برآورد حباب قیمت مسکن در ایران و کشورهای منتخب (رویکرد پانل فضایی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد امور عمومی دانشگاه خوارزمی

2 کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشگاه خوارزمی

چکیده

نوسانات قیمت مسکن در ایران طی دو دهه اخیر، یکی از چالش‌های اساسی بازار مسکن بوده ‌است، به طوری که در یک دوره، افزایش قابل ملاحظه در قیمت مسکن به وجود آمده و در دوره دیگر، کاهش و یا ثبات نسبتاً ‌زیاد و فراگیر بر قیمت مسکن حاکم شده است که به ‌تبع آن، تحولات قابل ملاحظه‌‌ای در بخش مسکن و در کل اقتصاد پدید آمده است.  بنابراین، ضرورت دارد عوامل موثر بر بازار مسکن ایران با ملاحظه شرایط کلان اقتصاد داخلی و جهانی که زمینه‌ساز ایجاد حباب مسکن می‌شود،شناسایی و برآورد گردد و سپس، میزان حباب قیمت مسکن در ایران نسبت به حباب جهانی مسکن مقایسه شود. بدین منظور برای تخمین مدل از متغیرهای شاخص قیمت واقعی مسکن، نرخ تورم، تولید ناخالص داخلی حقیقی سرانه، نرخ بیکاری، جمعیت و نرخ واقعی ارز استفاده شده است. بازه زمانی تحقیق سالانه و طی دوره 2005-2022 بوده است و شامل 42 کشور منتخب می‌باشد. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها پانل فضایی بوده و از نرم‌افزار‌های استاتا، ایویوز وجئودا استفاده شده است. یافته های تحقیق وجود حباب قیمت مسکن در ایران و 12 کشور  از 42 کشور منتخب را تایید می‌کند و نشان می دهد میزان حباب مسکن در ایران از سایر کشورهای دارای حباب،کمتر بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Estimation of housing price bubble in Iran and selected countries (Spatial panel approach)

نویسندگان [English]

  • MohammadReza Monjazeb 1
  • Mohsen Ebrahimi 1
  • Leila Irvani 2
1 Associate Professor, Department of Economics, Public Affairs, Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Master of Economic Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Housing price fluctuations in Iran during the last two decades have been one of the main challenges of the housing market. In one period, there has been a significant increase in housing prices, and in another period, housing prices have been reduced or very stable. Fluctuations have caused many changes in the housing sector and in the entire economy. Therefore, it is necessary to identify the shocks affecting the Iranian housing market and compare the amount of the existing bubble compared to the global housing bubble. In this research, an attempt has been made to calculate the real housing price bubble. For this purpose, real housing price index variables, inflation rate, real GDP per capita, unemployment rate, population and real exchange rate have been used. The studied period is annually from 2005-2022 and the sections include 42 selected countries. The data analysis method is spatial panel and Stata, Eviuse and Geoda software were used. The research results confirm the existence of a housing price bubble in Iran and 12 other countries. The amount of housing bubble in Iran is reported to be lower than other bubble countries

کلیدواژه‌ها [English]

  • real housing price bubble
  • inflation rate
  • unemployment rate
  • real exchange rate
  • spatial panel

مراجع

  1. خلیلی عراقی، سیدمنصور و مهرآرا، محسن (1391). بررسی عوامل مؤثر بر قیمت مسکن در ایران با استفاده از داده‌های ترکیبی. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 20(63)، 50-33.
  2. شریف کریمی، محمد، دل‌انگیزان، سهراب و شهاب، آزاده (1402). تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی بر فقر مسکن در ایران. فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 10(4)، 140-103.
  3. منوچهری، صلاح‌الدین و قلی‌زاده، علی اکبر (1401). واکنش سفته بازی در بازار مسکن به شوک‌های برونزا در ایران. فصل‌نامه پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 22(2)، 216-185.
  4. قلی زاده، علی اکبر و کمیاب، بهناز (1387). بررسی اثر سیاست پولی بر حباب قیمت مسکن در دوره‌های رونق و رکود در ایران. فصلنامه اقتصاد مقداری، 5(3)، 77-49.
  5. منجذب، محمدرضا، خندان، عباس و شاه بهرامی، حمید (1401). اندازه‌گیری درجه سفته‌بازی در بازار مسکن (مسکونی) مناطق شهری استان‌های منتخب ایران: رهیافت اقتصادسنجی فضایی. تحقیقات اقتصادی، 57(1)، 188-157.
  6. نصراصفهانی، رضا، صفاری، بابک و لطیفی، محمدرضا (1396‌). تحلیل عوامل مؤثر اقتصادی بر حباب قیمت مسکن (مطالعه موردی شهر تهران). مجله تحقیقات اقتصادی،52 (1)، 183-163.

 

  1. Asal, M. (2019). Is there a bubble in the Swedish housing market?. Journal of European Real Estate Research, 12(1), 32-61.‏
  2. Belotti, F., Hughes, G., & Mortari, A. P. (2017). Spatial panel-data models using Stata. The Stata Journal, 17(1), 139-180.‏
  3. Berk, N., Biçen, S., & Seyidov, N. (2022). Study on measuring of real estate speculative bubble: Evidence from Turkey. European Journal of Multidisciplinary Studies, 7(1), 18-25.‏
  4. Bono, H. R., Leathers, C. G., & Raines, J. P. (2017). The new deflation and housing market bubbles in the USA and UK: A monetary policy dilemma. International Journal of Social Economics, 44(6), 760-773.‏
  5. Cevik, S., & Naik, S. (2024). Bubble detective: City‐level analysis of house price cycles. International Finance, 27(1), 2-16.
  6. Case, K. E., & Shiller, R. J. (1988). The behavior of home buyers in boom and post-boom markets.‏
  7. Dupor, B. (2005). Stabilizing non-fundamental asset price movements under discretion and limited information. Journal of Monetary Economics, 52(4), 727-747.‏
  8. Duran, H. E., & Özdoğan, H. (2020). Asymmetries across regional housing markets in Turkey. The Journal of Economic Asymmetries, 22, e00178.‏
  9. Eschker, E., & Messner-Zidell, S. (2007). Is There a Housing Bubble in Humboldt County?.‏
  10. Fox, R., & Tulip, P. (2014). Is Housing Overvalued? Research, Discussion. Sydney: Reserve Bank of Australia.‏
  11. Gao, Z., Sockin, M., & Xiong, W. (2020). Economic consequences of housing speculation. The Review of Financial Studies, 33(11), 5248-5287.‏
  12. Qolizadeh, A. A., & Kamiyab, B. (2007). Investigating the effect of monetary policy on the housing price bubble in boom and recession periods in Iran. Quantitative Economics Quarterly, 5(3), 49-77 (in Persian).     
  13. Himmelberg, C., Mayer, C., & Sinai, T. (2005). Assessing high house prices: Bubbles, fundamentals and misperceptions. Journal of Economic Perspectives, 19(4), 67-92.‏
  14. Khalili Iraqi, S. M., & Mehrara, M. (2011). Investigating factors affecting housing prices in Iran using composite data. Economic Research and Policy Quarterly, 20(63), 33-50 (in Persian).     
  15. Manouchehri, S., & Qolizadeh, A. A. (2022). The reaction of speculation in the housing market to exogenous shocks in Iran. Economic Research Quarterly (Sustainable Growth and Development), 22(2), 185-216 (in Persian).     
  16. McCarthy, J., & Peach, R. W. (2004). Are home prices the next bubble?. Available at SSRN 634265.‏
  17. MOnjazeb, M. R., Khandan, A., & Shah Bahrami, H. (2022). Measuring the degree of speculation in the housing market of urban areas in selected provinces of Iran: a spatial econometric approach. Economic Research, 57(1), 157-188 (in Persian).     
  18. Nassif, A., Feijó, C., & Araújo, E. (2011, December). The long-term" optimal" real exchange rate and the currency overvaluation trend in open emerging economies: The case of Brazil. United Nations Conference on Trade and Development.‏
  19. Nasresfahani, R., Safari, B., & Latifi, M. R. (2016). Analysis of effective economic factors on the housing price bubble (Tehran case study). Journal of Economic Research, 52 (1), 163-183 (in Persian).     
  20. Sharif Karimi, M., Delangizan, S., & Shahab, A. (2023). The effect of economic and social factors on housing poverty in Iran. Quarterly Journal of Applied Economic Theories, 10(4), 103-140 (in Persian).  
  21. Shen, T., Feng, D., & Sun, T. (2010). Spatial econometrics. Peking University Press.
  22. Shmygel, A., & Hoesli, M. (2023). House price bubble detection in Ukraine. Journal of European Real Estate Research, 16(2), 297-324.‏
  23. Yang, X., Wu, Y., Shen, Q., & Dang, H. (2017). Measuring the degree of speculation in the residential housing market: A spatial econometric model and its application in China. Habitat International, 67, 96-104.‏
  24. Zhu, H. (2005). The importance of property markets for monetary policy and financial stability. Press & Communications CH-4002 Basel, Switzerland E-mail: publications@ bis. org Fax:+ 41 61 280 9100 and+ 41 61 280 8100, 9.‏

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار