بررسی تأثیر تکانه درآمدهای نفتی ایران بر متغیرهای کلان اقتصادی در قالب مدل (DSGE)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه ارومیه

2 استادیار اقتصاد دانشگاه ارومیه

3 استاد اقتصاد دانشگاه ارومیه

چکیده

هدف این مطالعه بررسی تأثیر تکانه درآمدهای نفتی ایران بر متغیرهای کلان اقتصادی در قالب مدل (DSGE)، طی دوره زمانی 1393-1373، در چارچوب اقتصاد باز مبتنی بر الگوی ادوار تجاری حقیقی، متناسب با شرایط اقتصاد ایران شامل خانوار، بنگاه، دولت و مقام پولی، بخش نفت با تأکید بر صندوق توسعه ملی می‌باشد. نتایج حاصل از شبیه‌سازی متغیرهای مدل بیانگر آن است که در اثر بروز تکانه مثبت درآمدهای نفتی،‌ تولید، مصرف، سرمایه‌گذاری، مخارج دولت تحت هر دو سناریو با افزایش مواجه می‌شود؛ اما میزان افزایش در سناریو توزیع مستقیم مشمول مالیات بیشتر از سناریو پایه است. همچنین، هرچقدر سهم درآمدهای نفتی اختصاص‌یافته دولت (75و50 درصد) به خانوارها از بودجه جاری، بیشتر باشد، افزایش در منابع صندوق توسعه ملی نیز بیشتر خواهد بود. به‌تبع آن، سهم تسهیلات اعطایی صندوق به بخش خصوصی (F) افزایش می‌یابد که بر اساس نحوه مدل‌سازی صورت گرفته در این مطالعه، سرمایه‌گذاری افزوده‌شده بخش خصوصی (I_t^pa) نیز با افزایش شده، درنتیجه تولید غیرنفتی کشور نیز افزایش می یابد. ازاین‌رو بر اساس نتایج به‌دست‌آمده سیاست توزیع مستقیم مشمول مالیات به‌عنوان سیاست مکمل صندوق توسعه ملی توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Effect of Iran's Oil Revenues Shock on Macroeconomic Variables in the DSGE Model

نویسندگان [English]

  • Iraj Soleymanzadeh 1
  • Hamid Reza Faaljou 2
  • Hasan Heidari 3
1 PhD. Candidate in Economics, Urmia University
2 Assistant Professor of Economics, Urmia University
3 Professor of Economics, Urmia University
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effect of Iran's oil revenues on macroeconomic variables in the form of DSGE model during the period of 1995-2015 in the context of open economy based on the real business cycle pattern, in line with the conditions of the Iranian economy including households, enterprises, government and The monetary authority is the oil sector with an emphasis on the National Development Fund. The results of simulation of the model variables indicate that, due to the positive impetus of oil revenues, production, consumption, investment, government spending under both scenarios increases, but the increase in the direct tax distribution scenario is higher than the base scenario. Also, the greater the share of government-owned oil revenues (50 and 75percent) in households from the current budget, the increase will also be higher in the resources of the National Development Fund. Consequently, the contribution of the Facility to the Private Sector (F) increases. According to the modeling of this study, the increased private sector investment also increases, as a result of non-oil production in the country. Therefore, based on the results obtained, the direct tax-deductible distribution policy is recommended as a supplement to the National Development Fund.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shock
  • Financial policy
  • Oil sector
  • Investment
  • DSGE model

مراجع

  1. امینی، علیرضا و حاجی محمد، نشاط (1384). برآورد سری زمانی موجودی سرمایه در اقتصاد ایران طی دوره 81-1338. فصلنامه علمی-پژوهشی برنامه ریزی ‌وبودجه،86،90-53.
  2. بهبودی، داود، متفکر آزاد، محمدعلی، محمد زاده، پرویز، صادقی، سیدکمال، و ممی پور، سیاب (1391). صندوق توسعه ملی یا توزیع مستقیم درآمدهای نفتی (بررسی مقایسه‌ای). فصلنامه مجلس و راهبرد، 19(71)،84-39.
  3. بهرامی، جاوید، و قریشی، نیره سادات (1390).تحلیل سیاست پولی دراقتصاد ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی. فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی، 5(13) 1-22.
  4. 4.        تقی پور، انوشیروان (1393). تنظیم مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) برای اقتصاد ایران جهت سیاست‌گذاری و پیش‌بینی سیکل‌های تجاری. موسسه توسعه و تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران.
  5. تقی پور، انوشیروان، و منظور، داود (1394). تنظیم یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) برای اقتصاد باز کوچک صادرکننده نفت: موردمطالعه ایران. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 75، 44-7.
  6. حسینی نسب، سیدابراهیم، عبدالهی حقی، سولماز، ناصری، علیرضا، و عاقلی کهنه شهری، لطفعلی (1395). بررسی اثرات افزایش درآمدهای نفتی و مدیریت آن بر مسیر بهینه متغیرهای کلان اقتصاد ایران با تکیه‌بر مدل تعادل عمومی پویا. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 16(2)،200-175.
  7. خیابانی، ناصر، و امیری، حسین (1393). جایگاه سیاست‌های پولی و مالی ایران با تأکید بر بخش نفت با استفاده از مدل‌های DSGE. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 14(54)، 173-133.
  8. خیابانی، ناصر، و دلفان، محبوبه (1395). تکانه‌ی درآمد نفت و تخصیص مجدد فعالیت‌های اقتصادی دریک کشور صادرکننده نفت؛ مورد ایران. فصلنامه علمی-پژوهشی برنامه‌ریزی و بودجه، 21(134)، 22-3.
  9. داوودی، پرویز و زارع پور، زهرا (1385). نقش تعریف پول در ثبات تقاضای پول با تأکید بر شاخص دیویژیا. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 8(29)، 74-47.
  10. صیادی، محمد، دانش جعفری، داوود، بهرامی، جاوید، و رافعی، میثم (1394). ارائه چارچوبی برای استفاده بهینه از درآمدهای نفتی در ایران؛ رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا(DSGE). فصلنامه علمی-پژوهشی برنامه‌ریزی و بودجه، 20(2)، 58-21.
  11. رافعی، میثم، بهرامی، جاوید، و دانش جعفری، داوود (1393). ارزیابی سیاست مالی دریک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی مبتنی بر ادوار تجاری حقیقی. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی،14(54)، 65-33.
  12. طائی، حسن (1385). تابع عرضه نیروی کار: تحلیلی بر پایه‌ داده‌های خرد. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 29، 93-112.
  13. متوسلی، محمود، ابراهیمی، ایلناز، شاهمرادی، اصغر، و کمیجانی، اکبر (1389). طراحی یک الگو تعادل عمومی تصادفی نئوکینزی برای اقتصاد ایران به‌عنوان یک کشور صادرکننده نفت. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 10(4)، 116-87.
  14. مشیری، سعید، باقری پرمهر، شعله، و موسوی نیک، سید هادی (1390). بررسی درجه تسلط سیاست مالی بر اقتصاد ایران در قالب مدل تعادلی عمومی پویای تصادفی. فصلنامه علمی و پژوهشی‌ رشد و توسعه اقتصادی،2(5)،90-69.
  15. مهر آرا، محسن، ابریشمی، حمید، و زمان زاده نصرآبادی، حمید (1390). تفسیری از فرضیه‌ی نفرین منابع در کشورهای صادرکننده نفت، تکانه‌های مثبت نفتی از چه حد آستانه‌ی برای رشد اقتصادی مضر است؟ فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 8(28)، 134-110.
  16. وب‌سایت بانک مرکزی ایران، آمار و داده­ها (www.cbi.ir)

 

  1. Allegret, J. P., & Benkhodja, M.T. (2015). Extermal shocks and monetary policy in an exporting economy (Algeria). Journal of policy Modeling, 37(4), 652-667.
  2. Amini, A., & Haji Mohammad, N. (2005). Estimated time series of capital inventory in Iranian economy during the period of 1338-1383. Journal of Planning and Budgeting, 90, 53-86 (in Persian).
  3. Arestoff, F., & Hurlin, C. (2006). Estimates of Government Net Capital Stocks for 26 Developing Countries, 1970-2002. World Bank Policy Research Working Paper 38-58.
  4. Bahrami, J., & Ghoreyshi, N. (2011). Analyzing the monetary policy in Iran economy by using a dynamic stochastic general equilibrium model. Journal of Economical Modeling, 5(13), 1-22 (in Persian)
  5. Barkhordar, Z., & Saboohi,Y. (2013). Assessing Alternative Options for Allocating Oil Revenue in Iran, Energy Policy, 63,1207-1216.
  6. Berg, A., Portillo, R., Yang, Sh-Ch S., & Zanna L-F. (2012). Public Investment in Resource-Abundant Developing Countries, IMF Working Paper WP/10/160,International Monetary Fund.
  7. Behboodi, D., Motefaker Azad, M., Mohammadzadeh, P., Sadeghi, S. K., & Mamipour, S. (2012). the National Development Fund or Direct Distribution of Oil Revenues (A Comparative Examination). Majlis & Rahbord Scientific Research - Quarterly Journal, 19(71).39-84 (in Persian).
  8. Bhattacharjee, A., & Thoenissen, C. (2005). Money and monetary policy in dynamic stochastic general equilibrium models. CDMA Working Paper Series
  9. Blanchard, O.J., & Kahn, M.C. (1980). The Solution of Linear Difference Models under Rational Expectations, Econometrica, 48.
  10. Cologni, A., & Manera, M. (2013). Exogenous Oil Shocks, Fiscal Policy and Sector Reallocation in Oil Producing Countries. Energy Economics, 35,42-57.
  11. Cooley, T., & Hansen, G. (1989). The Inflation Tax in a Real Business Cycle Model. American Economic Review, 79(4), 733-748.
  12. Davoodi, P., & Zarepour, Z. (2007). The Role of Definition of Money in the Stability of the Iranian Demand for Money. Iranian Journal of Economic Research,  8(29). 47-74 (in Persian).
  13. Filis, G., Degiannakis, S., & Floros, CH. (2011). Dynamic Correlation between Stock Market and Oil Prices: the Case of Oil-Importing and Oil-Exporting Countries. International Review of Financial Analysis, 20(58), 432-356.
  14. 14.   Gelb, A.H. & Associates. (1988). Oil Windfalls: gains blessing or curse?, New York: Oxford University Press.
  15. Hosseininasab, E,. Abdullahi Haghi, S., Naseri, A., & Agheli, L. (2016). The Effects of Oil Boom and Oil Revenues Management on the Optimal Path of Iranian Macroeconomic Variables (Based on Dynamic Computable General Equilibrium). The Economic Reseach, 2(16). 175-200 (in Persian).
  16. Khiabani, N., & Amiri, H. (2014). The position of monetary and fiscal Policies with emphasizing on oil sector with DSGE models (the case of Iran). Journal of Economics Research, 14(54), 133-173 (in Persian).
  17. Khiabani, N., & Delfan, M. (2016). Oil Revenue Shocks and Reallocation of Economic Activities in an Oil Exporting Country; The Case of Iran. The Journal of Planning and Budgeting, 21(134), 3-22 (in Persian).
  18. Leeper, Eric M., Walker, Todd B., & Yang, Shu-Chun S.(2010). Government investment and fiscal stimulus, Journal of Monetary Economics,57(8), 243-262.
  19. 19.   Taghipour, A. (2014). Adjustment of the Dynamic General Dynamic Equilibrium Model (DSGE) for the Iranian economy to policy and predict business cycles. Institute For Development & Economic Research, Tehran University (in Persian).
  20. Taghipour, A., & Manzoor, D. (2015). A Dynamic Stochastic General Equilibrium Model for an Oil Exporting and small open economy: the case of Iran. Journal of Economic Research and Policies, 23(75), 7-44 (in Persian).
  21. Mehrara, M., Abrishami, H., & Zamanzadeh Nasrabadi, H. (2011). A New Interpretation of Resource Curse in Oil Exporting Countries. Quarterly Energy Economics Review, 8(28), 110-134 (in Persian).
  22. Moshiri, S., Bagheri Pormehr, Sh., & Mousavy nik, H. (2011). Surveying Degree of Fiscal Dominance in Iran’s Economy in a General Equilibrium Dynamic Stochastic Model. Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 2(5), 69-90 (in Persian).
  23. Motavaseli, M., Ebrahimi, I., Shahmoradi, A., & Komijani, A. (2011). A new Keynesian dynamic stochastic general equilibrium model for an oil exporting country. Journal of Economic Research, 10(4), 87-116 (in Persian).
  24. 24.   Pieschacon, A. (2008). lmplementablcEiscal Rules for an Oil-Exporting Small Open Economy Facing Depletion.Manuscript,Stanford University.Stanford, CA.
  25. Rafei, M., Bahrami, J., & Daneshjafari, D. (2014). Evaluation of Fiscal Policy for Economy of Iran in a Dynamic Stochastic General Equilibrium Model based on RealBusinessCycles.JournalofEconomicsResearch,14(54),33-65(in Persian).
  26. Sache, J., & Warner, A. (2001). Natural Resources and Economic Development: The Curse of Natural Resources, European Economic Review, 45, 827-836.
  27. Salehi Esfahani, H., Mohaddes, K., & Pesaran, M.H. (2013).Oil Exports and the Iranian Economy.The QuarterlyReview of conomics and Finance,53(3),221-237.
  28. Sayadi, M., Daneshjafari, D., Bahrami, J., & Rafeei, M. (2015). A framework for the optimum oil revenue allocation in Iran, dynamic stochastic general equilibrium approach. Journal of Planning and Budgeting,20,21-58 (in Persian).
  29. Sturm, J-E., Haan, J.D. (2009).  Inflation in Developing Countries: Does Central Bank Independence Matter?, CES Working Paper, 511.
  30. Taee, H. (2007). An Estimation of Labour Supply Function Using the Iranian Micro Data. Iranian Journal of Economic Research, 8(29), 93-112 (in Persian).
  31. Van der Ploeg, F. (2011). Bottlenecks in Ramping Up Public Investment. International Tax and Public Finance, 19(4), 509-538.
  32. Villarreal, R. (2007). Essays on Monetary Policy in Oil Producing Economies, ph.d Dissertation of Economics, Princeton University.
  33. Central Bank of Iran (www.cbi.ir).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار