (2007). The ICT environment, financial sector and economic growth: a cross‐country analysis. Journal of economic studies, 34(4), 352-370.‏
  65. Svirydzenka, K. (2016). Introducing a new broad-based index of financial development.
  66. Tari, F., & Shapouri, A. (2012). Effect of Developing Electronic Payment Instruments on Money Demand. Iranian Journal of Economic Research, 17(51), 1-19 (In Persian).
  67. Tobin, J. (1958). Liquidity preference as behavior towards risk. The review of economic studies, 25(2), 65-86.‏
  68. Verma, A., & Giri, A. K. (2022). ICT diffusion, financial development, and economic growth: Panel evidence from SAARC countries. Journal of Public Affairs, 22(3), e2557.‏
  69. Verma, A., Giri, A. K., & Debata, B. (2022). ICT diffusion, women empowerment, and sustainable development in SAARC countries. Journal of Economic and Administrative Sciences.‏
  70. Verma, A., Dandgawhal, P. S., & Giri, A. K. (2023). Impact of ICT diffusion and financial development on economic growth in developing countries. Journal of Economics, Finance and Administrative Science, 28(55), 27-43.‏
  71. Vermunt, J. K., & Magidson, J. (2005). Factor analysis with categorical indicators: A comparison between traditional and latent class approaches. In New developments in categorical data analysis for the social and behavioral sciences (pp. 41-62). Psychology Press.‏
  72. Wieser, C., Bruhn, M., Kinzinger, J. P., Ruckteschler, C. S., & Heitmann, S. (2019). The impact of mobile money on poor rural households: Experimental evidence from Uganda. World Bank Policy Research Working Paper, (8913).‏
  73. Wang, X., Liu, D., & Zhang, P. (2024). Financial development, money demand, and currency internationalization: based on a multidimensional globalization perspective. Finance Research Letters, 67, 105830.‏
  74. World Bank. (2021). World development indicators.
  75. World bank. (2016). Global Financial Development Reports.
  76. Zavareian Kachumthaghali, M., Hejbar Kayani, K., & Memaranjad, A. (2019). The effect of electronic payment tools on money demand in developing countries (case study of Iran). Financial Economics, 14(50), 191-210 (In Persian).
  77. Zehra, I., Kashif, M., & Chhapra, I. U. (2021). Exchange rate effect on money demand in Pakistan. International Journal of Emerging Markets, 16(8), 1866-1891.‏

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار