محاسبه اریب شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی با شاخص درست هزینه زندگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری رشته علوم اقتصادی دانشگاه رازی

2 استاد گروه اقتصاد دانشگاه رازی

3 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی

چکیده

یکی از ضعف‌های شاخص قیمت مصرف‌کننده وجود وزن‌های ثابت است و به این معنا است که مصرف­کنندگان نمی‌توانند در واکنش به تغییرات قیمت­های نسبی، کالاهای گرانتر را با کالاهای ارزانتر جایگزین کنند ولی شاخص درست هزینه زندگی به صورت کامل­تری تئوری تقاضای مصرف­کننده را دربردارد. هدف اصلی این مقاله برآورد اختلاف بین شاخص قیمت مصرف‌کننده با شاخص واقعی هزینه زندگی است. به این منظور با استفاده ار داده­های سال­های 1350 تا 1398 ابتدا پارامترهای مورد نیاز با استفاده از AIDS برای  گروه‌های مختلف کالایی با تکنیک SUR برآورد شده است. با استفاده از نتایج رگرسیون به ظاهر نامرتبط شاخص درست هزینه زندگی بر مبنای سال پایه 1395 محاسبه گردید. نتایج نشان می‌دهد که شاخص قیمت مصرف‌کننده دارای اریب با شاخص درست هزینه زندگی است و در طی دوره زمانی مورد مطالعه برای سال‌های 68، 81 ، 84 ، 96، شاخص قیمت مصرف‌کننده دارای اریب به سمت بالا است و برای بقیه سال‌ها  دارای اریب به سمت پایین است و شاخص درست هزینه زندگی و شاخص قیمت مصرف کننده با یکدیگر برابر نیستند

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Calculation of the Skewed of the Consumer Price Index from the True Index of Cost of Living

نویسندگان [English]

  • Mahnaz Sorkhvandi 1
  • Kiomars Sohaili 2
  • Shahram Fattahi 3
1 Ph.D. Economics, Razi University.
2 Professor, Department of Economics, Razi University
3 Associate Professor, Department of Economics, Razi University
چکیده [English]

This thesis investigates the impact of government spending shocks on One of the weaknesses of the consumer price index is the existence of fixed weights, which means that consumers cannot replace more expensive goods with cheaper goods in response to changes in relative prices, but the correct index of the cost of living is a more complete theory of consumption demand. It includes the doer. The main purpose of this paper is to estimate the difference between the consumer price index and the actual cost of living index. For this purpose, using the data from 1971 to 2019, first the required parameters using AIDS for different product groups with the sur technique have been estimated. Using the seemingly irrelevant regression results, the correct cost-of-living index was calculated based on the base year of 2016. The results show that the consumer price index is skewed with the correct cost of living index and during the study period for the years 1989, 2002, 2005, 2017 and the consumer price index is skewed upwards and for the rest of the years is skewed upwards. It is low and the correct cost of living index and consumer price index are not equal.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cost of living index
  • price index
  • oblique
  • seemingly unrelated regression
  1. اشرفی، یکتا و صیامی عراقی، ابراهیم (1395). برآورد تغییرات رفاهی مصرف‌کنندگان در مناطق شهری ایران با تأکید بر هدفمندی یارانه‌ها. پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 24(77)، 163-182.

    1. خسروی نژاد، علی اکبر (1388). اندازه‌گیری اثرات رفاهی حذف یارانه کالاهای اساسی بر خانوارهای شهری ایران. پژوهشنامه بازرگانی، 13(51)، 31-1.
    2. کریمی، محمدشریف و امام وردی، قدرت‌اله (1392). ارزیابی هزینه رفاهی ناشی از اثرات افزایش قیمت حامل‌های انرژی بر هزینه‌های رفاهی مصرف‌کننده در ایران. اقتصاد مالی (اقتصاد مالی و توسعه)، 7(23)،80-61.
    3. خسروی نژاد، علی اکبر (1383). اثرات ناشی از کاهش یا حذف یارانه (در گروه کالاهای خوراکی) بر روی خانوارهای شهری ایران در چهارچوب شاخص هزینه زندگی و سیستم معادلات تقاضا (رساله دکتری). دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات.
    4. خسروی نژاد، علی اکبر و صیامی عراقی، ابراهیم (1391). برآورد تغییرات رفاهی مصرف‏‌کنندگان در ایران با استفاده از شاخص درست هزینه زندگی. فصلنامه علمی مدلسازی اقتصادی، 6(20)، 57-74.
    5. خسروی نژاد، علی اکبر (1394). ارزیابی آثار سیاست‌‌های تنظیم بازار کالاهای اساسی بر شاخص رفاهی هزینه زندگی خانوارهای شهری ایران. پژوهشنامه بازرگانی، 77، 1-29.
    6. دادگر، یدالله و رحمانی، تیمور (1382). مبانی و اصول علم اقتصاد. قم: بوستان کتاب.
    7. صدیقی، حمید (1388). اقتصادسنجی کاربردی رهیافت کاربردی. ترجمه شمس‏الله شیرین بخش. قم: انتشارات آوار نور.
    8. قهرمان­زاده، محمد،انصاری، فاطمه، فلسفیان، آزاده و فردوسی، رویا (1392). اندازه‌گیری آثار رفاهی افزایش قیمت انواع گوشت بر خانوارهای شهری ایرانی. فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران (علوم کشاورزی ایران)، 44(2)، 209-201.
    9. کهنسال، محمدرضا و هاتف، حکیمه (1384). بررسی شکاف تقاضای گروه‌های عمده شهری و روستایی در ایران (تحلیلی بر سیاست هدفمند نمودن یارانه­ها). پنجمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، زاهدان.
    10. محمدی، علیرضا (1389). بررسی روند و کشش مخارج آموزش عمومی در سبد مصرفی خانوار. مجله آموزش و پرورش، 104، 116-91.
    11. مهرآرا، محسن و حسنی پارسا، الناز (1399). بررسی تأثیر افزایش قیمت مواد غذایی بر رفاه خانوارهای شهری در ایران. مجلس و راهبرد، 27(104)، 349- 323.
    12. واریان، هال (1999). تحلیل اقتصاد خرد. ترجمه رضا حسینی، تهران: نشر نی.

     

    1. Ashrafi, Y., & Siyami Iraqi, E. (2015). Estimation of consumer welfare changes in urban areas of Iran with emphasis on targeted subsidies. Economic Research and Policies, 24(77), 163-182 (In Persian).
    2. Banks, J., Blundell, R., & Lewbel, A. (1996). Tax reform and welfare measurement: do we need demand system estimation?. The Economic Journal, 106(438), 1227-1241.‏
    3. Dadgar, Y., & Rahmani, T. (2003). Principles and Principles of Economics. Qom: Book Garden (In Persian).
    4. Deaton, A., & Muellbauer, J. (1980). An almost ideal demand system. The American economic review, 70(3), 312-326.‏
    5. Freeman, A. M. (2003). Economic valuation: what and why. In A primer on nonmarket valuation (pp. 1-25). Springer, Dordrecht.‏
    6. Ghahramanzadeh, M., Ansari, F., Falsafian, A., & Ferdowsi, R. (2013). Measuring the welfare effects of increasing the price of meat on Iranian urban households. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research (Iranian Agricultural Sciences), 44(2), 201-209 (In Persian).
    7. Huffman, S. K., & Johnson, S. R. (2004). Impacts of economic reform in Poland: incidence and welfare changes within a consistent framework. Review of Economics and Statistics, 86(2), 626-636.‏
    8. Kakwani, N., & Hill, R. J. (2002). Economic theory of spatial cost of living indices with application to Thailand. Journal of Public Economics, 86(1), 71-97.‏
    9. Karimi, M. Sh., & Imam Verdi, Gh. A. (2013). The value of the effects of market regulation policies on the commodity on the welfare index of the cost of living of urban households in Iran. Journal of Business, 7(33), 61-80 (In Persian).
    10. Khosravi Nejad, A. A. (2004). The effects of reducing or eliminating subsidies (in the group of foodstuffs) on urban households in Iran within the framework of the cost of living index and the system of demand equations (PhD Thesis). Islamic Azad University, Research Sciences Branch (In Persian).
    11. Khosravi Nejad, A. A. (2009). Measuring the welfare effects of eliminating subsidies on basic goods on urban households in Iran. Journal of Business Research, 50(13), 1-33. (In Persian)
    12. Khosravi Nejad, A. A. (2015). Evaluating the effects of basic goods market regulation policies on the welfare index of the cost of living of urban households in Iran. Journal of Business, 77, 1-29 (In Persian).
    13. Khosravi Nejad, A. A., & Siyami Iraqi, E. (2012). Estimation of consumer welfare changes in Iran using the correct cost of living index. Economic Modeling Quarterly, 4, 57-74 (In Persian).
    14. Kohansal, M. R., & Hatef, H. (2005). Investigating the Demand Gap of Major Urban and Rural Groups in Iran (Analysis of Subsidy Targeting Policy). Fifth Iranian Agricultural Economics Conference (In Persian).
    15. Konüs, A. A. (1939). The problem of the true index of the cost of living. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 10-29.‏
    16. Mehrara, M., & Hassani Parsa, E. (2020). Investigating the effect of increasing food prices on the welfare of urban households in Iran. Parliament and Strategy, 27(104), 323-349 (In Persian).