سنجش گردشگری پایدار با استفاده از شاخص ترکیبی پایداری و مدل برنامه‌ریزی ریاضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان

3 استاد اقتصاد بین‌الملل دانشگاه شهید باهنر کرمان

4 استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

با وجود نقش مهم صنعت گردشگری در رشد اقتصادی، افزایش گردشگران در برخی مناطق گردشگری می‌­تواند موجب آسیب­‌پذیری و نابودی منابع طبیعی و اکوسیستم شود، بنابراین لازم است تعاملی قوی بین ابعاد گردشگری و اثرات آن بر محیط زیست برقرار شود. هدف این مطالعه اندازه­‌گیری پایداری گردشگری از طریق شاخص‌­های گردشگری پایدار در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست­محیطی است. برای دستیابی به این هدف،  یک شاخص ترکیبی پایداری، روش دلفی و نظرسنجی خبرگان مورد استفاده قرار گرفته و با استفاده از  مدل برنام‌­ریزی ریاضی، سطح کلی پایداری گردشگری به صورت عملی در شهرستان­‌های منتخب استان کرمان در سال 1394 (کرمان، بم، جیرفت، رفسنجان، سیرجان و زرند) تعیین گردیده است. همچنین شهرستان­‌های مورد مطالعه از نظر پایداری نیز رتبه­‌بندی شده‌­اند. نتایج مطالعه نشان می‌­دهد که هیچ یک از شهرستان­‌های مذکور از سطح پایداری مناسبی برخوردار نبوده و ابعاد اقتصادی و زیست محیطی گردشگری نسبت به بعد اجتماعی در وضعیت نامناسب­‍‌تری قرار دارند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Measuring Sustainable Tourism Using the Composite Indicator and Mathematical Programming Model

نویسندگان [English]

  • Maryam Ziaabadi 1
  • Mohammad Reza Zare Mehrjerdi 2
  • Seyed Abdolmajid Jalaee 3
  • Hossein Mehrabi Boshrabadi 4
1 Ph.D. Candidate in Agricultural Economics,, Shahid Bahonar University of Kerman
2 Associated Professor of Agricultural Economics, Shahid Bahonar University of Kerman
3 Professor of International Economics, Shahid Bahonar University of Kerman
4 Professor of Agricultural Economics, Shahid Bahonar University of Kerman
چکیده [English]

Despite the important role of tourism in economic growth, the increase of tourists in some tourist destinations can be the cause of destruction and vulnerability of natural resources and ecosystem. Thus a strong interaction should be established between the tourism aspects and its effects on the environment. The purpose of this study was to measure the tourism sustainability through sustainable tourism indicators in three dimensions: economic, social and environmental. To achieve this goal we used a composite indicator, Delphi method and expert surveys and by using mathematical programming models, the overall level of tourism sustainability in action in selected cities of Kerman province in 2015 (Kerman, Bam, Jiroft, Rafsanjan, Sirjan and Zarand) was determined. Also these cities were ranked in terms of sustainability. Results showed that none of the mentioned cities have appropriate level of sustainability and economic and environmental aspects of the social aspects of tourism are worse than social aspect. Therefore no proper practical measures have conducted in the studied cities in the field of tourism and sustainable tourism. Therefore making appropriate policies about sustainability is inevitable due to the importance of the development of tourism in creating income and employment in the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tourism
  • Sustainable tourism
  • Sustainability composite indicator
  • Mathematical programming model
  • ranking

مراجع

  1. 1. افتخاری، عبدالرضا، مهدوی، داوود، و پورطاهری، مهدی (1389). فرایند بومی­‌سازی شاخص‌­های توسعه پایدار گردشگری روستایی در ایران. پژوهش‌­های  روستایی، 4، 1-41.

    2. افتخاری، عبدالرضا، مهدوی، داوود، و پورطاهری، مهدی (1390). ارزیابی پایداری گردشگری در روستاهای تاریخی- فرهنگی ایران با تأکید بر پارادایم توسعه
    پایدار گردشگری. فصلنامه مطالعات گردشگری، 14، 2-39.

    3. امیرحاجلو، الهام، تولایی، سیمین، زنگانه، احمد، و زنگانه، ابوالفضل (1392). ارزیابی  و اولویت­‌بندی اثرات گردشگری در سطح ملی با استفاده از تکنیک TOPSIS.  فصلنامه برنامه‌­ریزی منطقه­ای، 3(10)، 15-26.

    4. بیدختی، علی اکبر، زرگر، سید مجتبیه‌­ای، 2(8)، 117-132.

    5. گزارش اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان کرمان (1392). معاونت برنامه‌­ریزی و اشتغال استانداری کرمان. دفتر برنامه‌­ریزی و بودجه.

    6. مضطرزاده، حامد، و حجتی، وحیده (1393). تحلیلی بر شکل­گیری پارادایم توسعه شهری پایدار با تأکید بر جریان­های زیست­‌محیطی. دو فصلنامه پژوهش­‌های منظر شهر، 1(2)، 79-89.

    1. Abdullaev, A. (2004). Rural tourism and sustainable development in Hookkaido, Candidate for the Degree of Master. Division of Urban and Environmental Engineering, 162-165.
    2. Bell, S., & Morse, S. (2003). Measuring sustainability: learning by doing. London. Earthscan, 8, 14-21.
    3. Blancas, F.J., Lozano-Oyola, M., Gonzalez, M., Guerrero, F. M., & Caballero, R. (2011). How to use sustainability indicators for
       tourism planning: the case of rural tourism in Andalusia (Spain). Science of the Total Environment, 412-413, 28-45.
    4. Brun, G., & Hirsch, H.G. (2008). Ranking policy options for sustainable development. Poiesis Prax, 5, 15–31.
    5. Castellani, V., & Sala, S. (2010). Sustainable performance index for tourism policy development. Tourism Management, 31, 871-880.
    6. Choi, S. (2003). Measurement of sustainable development progress for managing community tourism. Dissertation for (PhD) Texas A&M University.
    7. Choi, H.C., & Sirakaya, E. (2006). Sustainability indicators for managing community tourism. Tourism Management, 27, 1274–1289.
    8. Diaz, G., & Norman, A. (2006). Proceedings Manual for Sustainable Tourism Trainers. ACS, Available inhttp://www.acs-aec.org/Tourism/manuals1.htm.
    9. Durovic, M., & Loverentjev, S. (2014). Indicators of sustainability in cultural urism. The Macrotheme Review, 3(7), 180-189.
    10. Farsari, Y., & Prastacos, P. (2001). Sustainable tourism indicators for Mediterranean established destinations. Tourism Today, 11, 103–121.
    11. Fennell, D. A. (2003). Ecotourism. 2nd Edition, Routledge: London. Josip, M., & Ivan, K. (2015). Weighting indicators of tourism sustainabiling: a critical note. Ecological Indicators, 48, 312-314.
    12. Ketut, L., & Dewi, Y. (2014). Modeling the relationships between tourism sustainable factors in the traditional village of Pancasari. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 135, 57-63.
    13. Krajnc, D., & Glavic, P. (2005). How to compare companies on relevant dimensions of sustainability. Ecological Economics, 55 (4), 551–563.
    14. Loo, R. (2002). The Delphi method: a powerful tool for strategic management. Policing, an International Journal of Polices Strategies & Management, 25(4), 762-769.
    15. Perez, V., Guerrero, F., Gonzalez, M., Perez, F., & Caballero, R. (2013). Composite indicator for the assessment of sustainability: the case of cuban nature-based tourism destinations. Ecological Indicators, 29, 316-324.
    16. Powell, C. (2003). The Delphi technique: myths and realities. Journal of Advanced Nursing, 41(4), 376-382.
    17. Vander D, V.R. (2005). Tourisms capes: An actor-network perspective on sustainable tourism development. Wageningen: WUR Wageningen.
    18. Vila, M., Costa, G., & Rovira, X. (2010). The creation and use of scorecards in tourism planning: a Spanish example. Tourism Management, 31(2), 232–239.
    19. Votsi, N.E.P., Mazaris, a.D., Kallimanis, A.S., & Pantis. J.D. (2014). Natural quiet: an additional feature reflecting green tourism development in conservation areas of Greece. Tourism Management Perspectives, 11, 10-17.
    20. World Tourism Organization. (2004). Indicators of sustainable for tourism destinations. A Guidebook. World Tourism Organization, Madrid.
    21. Xu, F., & Fox, D. (2014). Modeling attitudes to nature, tourism and sustainable development in national parks: A survey of visitors in China and UK. Tourism Management, 45, 142-158.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار