بررسی تاثیر رشد درآمد سرانه بر رشد خالص واردات آب مجازی در کشورهای منتخب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار اقتصاد دانشگاه پیام نور

چکیده

امروزه مفهوم آب مجازی یکی از موضوعات مهم در مدیریت منابع آب است. اگرچه مطالعات زیادی در دنیا در این زمینه انجام یافته ولیکن به صورت کمّی در ایران، کمتر به مفهوم آب مجازی توجه شده است. بحرانی شدن وضعیت منابع آب در مناطق کم‌آب جهان بویژه ایران اهمیت این مساله را افزایش داده است. نوآوری مقاله حاضر در محاسبه مقادیر آب مجازی به تفکیک کدهای طبقه‌بندی تجاری کالایی 6 رقمی (SITC) برای کلیه بخش‌های اقتصادی در کشورهای منتخب (کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اروپایی) می‌باشد. به گونه‌ای که برای هر کد کالای صادراتی و وارداتی در کشورها، میزان آب مجازی که به صورت نامرئی مبادله می‌شود نیز محاسبه شده است. هدف مقاله حاضر آن است که با استفاده از مقادیر محاسبه شده آب نهفته در محصولات، تاثیر رشد درآمد سرانه را بر خالص واردات آب مجازی در کشورهای منتخب در دوره زمانی 2012-2001 برآورد نماید. بدین منظور با بهره‌گیری از روش داده‌های پانل، مدل اقتصاد سنجی تخمین‌ زده شده است. نتایج تخمین مدل نشان داد که مطابق با مبانی نظری، یک ارتباط U وارون بین رشد درآمد سرانه و رشد واردات آب مجازی وجود دارد به گونه‌ای که واردات آب مجازی در کشورهایی با درآمد سرانه پایین‌تر (کشورهای حوزه خلیج فارس) در مقایسه با سایر کشورهای مورد بررسی با رشد فزاینده‌ای مواجه است. بنابراین توصیه می‌شود در چنین کشورهایی محصولاتی با بهره‌وری بیشتر آب، جهت صادرات مدنظر قرار گرفته و وارادات، بیشتر متکی بر محصولاتی با بهره‌وری آب‌کمتر باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effect of Per-Capita Income Growth on Net Imports of Virtual Water in Selected Countries

نویسنده [English]

  • Mozhgan Moallemi
Assistant Professor of Economics, Payame Noor University
چکیده [English]

Today, the concept of virtual water is one of the most important issues in water resources management. Although there are many studies in the world about this, however, there are few limited quantitative studies in the field of virtual water in Iran. Considering the critical situation of water resources in low-water regions of the world, especially in Iran, this issue is of great importance. The innovation of the present paper is to compute virtual water values by 6-digit SITC codes for all sectors of the economy in selected countries (Persian Gulf countries and European countries). So, for each export and import code in the countries, the amount of virtual water is calculated. The aim of this paper is to estimate the effect of the growth of per capita income on the net import of virtual water in selected countries during 2001-2012, using estimated values of water contained in products. For this purpose, using the panel data method, an econometric model is estimated. The results of the model estimation showed that, according to theoretical foundations, there is a U-inversion relationship between per capita income and the growth of virtual water imports. So that, Virtual import of water in countries with lower per capita income (Persian Gulf countries) is facing increasing growth. Therefore, it is recommended that in such countries, products with higher water productivity should be considered for export. On the other hand, import relies on products with lower water productivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Virtual water imports
  • Per-capita income
  • Panel Data
  • Persian Gulf countries
  • European countries
  1. اردکانیان، رضا، و روح الله، سهرابی (1385). تجارت آب مجازی: ادبیات جهانی و کاربرد در ایران. دومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، اصفهان، دانشگاه صنعتی، 416-408.
  2.  گجراتی، دامور (1391). مبانی اقتصاد سنجی. ترجمه حمید ابریشمی، چاپ هشتم، انتشارت دانشگاه تهران، تهران.
  1. Allan, J. A. (1998). Virtual water: A strategic resource, global solution toregional deficits, Groundwater, 36(4), 545-546.
  2. Ardakaniyan, R. and Sohrabi, R., (2006). Virtual water trading: Global literature and applications in Iran, 2nd Conference on Iranian Water Resources Management, Isfahan University of Technology, 408-416 (In Persian).
  3. Berrittella, M., Hoekstra, A.Y., Rehdanz, K., Roson, R. and Tol, R.S.J., (2007). The economic impact of restricted water supply: A computable general equilibrium analysis, Water Research, 41(8), 1799-1813.
  4. Brack, D., Branczik, T. (2004). Trade and environment in the WTO: After Cancun, Royal Institute of International Affairs, No. 9.
  5. Chapagain, A.K. and Hoekstra, A.Y. (2004). Water footprints of nations, Value of Water Research Report Series, No. 16.
  6. Chapagain, A.K., Hoekstra, A.Y., Savenije, H.H.G., Gautam, R. (2006). The water footprint of cotton consumption: An assessment of the impact of worldwide consumption of cotton products on the water resources in the cotton producing countries, Ecological Economics, 60(1), 186–203.
  7. De Soysa, I., Neumayer, E. (2005). False prophet or genuine savior? assessing the effects of economic openness on sustainable development, International Organization, 59(3), 731–772.
  8. Garrido, A., Liamas, M. R., Valera- Ortega, C., Novo, P., Rodrigez- Casado, R., Aldaya, M. M. (2010). Water footprint and virtual water trade in Spain, policy implications, Springer, New York.
  9. Goklany, I.M. (2002). Comparing 20th century trends in U.S. and global agricultural water and land use, Water International, 27(3), 321-329.
  10. Gujarati, D (2012). The basics of econometrics, translated by Hamid Abrahimami, eighth edition, Tehran University Publication, Tehran (In Persian).
  11. Hanasaki, N., Inuzuka, T., Kanae, S., Oki, T. (2010). An estimation of global virtual water flow and sources of water withdrawal for major crops and livestock products using a global hydrological model, Hydrology Journal, 384 (3), 232–244.
  12. Hoekstra, A. Y. (2003). Virtual water trade: Processing of the international expert meeting on virtual water trade, Value of the Water Research Report Series, No. 12.
  13. Hoekstra, A. Y. and P. Q. Hung. (2002). Virtual water trade: A quantification of virtual water flows between nations in relation to international crop trade, Value of Water Research Report Series, No. 11.
  14. Hoekstra, A.Y., and. Chapagain A. K., (2007). Water footprint of nations: Water use by people as a function of their consumption pattern, Water Resource Management, 21(1), 35-48.
  15. Hsiao, C (1986). Analysis of panel data, second edition, Cambridge University Press, Cambridge.
  16. Jia, S., Yang, H., Zhang, S., Wang, L. and Xia, J. (2006). Industrial water use Kuznets curve: Evidence from industrialized countries and implications for developing countries, Journal of Water Resources Planning and Management, 132(3), 183-191.
  17. Katz, D.L. (2008). Water use and economic growth: Is there an EKC for water use?, PhD. Thesis, University of Michigan.
  18. Katz, D.L. (2014). Water use and economic growth: Reconsidering the environmental Kuznets curve (EKC) relationship, Journal of Cleaner Production, article in press, 1-9.
  19. Miglietta, P. P., De Leo, F.and Toma, P. (2016). Environmental Kuznets curve and the water footprint: An empirical analysis, Water and Environment Journal, 31(1), 20- 30.
  20. Molden, D. (2007). Water for food, water for life: A comprehensive assessment of water management in agriculture, Earthscan, London.
  21. Neumayer, E. (2001). Greening trade and investment: Environmental protection without protectionism, Earthscan, London.
  22. Oki, T., Yano, S. and Hanasaki, N. (2017). Economic aspects of virtual water trade, Environmental research letters, 12 (4), 1-6.
  23. Ramirez- Vallejo, J. and Rogers, P. (2004). Virtual water flows and trade liberalization, Water Science & Technology,49 (7), 25-32.
  24. Rock, M.T. (1998). Freshwater use, freshwater scarcity, and socioeconomic development, Journal of Environment and Development, 7(3), 278-301.
  25. Rosegrant, MW., Cai, X. and Cline, SA. (2002). World water and food to 2025: Dealing with scarcity, International Food Policy Research Institute, Washington, DC.
  26. Sebri, M. (2015). Testing the environmental Kuznets curve hypothesis for water footprint indicator: A cross- sectional study, Journal of Environmental Planning and Management, 59 (11), 1933- 1956.
  27. Yang, H. and A. J. B., Zehnder. (2002). Water scarcity and food import: A case study for southern Mediterranean countries, World Develop, 30(8), 1423-1430.
  28. United Nations Statistical Division (https://unstats.un.org).
  29. Water Footprint Network (www.waterfootprint.org).
  30. The World Bank (www.worldbank.org)