اثرات دینامیکی متغیرهای جمعیتی و اقتصادی بر سطح رفاه خانوارهای ایرانی در افق 1420

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

2 استادیار اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

با توجه به وضعیت هرم سنی جمعیت ایران و وضعیت رو به کاهش نیروی‌کار، بررسی وضعیت اقتصادی کشور و وضعیت درآمدی خانوارها به همراه تحلیل درونزای ساختار جمعیتی جمعیت بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش به منظور بررسی وضعیت رفاه خانوارهای ایرانی، الگو سیستمی پویایی از شرایط اقتصادی و جمعیتی کشور طراحی و تدوین گردیده تا به کمک آن، وضعیت بخش درآمد خانوارها و کمک‌های دولت وبخش هزینه‌های خانوارها و در نهایت، تعادل بین این دو بخش در دو سناریو با رشد اقتصادی صفر و 5 درصد، با استفاده از نرم افزار Ithink  برای سال‌های 1420-1395 شبیه‌سازی شود.
طبق نتایج شبیه سازی شده از درآمد خانوارها با لحاظ کمک‌های آمده در  سر فصل اجتماعی دولت، در دوره مورد بررسی و برای هر دو سناریو، درآمد خانوارها کفاف هزینه را نمی‌دهد. بدین معنی که یک خانوار ایرانی در سال‌های آتی هر آنچه که تحت عنوان درآمد کسب می کند را صرف هزینه‌های جاری خواهد کرد و اضافه رفاهی به دست نمی‌آورد. البته نتایج نشان می دهد که با تحقق حداقل رشد اقتصادی 5.9 درصدی در دوره مورد بررسی، متوسط رشد درآمد‌ها بیشتر از هزینه‌ها خواهد شد و در نتیجه سطح رفاه خانوارها در طی تمامی سالهای شبیه سازی از سطح کنونی بالاتر خواهد رفت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Dynamic Effects of Demographic and Economic Variables on the Welfare Level of Iranian Households in the Horizon of 1420

نویسندگان [English]

  • Masoud Pilehvar 1
  • Zarir Negintaji 2
1 Master of Economics, Shahid Beheshti University
2 Faculty member of the Faculty of Economics and Political Science, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Considering the situation of the age pyramid of Iran's population and the decreasing situation of the labor force, it is very important to examine the economic situation of the country and the income situation of households along with the endogenous analysis of the demographic structure of the population. In this research, in order to investigate the state of welfare of Iranian households and analyze the cost of their incomes, a dynamic system model of the economic and demographic conditions of the country was designed and compiled, and with the help of it, the state of household income and government aid, and on the other hand, household expenses and the balance between the two The sector has been simulated in two scenarios of zero and 5% economic growth using Ithink software for the years 1395-1420. According to the simulated results of the household income in terms of the government's social assistance, in the period under review and for both scenarios, the household income does not cover the expenses, which means that an Iranian household in the coming years, whatever it earns under the title of income He will spend what he does on current expenses and will not get extra welfare. Of course, the results show that with the realization of the minimum economic growth of 5.9% in the period under review, the average growth of incomes will be higher than the expenses, and as a result, the level of household welfare during all the years of simulation will be higher than the current level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Demographic Variables
  • Economic Variables
  • Household Welfare
  • System Dynamics Method
  • Household Expenses and Income
  1. ابریشمی، حمید، برخورداری، سجاد، جدیدزاده، علی و عبدی، مائده (1402). اثر متغیرهای جمعیت‌شناختی بر پویایی درآمد خالص خانوارهای شهری و روستایی. فصلنامه پژوهش‌های برنامه و توسعه، 4(13)، 99-67.
  2. آقایاری، توکل و نصرالهی، لیلا (1396). تحلیل دینامیکی جمعیت و پیامدهای اقتصادی آن با استفاده از رویکرد سیستمی. فصلنامه توسعه اجتماعی، 11(3)، 194-167.
  3. دشتبان فاروجی، سحر و دشتبان فاروجی، مجید (1396). اثر ساختار سنی جمعیت بر روی مخارج تأمین اجتماعی دولت: روش الگوی داده های ترکیبی با تواتر متفاوت (میداس). فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 22 (72)، 150-127.
  4. دیلمی نژاد، رضا (1396). بررسی سطح رفاه اجتماعی خانوارهای شهری و روستایی به تفکیک استانی با تاکید بر وضعیت استان‌های سیستان و بلوچستان و کرمان در سال 1393. همایش ملی راهبردهای توسعه شرق ایران دانشگاه سیستان بلوچستان.
  5. عباسی شوازی، محمدجلال و صادقی، رسول(1393). وضعیت جمعیتی و اجتماعی- اقتصادی جوانان در ایران. صندوق جمعیت سازمان ملل متحد و دانشگاه تهران.
  6. عبدلی، قهرمان، نصیری اقدم، علی و امیری، حسین (1399). بررسی آثار تغییرات جمعیتی بر پایداری مالی صندوق بازنشستگی با استفاده از الگو نسل‌های همپوشان مبتنی بر رویکرد SGE". فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 28(97)، 162-121.
  7. محققی کمال، حسین، رفیعی، حسن، سجادی، حمیرا، عباسیان، عزت الله و رهگذر، مهدی (1392). تخمین شاخص ترکیبی رفاه اجتماعی برای شرایط ایران. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 14(52)، 32-7.
  8. محقق زاده، مهرداد، دامن کشیده، مرجان، مومنی، هوشنگ، افشاری راد، مجید و دقیقی اصلی، علیرضا (1400). طراحی مدل پایداری مالی در سازمان تامین اجتماعی با تمرکز بر اصلاحات پارامتریک. اقتصاد کاربردی، 10 (34-35)، 29-15.
  9. مشرفی، رسام و رضوی، مهدی (1383). تحلیل دینامیک اشتغال در اقتصاد ایران (بررسی موردی قانون اُکان). فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، 6(18)، 47-1.
  10. مهرگان، نادر و رضایی، روح الله (1388). اثر ساختار سنی جم عیت بر رشد اقتصادی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 13 (39)، 137-146
  11. مهینی‌زاده، منصور، یاوری، کاظم، جلایی، سید عبدالمجید و جعفرزاده، بهروز (1398). تأثیر تغییرات ساختاری بر رفاه اقتصادی در ایران، رهیافت الگو‌های تعادل عمومی محاسبه‌پذیر. فصلنامه اقتصاد مالی، 13 (48)، 189-167.
  12. کفایی، محمد علی و مهدی‌زاده، آیدا (1393). تأثیر افزایش قیمت کالاها بر رفاه اجتماعی خانوار. فصلنامه اقتصاد و الگوسازی دانشگاه شهید بهشتی، 4(14 و 15)، 96 –
  13. کلانتری، سیده زهرا، آذر، عادل و خدپور، آمنه (1395). جمعیت و اشتغال در ایران: دیدگاه سیستمی. مطالعات جمعیتی، 2(2)، 35-3.
  14. کیهانی حکمت، رضا، حاجی، غلامعلی، نجفی‌زاده، سید عباس و مهرگان، نادر (1397). مشخصه‌های سنی جمعیت و مخارج اجتماعی دولت. فصلنامه انجمن جمعیت شناسی ایران، 13(25)، 219-193.
  15. واریان، هال (1393). رویکردی جدید به اقتصاد خرد میانه. ترجمه جواد پورمقیم، نشرنی، چاپ هفتم.

 

  1. Abbasi Shawazi, M. J., & Sadeghi, R. (2013).Demographic and socio-economic status of youth in Iran. United Nations Population Fund and University of Tehran.
  2. Abdoli, Gh., Nasiri Aghdam, A., & Amiri, H. (2019).Investigating the effects of demographic changes on the financial stability of the pension fund using the overlapping generations model based on the SGE approach. Economic Research and Policy Quarterly, 28(97), 121-162 (in Persian).     
  3. Abrishami, H., Barkhordari, S., Jadidzadeh, A., & Abdi, M. (2023).The effect of demographic variables on the dynamics of net income of urban and rural households.Quarterly Journal of Program and Development Research, 4(13), 67-99 (in Persian).     
  4. Adebowale, O., & Lawson, D. (2018). How does access to formal finance affect household welfare dynamics? Micro evidence from Nigeria.‏
  5. Aghayari, T., & Nasroalahi, L. (2016).Dynamic analysis of population and its economic consequences using a systemic approach.Social Development Quarterly, 11(3), 167-194 (in Persian).     
  6. Dashtban Faruji, S., & Dashtban Faruji, M. (2016).The effect of age structure of the population on government social security expenditures: the mixed data pattern method with different frequencies (MIDAS).Iranian Economic Research Quarterly, 22(72), 127-150 (in Persian).     
  7. Dylaminejad, R. (2016). Investigating the level of social welfare of urban and rural households by province with an emphasis on the situation of Sistan and Baluchistan and Kerman provinces in 2013. National Conference on Eastern Iran Development Strategies of Sistan Baluchistan University.
  8. Ghorbani, A., Raeissi, P., & Milani, M. A. (2016). Modeling the cost of population aging in Iran. Global Journal of Health Science, 8(11), 140-140.‏
  9. Hofmann, M., Kempkes, G., & Seitz, H. (2008). Demographic change and public sector budgets in a federal system.‏
  10. Jarmuzek, M., & Nakhle, N. (2018). Sustainability and equity challenges to pension systems: The case of Lebanon. Journal of Banking and Financial Economics, (2 (10), 52-66.‏
  11. Kafaei, M. A., & Mahdizadeh, A. (2013).The effect of the increase in the price of goods on the social welfare of the household.Shahid Beheshti University Economics and Modeling Quarterly, 4(14 and 15), 75-96 (in Persian).      
  12. Kalantari, S. Z., Azar, A., & Khadpour, A. (2015).Population and employment in Iran: a systemic perspective.Population Studies, 2(2), 3-35 (in Persian).     
  13. Kihani Hekmat, R., Haji, Gh. A., Najafizadeh, S. A., & Mehrgan, N. (2017).Age characteristics of the population and social expenditures of the government.Quarterly Journal of Iranian Demographic Society, 13(25), 193-219 (in Persian).     
  14. Lisenkova, K., McGregor, P. G., Pappas, N., Swales, J. K., Turner, K., & Wright, R. (2007). Macroeconomic impacts of demographic change in Scotland: a computable general equilibrium analysis.‏
  15. Mahinizadeh, M., Yavari, K., Jalai, S. A. M., & Jafarzadeh, B. (2018).The impact of structural changes on economic welfare in Iran, the approach of computable general equilibrium models.Quarterly Journal of Financial Economics, 13(48), 189-167 (in Persian).     
  16. Mehregan, N., & Rezaei, R. (2009).The effect of population age structure on economic growth. Iranian Economic Research Quarterly, 13(39), 137-146 (in Persian).     
  17. Mohagheghi Kamal, H., Rafiei, H., Sajjadi, H., Abbasian, E., & Rahgozar, M. (2012).Estimation of the combined index of social welfare for the conditions of Iran.Social Welfare Scientific Research Quarterly, 14(52), 7-32 (in Persian).     
  18. Mohaghegzadeh, M., Daman Keshideh, M., Momeni, H., Afsharirad, M., & Daghighi Asl, A. R. (2021).Designing a financial sustainability model in the social security organization with a focus on parametric reforms.Applied Economics, 10(34-35), 15-29 (in Persian).     
  19. Mokomane, Z. (2023). The impact of demographic trends on families.‏
  20. Ullah, N. (2022). The Impacts of Demographic Factors, Household Characteristics and Locational Factors on Poverty in Pakistan. Journal of Finance and Accounting Research, 4(2), 100-113.‏
  21. Moshrefe, R., & Razavi, M. (2013).Analysis of employment dynamics in Iran's economy (case study of Okan law).Iranian Economic Research Quarterly, 6(18), 1-47 (in Persian).     
  22. Varian, H. (2014).A new approach to microeconomics. Translated by Javad Pourmoqim, Nashreni, 7th edition (in Persian).     
  23. Wang, X., Chen, K., & Huang, Z. (2013). The impact of China's demographic transition on economic growth and income distribution: CGE modeling with top-down micro-simulation.‏