بررسی آثار عوامل موثر بر شکاف تولید در اقتصاد ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 دانشیار اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان

3 استادیار اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان

4 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

با توجه به جایگاه تولید در اقتصاد، نوسانات آن بر بخش‌‏ها و عاملان اقتصادی تاثیر بسزایی داشته، از این رو شناخت علل ایجاد ادوار تجاری از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا در پژوهش حاضر به استخراج ادوار تجاری و بررسی نحوه و اندازه تاثیر چرخه‏‌های متغیرهای تقاضای کل در ایجاد ادوار تجاری در اقتصاد ایران برای دوره 1393-1338 پرداخته شده است. در این راستا ابتدا با فیلتر هودریک-پرسکات و سپس مدل مارکوف-سوئیچینگ به استخراج و بررسی ادورا تجاری پرداخته شده که نتایج حاکی از عدم تقارن در چرخه‏‌های تولید در ایران داشته، نتایج احتمالات رژیم‌های رونق و رکود نیز نشان از آن دارد که چرخه‌‏های رکود نسبت به چرخه‏‌های رونق هرچند با شدت کم، از احتمال بالاتر برخوردار بوده و در دوره طولانی‏‌تر اتفاق افتاده‌‏اند. در ادامه با استفاده از شاخص‌‏های مورد نظر و استفاده از آزمون علیت هیسائو به بررسی رابطه چرخه‏ متغیرهای طرف تقاضا و ادوار تجاری پرداخته شده است. نتایج نشانگر آن است که سه متغیر مصرف، سرمایه‏‌گذاری و مخارج دولت، همگی متغیرهایی هم‏زمان و هم جهت با ادوار تجاری بوده و رابطه علیت هر سه متغیر با ادوار تجاری دو طرفه بوده است. اما تراز تجاری متغیری موخر و خلاف جهت ادوار تجاری بوده و علیت تنها از سمت تراز تجاری به سوی ادوار تجاری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Investigation of Economic Factors Affecting Output Gap in the Iranian Economy

نویسندگان [English]

  • Seyyed Abdolmajid Jalaee 1
  • Alireza Shakibaee 2
  • Mehdi Nejati 3
  • Moslem Ansari Nasab 4
1 Professor of Economics, Shahid Bahonar University
2 Associate Professor of Economics, Shahid Bahonar University
3 Assistant Professor of Economics, Shahid Bahonar University
4 Ph.D. Candidate in Economics, Shahid Bahonar University
چکیده [English]

Due to the importance of production in economy, its volatility affect economic sectors and agents significantly. Therefore, understanding the causes of business cycles is very important. Thus, this study extracted business cycles and investigated the effects of aggregate demand variables cycles in business cycle and the size of this effects in Iran’s economy over 1959-2014. For this purpose, first Hodrick-Prescott filter and then Markov-switching model are used to extract and examine the business cycles. The results showed asymmetry in the production cycles in Iran’s economy. The results of the regime of recession and expansion probability also revealed that although with less intensity, cycles of recession are more probable compared to expansion cycles, and have happened in longer period. Then, using the relevant indicators and Hsiao's causality tests, we focused on the relationship of demand side variables cycle with business cycles. The results indicated that the three variables including consumption, investment and government spending were all leading and coincident to business cycles. There was a two-way causality relationship between all three variables and the business cycles. However, balance of trade was found to be lagging and non-coincident to business cycles. It was also found that the causality runs only from balance of trade to business cycles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Business cycles
  • Demand side cycles
  • Hodrick–Prescott filter
  • Markov switching model
  • Hsiao's Granger causality test

مراجع

  1. آرمن، سیدعزیز، و پیرو، فرزانه (1392). بررسی عدم تقارن در ادوار تجاری و نقش تکانه های نفتی در ایجاد آن. فصنامه اقتصاد مقداری، 10(4)، 113-146.
  2. درگاهی، حسن، و پرخیده، احمد (1385). نقش و اهمیت شوکهای کلان و بخشی در ادوار تجاری رشته فعالیتهای مختلف صنعت ایران. مجله پژوهش‌‌‌‌های اقتصادی ایران، 27،1-32.
  3. زائر، محمدرضا، و غلامی، حسین (1386). بررسی موقعیت چرخة تجاری در ایران و تاثیر آن بر کارآیی برنامه‌‌‌‌های محرک مالی و سرمایه‌‌‌‌گذاری  فصلنامه اقتصاد مالی، 16، 195-216.
  4. صالحی سربیژن، مرتضی، رییسی اردلی، غلامعلی، و شتاب بوشهری، نادر (1392). نقاط رکود و رونق اقتصاد ایران با استفاده از مدل مارکف سوئیچینگ. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 23(3)، 67-83.
  5. صیادزاده، علی، و دیکاله، جمال (1387). بررسی ویژگی های ادوار تجاری در اقتصاد ایران. فصنامه پژوهش‏ها و سیاست‏های اقتصادی، 46 ،63-82.
  6. طیبی،سیدکمیل، فاروجی، دشتبان، و جباری، مجاهد (1390). عوامل ایجاد ادوار تجاری در اقتصاد ایران. فصلنامه نامه مفید، 84، 33-52.
  7. غلامی، الهام، و هژبرکیانی، کامبیز (1393). بررسی موقعیت چرخه تجاری در ایران و تاثیر آن بر کارایی برنامه های محرک مالی و سرمایه گذاری. فصلنامه دانش سرمایه گذاری، 12،56-77.
  8. فاضل، مهدی، توکلی، اکبر، و رجبی، مصطفی (1392). مقایسه عملکرد الگوی ARIMA و MS-AR در پیش بینی ادوار تجاری ایران. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 22(2) ،36-52.
  9. فخرحسینی، سیدفخرالدین (1390). الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی برای چرخه­های تجاری پولی اقتصاد ایران. فصلنامه تحقیقات مدل‌‌‌‌سازی اقتصادی، 3، 1- 24.
  10. کازرونی، علیرضا، سلمانی، بهزاد، و فشاری، مجید (1391). بررسی تاثیر نظام ارزی و محیط تورمی بر درجه عبور نرخ ارز در ایران. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 2(1)،169 -192.
  11. مولایی، محمد، و گلخندان، ابوالقاسم (1393). سیکل های تجاری اقتصاد آمریکا و مقایسه موردی با اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهش های اقتصادی ، 14(4)، 229-253.
  12. هادیان، ابراهیم، و هاشم‏پور، محمدرضا (1382). شناسایی چرخه‏های تجاری در ایران. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، 15(5)، 93-120.
  13. هوشمند، محمود، فلاحی، محمدعلی، و توکلی قوچانی، سپیده (1387). تحلیل ادوار تجاری در اقتصاد ایران با استفاده از فیلتر هودریک پرسکات. مجله دانش و توسعه، 15(22)، 23-48.

 

  1. Akande, E. O. (2013). Investment shocks: A source of fluctuations in a small open economy. Economic and Business Review for Central and South-Eastern Europe, 15(3), 213-235.
  2. Bachmann, R., & Bayer, C. (2013). Wait-and-see 'business cycles?. Journal of Monetary Economics, 60(6), 704-719.
  3. Barro, R. J. (1990). Government spending in a simple model of endogenous growth, Journal of Political Economy, 98, 103-26.
  4. Barseghyan, L., Battaglini, M., & Coate, S. (2013). Fiscal policy over the real business cycle: A positive theory. Journal of Economic Theory, 148(6), 2223-2265.
  5. Burns, A. F., & Mitchell, W. C. (1946). Measuring business cycles. National Bureau of Economic Research.
  6. Dmitriev, A., & Roberts, I. (2012). International business cycles with complete markets. Journal of Economic Dynamics and Control, 36(6), 862-875..
  7. Engel, C., & Wang, J. (2011). International trade in durable goods: Understanding volatility, cyclicality, and elasticities. Journal of International Economics, 83(1), 37-52.
  8. De Giorgi, G., & Gambetti, L. (2015). Business cycle fluctuations and the distribution of consumption. FRB of New York Working Paper No. FEDNSR716.
  9. Goldfeld, S. M., & Quandt, R. E. (1973). A Markov model for switching regressions. Journal of econometrics, 1(1), 3-15.
  10. Granado, J. A., Gupta, S., & Hajdenberg, A. (2013). Is social spending procyclical? evidence for developing countries. World Development, 42, 16-27.
  11. Granger, C. W. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods. Econometrica, 37(3), 424–438.
  12. Hamilton, J. D. (1989). A new approach to the economic analysis of non -stationary time series and the business cycle. Econometrica 57(2):357–384.
  13. Hsiao, C. (1982). Autoregressive modeling and causal ordering of economic variables. Journal of Economic Dynamics and Control, 4, 243-259.
  14. Jorgenson, D. W. (1971). Econometric studies of investment behavior: a survey. Journal of Economic Literature, 9(4), 1111-1147.
  15. Justiniano, A., & Primiceri, G. E. (2008). The time-varying volatility of macroeconomic fluctuations. The American Economic Review, 98(3), 604-641.
  16. Lucas, R. E. (1977, January). Understanding business cycles. In Carnegie-Rochester conference series on public policy, 5, 7-29. North-Holland.
  17. Mourre, G., Astarita, C., & Princen, S. (2014). Adjusting the budget balance for the business cycle: the EU methodology. Economic papers, 536, 1-40.
  18. Narozny, M. (2007). The business cycle in Poland: where do we stand? Journal of  Economic analysis, 48, 1-28
  19. Papageorgiou, T., Michaelides, P. G., & Tsionas, E. G. (2016). Business cycle determinants and fiscal policy: A panel ARDL approach for EMU. The Journal of Economic Asymmetries, 13, 57-68.
  20. Quandt, R. E. (1972). A new approach to estimating switching regressions. Journal of the American statistical association, 67(338), 306-310.
  21. Raffo, A., & Ohanian, E. (2012). Analysis of the business cycle, Journal of Monetary Economics, 59, 1-132.
  22. Romer, P. M. (1986). Increasing returns and long-run growth. The Journal of Political Economy, 94(5), 1002-1037.
  23. Salas, C. (2014). Habit formation in consumption and its implications for monetary-policy models. American Economic Review, 90(3): 367-390.
  24. Smets, F., & Wouters, R. (2007). Shocks and frictions in US business cycles: A Bayesian DSGE approach. The American Economic Review, 97(3), 586-606.
  25. Solow, R. M. (1956). A contribution to the theory of economic growth. The quarterly journal of economics, 70, 65-94.
  26. Stigilitze, J. (2003). Volatility and macroeconomic paradigm for rich and poor in: Dreze. J, Advances in Macroeconomic Theory, 69, 352- 372.
  27. Tobin, J. (1969). A general equilibrium approach to monetary theory. Journal of money, credit and banking, 1(1), 15-29.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار