نقش مالیات‌های غیرمستقیم زیست‌محیطی بر روی کیفیت محیط زیست در مدل رشد درونزا در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار اقتصاد دانشگاه شیراز

2 کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه شیراز

چکیده

هدف از این مقاله بررسی نقش مالیات‌های غیرمستقیم زیست‌محیطی بر روی کیفیت محیط زیست در مدل رشد درونزا است. برای این منظور با استفاده از یک مدل سه بخشی شامل خانوار، بنگاه و دولت و تعریف تابع کیفیت محیط زیست، مقادیر بهینه متغیرها در مدل تعادل عمومی استخراج گردید و با استفاده از روش کالیبراسیون نقش مالیات بر عایدی سرمایه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد مالیات بر عایدی سرمایه منجر به کاهش مصرف و کاهش سرمایه می‌شود. همچنین افزایش نرخ مالیات بر عایدی سرمایه باعث افزایش درآمدهای مالیاتی دولت‌ و تأمین هزینه جبران آلودگی‌ها شده و در نتیجه کیفیت محیط زیست افزایش پیدا می‌کند. باید توجه داشت که جریان هدایت سرمایه در تغییر کیفیت محیط زیست مؤثر می‌باشد. همچنین نتایج نشان داد که افزایش سرمایه در راستای افزایش تکنولوژی‌های سازگار با محیط زیست نبوده است زیرا همزمان با افزایش کیفیت محیط زیست، سرمایه کاهش پیدا کرده است. لذا باید آثار مثبت و منفی مالیات-ها با دیدی همه‎جانبه مدنظر قرار گیرد تا ضمن بهره‌برداری از منافع آن، از کیفیت محیط زیست نیز کاسته نشود و در سیستم اقتصادی اختلالی ایجاد نکند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Role of Indirect Environmental Taxation in Endogenous Growth Model on Environmental Quality in Iran

نویسندگان [English]

  • Parviz Rostamzadeh 1
  • Shohreh Nasirabadi 2
1 Assistant Professor of Economics, Shiraz University
2 M.A. in Economics, Shiraz University
چکیده [English]

The aim of this paper is study the role of indirect environmental taxation in endogenous growth model on environmental quality in Iran. For doing so, has used simulation of three section economic model and definition environmental quality function and the optimal level of variable in general equilibrium model determined and used a calibration method to studding the role of taxation on capital gains. The result showed that capital gain tax reduces consumption and capital. Increase capital gain tax rate increases government tax revenue and provide compensation of pollution, thus increasing the quality of environment. It should be note that the flow of capital is effective on change the quality of the environment. The results suggest that increase in capital in order to increase the environmental technologies is because it coincides with increase in the quality of the environment, decrease the capital. Therefore, the positive and negative effects of taxes should be considered with a comprehensive view in order not to reduce the quality of the environment and not create disorder in the economic system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Capital gain tax
  • Environmental quality
  • General equilibrium model
  • Growth model
  1. اسلاملوئیان، کریم، و استادزاد، علی حسین (1393). برآورد نرخ رجحان زمانی در ایران با استفاده از الگوریتم بازگشتی. مجله تحقیقات اقتصادی، 49(2)، 294-267.
  2. اسلاملوئیان، کریم، و استادزاد، علی حسین (1391). تعیین سهم بهینه انرژی­های تجدیدپذیر در یک الگوی رشد پایدار: مورد ایران. اقتصاد محیط زیست و انرژی، 5، 40-1.
  3. بهبودی، داود، و منتظری شورکچالی، جلال (1389). بررسی بهره­وری کل عوامل در ایران در چارچوب حسابداری رشد(1387-1345). پژوهش­های رشد و توسعه اقتصادی، 3، 70-49.
  4. پایتختی اسکویی، سیدعلی، و ناهیدی، محمدرضا (1386). مالیات­های زیست‌محیطی (مالیات سبز): مبانی نظری، تجربه­ها. ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد، انجمن اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد.
  5. پورغفار دستجردی، جواد (1393). مالیات سبز (مالیات­های زیست محیطی). مجله اقتصادی، شماره 1 و 2، 148-135.
  6. ترنر، پیرس، باتمن. (1374). اقتصاد محیط زیست. ترجمه دهقانیان، سیاوش، کوچکی، علیرضا و کلاهی اهرمی، علی،  انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
  7. جلالیان، کتایون، و پژویان، جمشید. (1388). بررسی اثر مالیات­های سبز و حکمرانی خوب بر محیط زیست. فصلنامه اقتصاد مالی. 3(7)، 55-37.
  8. جمشیدی، شروین، نیک سخن، محمدحسین، و اردستانی، مجتبی (1395). استفاده مجدد از پساب، فرصتی برای توسعه بازار مجوز انتشار آلودگی. مجله محیط شناسی. 42(1)، 227-211.
  9. دادگر، یدالله (1392). اقتصاد بخش عمومی. چاپ 3. قم: دانشگاه مفید.
  10. رافعی، میثم، بهرامی، جاوید، و دانش جعفری، داوود (1393). ارزیابی سیاست مالی برای اقتصاد ایران در یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی مبتنی بر ادوار تجاری حقیقی. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، 4(54)، 65-33.
  11. زراء نژاد، منصور، و انواری، ابراهیم (1393). تحلیل بین کشوری از تأثیرگذاری مالیات­ها بر بخش مسکن. فصلنامه اقتصاد مسکن، شماره 51، 34-11.
  12. شاه­مرادی، اصغر، کاوند، حسین، و ندری، کامران (1389). برآورد نرخ بهره تعادلی در اقتصاد ایران (1368:4-1386:4) در قالب یک مدل تعادل عمومی. مجله تحقیقات اقتصادی، 45(90). 41-19.
  13. شهاب، محمدرضا، و ناصرصدرآبادی، سیده مروه (1393). بررسی اثر سیاست­های اقتصادی دولت بر کیفیت محیط زیست در کشورهای منتخب. مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست، 16(2)، 139-150.
  14. طائی، حسین (1385). تابع عرضه نیروی کار: تحلیلی بر پایه اقتصاد خرد. مجله پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 29، 112-93.
  15. عباسی­نژاد، حسین، شاه­مرادی، اصغر، و کاوند، حسین (1388). برآورد یک مدل ادوار تجاری واقعی برای اقتصاد ایران با استفاده از رهیافت فیلتر کالمن و حداکثر راستنمایی. تحقیقات اقتصادی ایران، 89(44)، 185-214.
  16. عبداله میلانی، مهنوش، و محمودی، علیرضا (1388). مالیات زیست‌محیطی و اثر تخصیصی آن (مطالعه موردی: فرآورده­های نفتی ایران). پژوهشنامه مالیات، 8، 176-153.
  17. کاوند، حسین (1388). تبیین آثار درآمدهای نفتی و سیاست­های پولی در قالب یک الگوی ادوار تجاری حقیقی برای اقتصاد ایران. رساله دکتری اقتصاد. دانشگاه تهران.
  18. مجدزاده طباطبایی، شراره، و استادزاد، علی حسین (1394). بررسی سیاست­های کنترل آلودگی با استفاده از تحلیل ایستای مقایسه­ای در چارچوب یک مدل رشد درون­زا: مطالعه موردی اقتصاد ایران. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 9(29)، 105-85.
  19. مقیمی، مریم، شاهنوشی، ناصر، دانش، شهناز، اکبری مقدم، بیت اله، و دانشور، محمد (1390). بررسی آثار رفاهی و زیست‌محیطی مالیات سبز و کاهش یارانه سوخت در ایران با استفاده از مدل تعادل عمومی قابل محاسبه. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 75، 108-79.
  20. هادیان، ابراهیم، و استادزاد، علی­حسین (1393). محاسبه نرخ بهینه مالیات بر درآمد با و بدون ملاحظات زیست محیطی. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 14، 24-1.
  21. هراتی، جواد (1391). تعیین مالیات زیست‌محیطی بهینه در الگوی رشد تعمیم یافته با وجود انتقال تکنولوژی پاک و کیفیت محیط زیست: نمونه­ی اقتصاد ایران. فصلنامه تحقیقات مدل­سازی اقتصادی، 7، 126-97.
  22. هفت لنگ، رضا، و مهاجری، پریسا (1392). بررسی مبانی نظری و تجربیات کشورهای منتخب در حوزه مالیات­های زیست محیطی. معاونت پژوهش­های اقتصادی، دفتر مطالعات برنامه و بودجه.

 

  1. Abasinejad, H., Shahmoradi. A., & Kavand. H. (2010). Estimation of a real business cycle model for the Iran's economy: Applying Kalman filtering approach and maximum likelihood method. Journal of Economic Research, 44(4), 185-214 (In Persian).
  2. Abdollah Milani, M., & Mahmoudi. A. R. (2010). The environmental taxes and their distributive effects (a case study of Iranian oil products). Journal of Tax Research, 18(8), 153-176 (In Persian).
  3. Behboudi, A., & Montazeri Shoorekchali, J. (2009). Study of total factor productivity in the framework of growth accounting. Economic Growth and Development Research, 3, 49-70 (In Persian).
  4. Coase, R. H. (1960). The problem of social cost. Journal of Law and Economics, 3, 1-44.
  5. Dadgar, Y. (2013). Economics of the Public Sector. Ghom: Mofid University. (In Persian).
  6. Eslamloueyan, K., & Ostadzad, A. H. (2013). Optimal share of renewable energy in a sustainable growth model: the case of Iran. Iranian energy economics, 2(5), 1-48 (In Persian).
  7. Eslamloueyan, K., & Ostadzad, A. H. (2014). Estimating the rate of time preference for Iran: A recursive algorithm. Scientific Journals Database, 49(2), 267-294 (In Persian).
  8. Frankel, J., & Romer, D. (1999). Does trade cause growth? American Economic Review, 89, 379-399.
  9. Glomm, G., Kawaguchi, D., & Sepulveda, F. (2008). Green taxes and double dividends in a dynamic economy. Journal of Policy Modeling, 30, 19-32.
  10. Hadian, E., & Ostadzad, A. H. (2015). Optimal income tax rate with and without environmental considerations. Journal of Applied Economics Studies, 4(14), 1-25 (In Persian).
  11. Haftlang, R., & Mohajeri, P. (2014). Theoretical basis and experiences of selected countries in the field of environmental taxes. Islamic Parliament Research Center of the Islamic Republic of Iran. Office of planning and budget (In Persian).
  12. Harati, J. (2012).The optimal environmental tax in a generalized growth model with clean technology diffusion and environment quality: The case of Iran. Journal of Economic Modeling Research,7. 97-126 (In Persian).
  13. Jalalian, K., & Pajoyan, J. (2009). The relationship between government policies on environment, expenditures and good governance. Journal Management System, 3(7), 37-55 (In Persian).
  14. Jamshidi, SH., Niksokhan, M. H., & Ardestani, M. (2016). Wastewater reuse, an opportunity to expand nitrogen discharge permit markets. Journal of Environmental Studies, 42(1), 211-227 (In Persian).
  15. Judd, K. L. (1999). Optimal taxation and spending in general competitive growth models. Journal of Public Economics. 71 (1). 1–26.
  16. Losifidi, M., & Jafarey, S. (2012). The role of taxation in a Ramsey model with environmental externalities.
  17. Majdzadeh Tabatabaei, SH., & Ostadzad, A. H. (2015). Study of pollution abatement policy by using comparative static analysis and endogenous growth model in Iran. Journal of Economical Modeling, 9(29), 85-105 (In Persian).
  18. Moghimi, M., Shahnoushi, N., Danesh, SH., Akbari, B., & Daneshvar, M. (2011). The survey of welfare and environmental effects on the green tax and decline subsidy on fuels in Iran by using a computable general equilibrium model. Agricultural Economics and Development Journal, 75, 79-108 (In Persian).
  19. Mooij, R. A., & Bovenberg, A. L. (1994). Environmental levies and distortionary taxation. American Economic Review, 84(4), 1085-1089.
  20. Parry, I.W.H. (1995). Pollution taxes and revenue recycling. Journal of Environmental Economics and Management, 29(3), 564-577.
  21. Paytakhti Oskouei, S. A., & Nahidi, M. R. (2013). Environmental taxes (green tax): Theoretical foundations. Experience. 6th National Conference of Iran Agricultural Economics, Mashhad (In Persian).
  22. Pourghafar Dastjerdi, J. (2015). Green tax (Environmental). Journal of Economic, 1, 135-148 (In Persian).
  23. Rafei, M., Bahrami, J., & Daneshjafari, D. (2014). Evaluation of fiscal policy for economy of Iran in a dynamic stochastic general equilibrium model based on real business cycles. Economics Research, 14(54), 33-65 (In Persian).
  24. Rausch, S., & Schwarz, G. A. (2016). Household heterogeneity, aggregation and the distributional impacts of environmental taxes. Journal of Public Economics, 138, 43-573.
  25. Stern, D. I. (1998). Progress on the environmental Kuznets curve. Environment and Development Economics. 173-196.
  26. Stiglitz. J. E. (2000). Economics of the Public Sector. Norton & Company.
  27. Shahab, M. R., & Nasersadrabad, S.M. (2014). Investigating the effect of economic policies of government on environmental quality in elected countries. Journal of Environmental Science and Technology, 16(2), 139-150 (In Persian).
  28. Shahmoradi, A., Kavand, H., & Nadri. K. (2010). Estimation of the equilibrium rate of interest in Iranian economy: A general equilibrium approach. Journal of Economic Research, 45(1), 19-41 (In Persian).
  29. Socioeconomic Data and Applications Center. Retrieved from: www.sedac.ciesin.columbia.edu/data/collection/esi/
  30. Taee, H. (2007). An estimation of labor supply function using the Iranian micro data. Economic Research, 8(29), 93-112 (In Persian).
  31. Turner, R. K., Pearce, D. W., & Bateman. L. (1993). Environmental Economics: An Elementary Introduction. Johns Hopkins university press.
  32. Zarranejad, M., & Anvari, E. (2015).Analysis the impact of taxes on the housing sector in countries. Journal of Housing Economics, 51, 11-34 (In Persian).