تعیین قیمت بهینه گاز طبیعی در بازار انرژی ایران: ارائه یک مدل تعادل عمومی قابل محاسبه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی تهران

2 دانشیار گروه اقتصاد انرژی دانشگاه علامه طباطبائی تهران

3 گروه اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

4 دانشجوی دکتری اقتصاد نفت و گاز دانشگاه علامه طباطبائی تهران

چکیده

هدف این مقاله یافتن آن نسبت از قیمت داخلی گاز طبیعی به قیمت صادراتی است که حداکثر کننده سطح رفاه خانوراها باشد. برای دستیابی به این هدف اقدام به مدلسازی قواعد قیمت گذاری بازار گاز طبیعی در داخل و بازار گاز طبیعی صادراتی در قالب ساختار انحصار چند جانبه و الگوی کورنو در درون الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) شده است.  پایگاه داده های مورد استفاده برای این موضوع ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) سال 1390 ایران است که توسط مرکز پژوهش های مجلس تهیه شده است. نتایج نشان می­دهند که، افزایش قیمت گاز طبیعی داخلی تحت فروض مشخصی باعث افزایش سطح کارایی اقتصادی می­شود و توابع تقاضای صادرات با کشش بالاتر سطح رفاه بیشتری را ایجاد می­کند. در نهایت سطح قیمت بهینه دخلی که بیشترین رفاه اجتماعی را به همراه دارد 45% قیمت گاز صادراتی می­باشد که در مقایسه با نسبت پیشنهادی 65% در قانون هدفمندی یارانه­های نسبت پایین تری است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Optimal Price of Natural Gas in IRAN Energy Market:A Computable General Equilibrium Model

نویسندگان [English]

  • Esfandiyar Jahangard 1
  • Ali Faridzad 2
  • Mirhossein Mousavi 3
  • Saeed Matin 4
1 Associate Professor of Economics, Allameh Tabataba'i University
2 Associate Professor of Economics, Allameh Tabataba'i University
3 Department of Economics, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran
4 phd student of economics, allameh tabatabaei university
چکیده [English]

The purpose of this paper is to find the ratio of the domestic price of natural gas to the export price that maximizes the welfare function of households. To achieve this goal, The administrative regulation of domestic gas prices is explicitly modelled in CGE Model. Regional gas markets can be characterised as being imperfectly competitive, so strategic behavior in a regional gas market modelled Cournot oligopoly structure. The database in this paper is the Social Accounting Matrix (SAM) of Iran 2013, which was prepared by the Majlis Research Center. The results show that the increase in the price of domestic natural gas under certain assumptions increases the level of economic efficiency and export demand function with a higher elasticity create a higher welfare level. Finally The optimal domestic gas price should be approximately 45% of the export price which is a lower ratio compared to the proposed ratio of 65% in the Law of the Fifth Development Plan of IRAN.

کلیدواژه‌ها [English]

  • CGE model
  • administrative price regulation
  • implicit subsidy
  • Export Gas Market
  • oligopoly Market

مراجع

  1. قاسمی جاوید، علیرضا، تکلیف، عاطفه و حاجیان، محمد مهدی (1400). ارائه مدل بهینه­سازی قیمت در قراردادهای صادرات گاز ایران بر مبنای تحلیل شروط انعطاف‌پذیر مقداری. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 17(69)، 94-57.
  2. جلائی، مهدیس السادات، جلائی، سید عبدالمجید، صادقی، زین العابدین و نجاتی، مهدی (1400). بررسی اثر واقعی‌کردن قیمت گاز طبیعی بر تورم، شاخص رفاه و انتشار کربن در ایران: رهیافت الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه پویا. اقتصاد و الگو سازی، 12(1)، 173-196.
  3. جوان، افشین (1395). قیمت­گذاری بهینه گاز طبیعی در ایران، مقایسه آن با افزایش قیمت ناشی از هدفمند کردن یارانه. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 48(12)، 91-63.
  4. خیابانی، ناصر (1387). یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه برای ارزیابی افزایش قیمت تمام حامل­های انرژی در اقتصاد ایران. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 16(5)، 1-34.
  5. پژویان، جمشید، خدادادکاشی، فرهاد و شهیکی تاش، محمدنبی (1387). ارزیابی ناپارامتریک شکاف بین قیمت و هزینه نهایی در صنایع ایران در قالب یک مدل کورنویی. فصلنامه اقتصاد مقداری، 2(8)، 121-95.
  6. منظور، داود، شاهمرادی، اصغر و حقیقی، ایمان (1389). بررسی اثرات حذف یارانه آشکار و پنهان انرژی در ایران: مدل­سازی تعادل عمومی محاسبه­پذیر بر مبنای ماتریس داده­های خرد تعدیل شده. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 26(7)، 54-21.

 

  1. Azadi, P., Sarmadi, A. N., Mahmoudzadeh, A., & Shirvani, T. (2017). The Outlook for natural gas, electricity, and renewable energy in Iran. Stanford Iran, 2040, 1-27.‏
  2. Ghasemi Javid, A., Taklif, A., & Hajian, M. M. (2021).Presenting the price optimization model in Iran's gas export contracts based on quantitative flexible terms analysis.Quarterly Journal of Energy Economics Studies, 17(69), 57-94 (in Persian).
  3. Guo, Z., Zhang, X., Zheng, Y., & Rao, R. (2014). Exploring the impacts of a carbon tax on the Chinese economy using a CGE model with a detailed disaggregation of energy sectors. Energy Economics, 45, 455-462.‏
  4. Holz, F., Von Hirschhausen, C., & Kemfert, C. (2008). A strategic model of European gas supply (GASMOD). Energy Economics, 30(3), 766-788.‏
  5. Jalai, M. S,, Jalai, S. A. M., Sadeghi, Z., & Nejati, M. (2021).Investigating the effect of realizing the price of natural gas on inflation, welfare index and carbon emissions in Iran: a dynamic calculable general equilibrium model approach.Economics and Modeling, 12(1), 173-196 (in Persian).
  6. Javan, A., Mohammadi, T., Ghanimifard, H., & Taklif, A. (2016). Natural Gas in Iran Compared to Prices Resulting from Implementation of Iran, s Subsidies Removal Policy (Dynamic Panel Data and Boiteux–Ramsey Pricing Model Approaches). Quarterly Energy Economics Review, 12(48), 63-91 (in Persian).    
  7. Khiabani, N. (2008). A computable general equilibrium model for assessing the rise in the price of all energy carriers in Iran. Quarterly of Energy Economics Review, 10(16), 1-34 (in Persian).    
  8. Lofgren, H., Harris, R. L., & Robinson, S. (2002). A standard computable general equilibrium (CGE) model in GAMS (Vol. 5). Intl Food Policy Res Inst.‏
  9. Manzor, D., Shahmoradi, A., & Haghighi, I. (2010). An Assessment of the Impact of Reducing Implicit and Explicit Energy Subsidies in Iran; Using a Computable General Equilibrium Model Based on a Modified Micro Consistent Matrix. Quarterly Journal of Energy Economics Studies, 26(7), 21-54.
  10. Mathiesen, L. (1985). Computational experience in solving equilibrium models by a sequence of linear complementarity problems. Operations research, 33(6), 1225-1250.‏
  11. McDonald, S. (2007). A Static Applied General Equilibrium Model: Technical Documentation STAGE.‏
  12. Orlov, A. (2015). An assessment of optimal gas pricing in Russia: A CGE approach. Energy Economics, 49, 492-506.‏
  13. Pajoyan, J., Khodadad Kashi, F., & Shahiki Tash, M. N. (2011). Assess the gap between price and marginal cost in the industry of Iran (cournot approach). Quarterly Journal of Quantitative Economics, 8(2), 95-121 (in Persian).  

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار