بررسی تأثیر فعالیت‌های بانکی و بورس بر درآمدهای مالیاتی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد دانشگاه تبریز

2 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تبریز

چکیده

هرچند درآمد حاصل از فروش نفت خام بخش عمده‌ای از درآمدهای دولت را به خود اختصاص داده‌­است، مالیات نیز بخشی از مخارج را تأمین می‌کند و میزان این سهم از درآمد به عنوان یکی از موضوعات اقتصادی قابل ‌بحث است. مطابق ادبیات موجود سیستم مالی کشورها از جمله عوامل تأثیرگذار بر رشد اقتصادی محسوب می‌شود، از این رو شناخت چگونگی روابط تجربی بین بخش مالی و درآمدهای مالیاتی حائز اهمیت بوده و می‌تواند مسئولین اقتصادی را در سیاست‌‌گذاری و تحقق اهداف رشد اقتصادی همراه با کاهش مصرف نفت یاری نماید. هدف این مطالعه بررسی اثر فعالیت‌های بانکی و بورس بر درآمدهای مالیاتی در ایران است. در این راستا با استفاده از روش خود توضیح با وقفه‌­های گسترده و بهره­‌گیری از مدل مطالعه روشیزا تاها و همکاران، فعالیت‌های بانکی و بورس بر درآمدهای مالیاتی در دوره زمانی 1392-1379 به صورت داده­‌های فصلی برآورد شده است. نتایج به دست آمده از تخمین مدل، حاکی از تأثیرات متفاوت فعالیت‌های بانکی و بورس بر درآمدهای مالیاتی است. به طوری­ که  بخش­‌هایی از فعالیت­‌های بانکی و بورس که به طور مستقیم در مالیات‌دهی مشارکت می‌­کنند بر درآمدهای­‌ مالیاتی اثر مثبت و معنی‌­داری دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating Effects of Banking and Stock Market Activities on Tax Revenues in Iran

نویسندگان [English]

  • Ahmad Assadzadeh 1
  • Yasaman Fouman Ajirlou 2
1 Associate Professor of Economics, University of Tabriz
2 M.A Student in Economics, University of Tabriz
چکیده [English]

Even though, the revenue from the sales of crude oil has accounted for much of the state's revenues, tax revenues, on the other hand contributes to a large and growing share of the government budget. Based on the literature, the financial system has an important influence on economic growth and hence the study of the empirical relationship between financial system and tax revenues is vital and will help policy makers in achieving the objectives of economic growth and reducing the country’s dependence on oil revenues. The purpose of this research is to study the effect of banking and stock market activities on the tax revenues in Iran. In this regard, an Auto Regressive Distributed Lag Model was used applying seasonal data for 2000-2013 period. The results of the model estimation revealed different effects of banking and stock market activities on the tax revenues.The results indicated that banking and stock market activities had a significant and positive effect on tax revenues.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Banking activities
  • Stock exchange
  • Tax revenues
  • ARDL

مراجع

  1. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، نماگرهای مختلف و سایت بانک اطلاعات سری زمانی بانک مرکزی.
  2. تشکینی، احمد (1384). اقتصاد سنجی کاربردی به کمک Microfit ( چاپ اول). تهران: مؤسسه فرهنگی هنری دیباگران تهران.
  3. سازمان بورس اوراق بهادار، مدیریت پژوهش توسعه و مطالعات اسلامی.
  4. حسینی، سیدمهدی، شرفی، یکتا و صیامی عراقی، ابراهیم (1390). بررسی رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران با معرفی متغیرهای جدید. فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، 19(60)، 34-19.
  5. دادگر، یدالله و نظری، روح الله (1388). ارزیابی شاخص های مالی در ایران.اولین کنفرانس بین المللی توسعه نظام تامین مالی در ایران.
  6. عیسوی، محمود (1389). ساخت مالی متوازن ساختی مناسب برای نظام مالی کشور. معرفت اقتصادی، 1(1) ، 82-49.
  7. فخر حسینی، سید فخرالدین و  شهابی، علی (1386). بررسی اثر توسعه بازار بورس بر رشد اقتصادی در ایران. پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی «علوم اقتصادی»، 7(24)، 96-81.
  8. نظیفی، فاطمه (1383). توسعه مالی ورشد اقتصادی درایران.پژوهشنامهاقتصادی، 4(3)، 130-97.
  9. نوفرستی، محمد (1389). ریشه واحد و همجمعی در اقتصاد سنجی (چاپ سوم). تهران: انتشارات مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
  1. Arestis, P., Demetriades, P., & Luintel, K. (2001). Financial development and economic growth: The role of stock markets. Journal of Money, Credit and Banking, 33(1), 16–41.
  2. Bojan, Ilievski. (2012). Tax revenue and financial development: Theory and evidence. Graduate School Southern Illinois University Carbondale, April, No 6.
  3. Central Bank of the Islamic Republic of Iran, National statistics (In Persian(.
  4. Cooray, Arusha. (2010). Do stock markets lead to economic growth. Journal of Policy Modeling, 32, 448-460.
  5. Dadgar, Y., & Nazari, R. (2009). Assessment of financial indicators in Iran. The First International Conference on Development Financing System in Iran (In Persian).
  6. Emran, M., Shahe, & Stiglitz, A., Joseph. (2005). On selective indirect tax reform in developing and countries. Journal of Public Economics, 89, 599-623.
  7. Fakhr Hosseini, S. F., & Shahab, A. (2007). The effect of stock market development on economic growth in Iran. Journal of Economic Science, 7(24), 81-96 (In Persian).
  8. Gordon, Roger, & Li, Wei. (2009). Tax structures in developing countries: Many puzzles and a possible explanation. Journal of Public Economics, 93, 855-866.
  9. Hossini S M, Ashrafi Y, & Siami Araghi E. (2012). The review of relationship between financial development and economic growth with introducing new variables. Journal of Economic Research and Policies, 19(60), 19-34 (In Persian).
  10. 10.  Ioana, M., Petrescu. (2007). Financial Sector quality and tax revenue: Panel evidence. University of Maryland.
  11. Irfan, L., Sulaiman, D. & Adnan, H. (2009). Effects of financial structure and financial development on economic growth: A case study of Pakistan.European Journal of Social Sciences, 11(3). 419-427.
  12. Issawi, M. (2010). Balanced financial structure suitable for the country's financial system. Marefat e Eghtesadi, 1(1), 49-82 (In Persian).
  13. Levine, R., & Carkovic, M. (2002). Finance and growth, New evidence and policy analyses for Chile. Central Bank of Chile, 157. 343-376.
  14. Luintel, Kul, B., Khan, M., Arestis, P. & Theodoridis, K. (2008). Financial structure and economic growth, Journal of Development Economics, 86(1), 181-200.
  15. Nazifi, F. (2004). Financial development and economic growth in Iran, Economic Journal, 4(3), 97-130 (In Persian).
  16. Noferesti, M. (2010). Unit root and cointegration in econometrics (Third Edition). Tehran: Press Rasa Institute of Cultural Services (In Persian).
  17. Petrescu, I., M. (2011). Financial Sector guality and tax revenue: Panel evidence. Statistical Study, Baltimore, Maryland: University of Maryland.
  18. Piggott, John, & Whalley, John. (2001). VAT base broadening, self supply, and the informal sector. American Economic Review, 91(4), 1084-1094.
  19. Roshaiza, Taha., Sisiram, R.N., Colombage, Svetlana, M., & Loganathan, N. (2013). Does financial system activity affect tax revenue in Malaysia? Bounds testing and causality approach. Journal of Asian Economics, 24, 147–157.
  20. Stiglitz, Joseph. (2002), New perspectives on public finance: recent achievements and future challenges. Journal of Public Economics, 86: 341-360.
  21. Stock Exchange of Development Research and Islamic Studies (In Persian).
  22. Tanzi., Vito, & Zee., Howell. (2000). Tax policy for emerging markets: Developing countries. National Tax Journal, 53, 299-322.
  23. Tashkini, A. (2005). Applied econometrics with microfit (First Edition). Tehran, Dibagaran Art Institute of Tehran (In Persian).
  24. Ujunwa, A., Salami, O.P., Nwakoby, I., & Halidu, U.A. (2012). Financial structure and economic growth in Nigeria: Theory and evidence. International Journal of Economics and Finance. 4(4), 227.
نظریه های کاربردی اقتصاد
دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 12
اردیبهشت 1396
صفحه 149-172

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار