بررسی تاثیر باز بودن تجارت بر فقر در ایران با رویکرد سیستم معادلات همزمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه الزهرا (س)

2 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه الزهرا (س)

چکیده

در ادبیات اقتصادی چنین بحث می‌شود که اقتصادهای باز در مقایسه با اقتصادهای بسته سریع‌تر رشد می‌کنند. با توجه به نقش بالقوه و با اهمیت تجارت در رشد اقتصادی، هدف از این مطالعه بررسی تاثیر باز بودن تجارت بر فقر در ایران طی سال‌های 1392-1352 است. بر اساس مبانی نظری باز ­بودن ­تجارت از طریق کانال‌های چند­وجهی فقر را تحت تاثیر قرار می‌دهد، و این کانال­ها می‌توانند در طول زمان و مکان اثرات متقابل بر روی هم داشته باشند. به دلیل پیچیدگی این رابطه و این ­که رویکرد تک معادله­ای معمول، می‌تواند بسیاری از تعیین کننده­ها و عوامل موثر بر فقر که توسط روندهای اقتصادی یکسان تولید می‌شوند را نادیده گرفته و منجر به دستیابی به نتایجی گمراه کننده شوند، لذا به منظور در نظر گرفتن فرآیندهای تعاملی پویا بین عوامل مختلف موثر بر فقر، و پر کردن خلاء موجود در مطالعات داخلی، در این مطالعه از یک مدل مبتنی بر رویکرد سیستم معادلات همزمان و روش برآوردگر حداقل­ مربعات ­سه­مرحله­ا‌ی استفاده شده است.یافته‌های تحقیق بیانگر آن است که باز بودن تجارت موجب افزایش رشد اقتصادی شده و به صورت غیر­مستقیم از طریق رشد اقتصادی بر فقر تاثیر گذاشته است. همچنین نتایج نشان دهنده رابطه مستقیم تولید حقیقی با شاخص نابرابری است، به طوری که نابرابری با رشد اقتصادی در دوره مورد مطالعه افزایش یافته است. براساس نتایج تحقیق، بازبودن تجارت به صورت مستقیم (بدون لحاظ اثرات آن بر رشد و توزیع درآمد) نیز موجب افزایش فقر در طول دوره مورد مطالعه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of Trade Openness on Poverty in Iran: Simultaneous Equations System Method

نویسندگان [English]

  • Sedigheh Atrkar Roshan 1
  • Zahra Hashemi 2
1 Associate Professor of Economics, Alzahra University
2 MA in Economics, Alzahra University
چکیده [English]

It is often argued that open economies grow faster than closed economies. Considering the potential and significant role of trade on economic growth, the purpose of this study is to investigate the relationship between trade openness and poverty during the 1973 to 2013 in Iran. Theoretical literature argued that, trade openness affects poverty through multifaceted channels, andthere is also evidence that these channels may often interact dynamically over space and time. Hence the trade-poverty linkage is rather complex and heterogeneous, and the single-equation approach may have difficulties in taking into account these all impacts. Therefore, in order to consider the impact of these multiple channels of influence, simultaneous equations system approach and three-stage least squares estimator is applied in this research. The findings of this study indicate that, trade openness leads to increase economic growth, and through economic growth it then affected poverty indirectly. The results also show a direct relationship between real GDP and inequality. So that inequality is increased along with economic growth during the period under study. Based on the results of this research, globalization had also an increasing effect on poverty during the study period. Finally, trade openness directly increased poverty during the period of the study too.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Trade openness
  • Poverty
  • Inequality of income distribution
  • Economic growth
  • Simultaneous equations
  • Three-Stage Least Square Estimator (3SLS)

مراجع

  1. 1. اخوی، احمد (1373). بررسی تحلیلی توزیع درآمد و توسعه اقتصادی. موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.

    2. آرمن، سیدعزیز، و زارع، روح الله (1390). جهانی شدن، فقر و نابرابری. مجله اقتصادی- ماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، 11(12)، 17-30.

    3. بهکیش، محمد مهدی (1385). اقتصاد ایران در بستر جهانی شدن، تهران، نشر نی.

    4. پیرحیاتی، لیلا، راغفر، حسین، و فطرس، محمد حسن (1388). بررسی تاثیر تجارت خارجی بر شاخص‌های فقر در ایران. مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 1(4)، 1-12.

    5. حسن زاده، علی (1379). بررسی عوامل موثر بر فقر(مطالعه موردی ایران). پژوهش-های اقتصادی ایران، 3(4-5)، 135-183.

    6. حسن زاده، علی، و فوزمسلمیان، مسعود (1386). ارزیابی آثار جهانی شدن بر فقر: مطالعه موردی کشورهای در حال توسعه. پژوهش‌نامه بازرگانی، 10(1)، 223-254.

    7. راغفر، حسین، باباپور، میترا و یزدان‌پناه، محدثه (1394). بررسی رابطه رشد اقتصادی با فقر و نابرابری در ایران طی برنامه‌های اول تا چهارم توسعه. مطالعات اقتصاد کاربردی ایران، 4(16)، 59-79.

    8. یزدان‌پناه، محدثه، و راغفر، حسین (1389). محاسبه شاخص‌های فقر کودکان در بین جمعیت روستایی و شهری1388-1363. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 9(35)، 189-219.

    9. زارع حقیقی، نغمه (1388). بررسی تاثیر باز بودن اقتصاد و رشد اقتصادی بر فقر: مورد ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.

    10. صابونچی، محمد حسین، و رشیدزاده، علی (1393). اثر جهانی شدن و سرمایه‌گذاری خارجی بر روی توزیع درآمد در ایران. مجله اقتصادی، 14(1و2)، 117-134.

    11. عباسی‌نژاد، حسین، و تشکینی، احمد، (1389). اقتصادسنجی کاربردی (پیشرفته)، تهران، دانشکده علوم اقتصادی و نشر نور علم.

    12. فوز مسلمیان، مسعود (1384). ارزیابی آثار جهانی شدن بر فقر: مطالعه موردی کشورهای در حال توسعه، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

    13. گجراتی، دامودار (1383). مبانی اقتصادسنجی. جلد دوم، ترجمه حمید ابریشمی، تهران، موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.

    14. گرجی، ابراهیم، و برهانی‌پور، محمد (1387). اثر جهانی شدن بر توزیع درآمد در ایران، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های اقتصادی ایران، 10(34)، 99-124.

    15. میرزاخانی، محمد (1374). بررسی روند فقر روستایی در جامعه روستایی ایران. پایان-نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران.

    16. نظری، محسن، و فتوره‌چی، زهرا (1388). رابطه جهانی شدن با توزیع درآمد در ایران: آزمون فرضیه کوزنتس، استالپر- ساموئلسون و ماندل در ایران. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 36، 237-254.

    17. نوفرستی، محمد (1378). ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی. تهران، موسسه خدمات فرهنگی رسا.

    1. Baldwin, R. E. (2003). Openness and growth: What’s the empirical relationship?. NBER Working Paper, 9578.

    2. Bannister, G. J., & Thugge, K. (2001). International trade and poverty alleviation. IMF Working Paper, WP/01/54, 38(4).

    3. Deaton, A. (2005). Measuring poverty in a growing world (or measuring growth in a poor world). The Review of Economics and Statistics, MIT Press, 87(1), 1–19.

    4. Dollar, D., & Kraay, A. (2004). Trade, growth, and poverty. Economic Journal, 114, 22-49.

    5. Liang, Z. (2005). Agricultural trade and rural poverty in post-reform china. CERDI, 27.

    6. Lim, G. C., & McNelis, P. D. (2014). Income Inequality, Trade and Financial Openness. Melbourne Institute Working Paper, 7/14.

    7. Leyaro, V. (2009). Threshold and interaction effects in the trade-poverty relationship. University Of Nottingham.

    8. Lundberg, L., & Squire, L. (1999). Inequality and growth; Lessons for policy. Mimeo, World Bank, Washington, D. C.

    9. Mamoon, D. (2007). How international trade may affects poverty in a developing country setup? The inequality channel. MPRA Paper (Munich Personal Repec Archive), 2716.

    10. Menendez, M., Sztulman, A., & Castilho, M. (2009). Trade liberalization, inequality and poverty in brazilian states. European Trade Study Group. Faculty of Business and Economic, KU Leuven, Netherland.

    11. Naranpanawa, A., Bandara, J., & Selvanathan, S. (2010). Trade and poverty nexus: A case study of Sri Lanka. Journal of Policy Modeling, 33, 328–346.

    12. Santos-Paulino, A. U. (2012). Trade, income distribution and poverty in developing countries: A survey. UNCTAD Discussion Papers, 207.

    13. Tapalova, P. (2005). Trade liberalization, poverty and inequality: Evidence from Indian districts. NBER Working Paper, National Bureau of Economic Research, 11614.

    14. Trabelsi, M., & Liouane, N. (2013). Trade liberalization and fight against poverty. International Journal of Economics and Financial Issues. 3(2), 370-375.

    15. UNDP. (2013). Human development report 2013: Deepening democracy in a fragment world. Oxford University Press.

    16. Winters, L. A. (2000a). Trade, trade policy and poverty: What are the links?. CEPR Discussion Papers, 2382.

    17. Winters, L. A., Mcculloch, N., & McKay, A. (2002). Trade liberalization and poverty: The empirical evidence. Discussion Paper, University of Sussex, 88.

    18. Wood, A. (2002). Globalization and wage inequalities: A synthesis of three theories. Review of World Economics, 138(1), 54-82.

    19. World Bank. (2001). World development report 2000/2001, Attacking Poverty. Oxford University Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار