تجزیه عوامل مؤثر بر انتشار آلودگی دی‌اکسید‌کربن در زیربخش‌های صنعتی استان آذربایجان شرقی با استفاده از روش میانگین لگاریتمی شاخص دیویژیا (LMDI)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد دانشگاه تبریز

2 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه تبریز

3 دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه تبریز

چکیده

آلودگی ناشی از انتشار گاز‌های گلخانه‌ای یکی از مهم‌ترین مسائل زیست محیطی جهان امروز است. در این میان گاز دی‌اکسیدکربن ناشی از احتراق سوخت‌های فسیلی، بیشترین سهم را از انتشار گازهای گلخانه‌ای به خود اختصاص می‌دهد. طی سال‌های 1380 تا 1393، بخش صنعت ایران با داشتن سهمی به طور متوسط حدود 1/16 درصد، نقش بسزایی در انتشار دی‌اکسیدکربن در بین کل بخش‌های مصرف‌کننده انرژی کشور داشته است. در این میان سهم شهرهای بزرگ و کلان شهرها در آلودگی هوا که بخش اعظمی از صنایع را در خود جای داده‌اند به مراتب بیشتر است. استان آذربایجان شرقی با تمرکز صنایع تولید ماشین‌آلات و تجهیزات، یکی از قطب‌های صنعتی کشور به شمار رفته و از جمله استان‌های با سطح آلودگی بالا می‌باشد. به منظور کاهش انتشار دی‌اکسید کربن در استان، شناخت عوامل موثر بر تغییرات انتشار آن ضروری می‌باشد. بر همین اساس در مطالعه حاضر، انتشار دی‌اکسید‌کربن در زیربخش‌های صنعتی استان آذربایجان شرقی طی دوره زمانی 1393 – 1380، به پنج عامل اثر فعالیت، اثر ساختاری، اثر شدت انرژی، اثر ترکیب سوخت و اثر ضریب انتشار تجزیه می‌شود و با استفاده از روش LMDI، اثر تغییر در هر یک از این عوامل بر تغییرات انتشار دی‌اکسید‌کربن مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج حاصله نشان می‌دهد که تغییرات در اثر فعالیت و اثر ضریب انتشار به ترتیب بیشترین اثر را بر رشد انتشار دی‌اکسید‌‌کربن زیربخش‌های صنعتی استان داشته‌اند. در نقطه مقابل، تغییرات اثر شدت انرژی، اثر ساختاری و اثر ترکیب سوخت عوامل اصلی کاهش انتشار دی‌اکسید‌کربن بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Decomposing the Influencing Factors of CO2 Emissions in East Azarbayjan Province Manufacturing Industries Using The LMDI Approach

نویسندگان [English]

  • Mohsen Pourebadollahan Covich 1
  • Firouz Fallahi 1
  • Elham Alizadeh 2
  • Khadijeh Salehi Abar 3
1 Associate Professor of Economics, University of Tabriz
2 M.A. in Economics, University of Tabriz
3 Ph.D. Student of Economics, University of Tabriz
چکیده [English]

Today, air pollution caused by greenhouse gas emissions is one of the most important environmental issues in the world. Carbon dioxide has the greatest share in greenhouse gas emissions. In Iran, the industry sector plays a major role in carbon dioxide emissions, with around average of 16/1 percent, during the 2000s. Some areas like metropolises and industrialized provinces have a great share in air pollution, because of their industry concentration. East Azarbayjan province is one the industrialized and polluted provinces of Iran. In order to reduce the emissions of greenhouse gases such as carbon dioxide, the recognition of influencing factors of emissions of such gases is required. Accordingly, in this study the carbon dioxide emissions of manufacturing industries in East Azerbayjan province is decomposed to activity, structure, energy intensity, fuel mix and emission factors, for the period 2001-2014. The results indicate that the changes in the activity level and emission factors are the major factors of increasing carbon dioxide emissions in East Azarbayjan province, respectively. In contrast, changes in energy intensity, the structure and fuel mix factors played roles in reducing carbon dioxide emissions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Index Decomposition analysis
  • Carbon Dioxide emissions
  • Manufacturing industries
  • LMDI method
  • East Azarbayjan province
  • Iran

مراجع

  1. پورعبادالهان کویچ، محسن، برقی اسگویی، محمد مهدی، صادقی، سید کمال، و قاسمی، ایرج (1393). تجزیه عوامل مؤثر بر تغییرات انتشار آلودگی دی‌اکسید‌کربن در زیر‌بخش‌های صنعتی ایران.‌ فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 3(9)، 131-115.
  2. پور‌عبادالهان کویچ، محسن، پناهی، حسین، شهبازی هومونلو، شهریار، و صالحی ابر، خدیجه (1394). تجزیه عوامل مؤثر بر تغییرات مصرف انرژی در زیر‌بخش‌های صنعتی ایران: مقایسه روش‌های لاسپیرز و دیویژیا. فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 2(4)، 70-49.
  3. پور‌عبادالهان کویچ، محسن، برقی اسگویی، محمد‌مهدی، پناهی، حسین، صالحی ابر،خدیجه، و قاسمی، ایرج (1394). تجزیه عوامل مؤثر بر انتشار آلودگی دی‌اکسید کربن در صنایع محصولات کانی غیرفلزی ایران. فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 4(16)، 57-43.
  4. خلیلی‌عراقی، منصور،شرزه‌ای، غلامعلی، و برخورداری، سجاد (1391). تحلیل تجزیه انتشاردی‌‌اکسید‌کربن ناشی از مصرف انرژی درایران. محیط‌ شناسی، 38(1)، 104-93.
  5. وبسایت دفتر برنامه ریزی کلان برق و انرژی (pep.moe.gov.ir)، «ترازنامه انرژی» سال‌های 1391-1380.
  6. فطرس، محمد‌حسن، و براتی، جواد (1389). تحلیل عوامل مؤثر بر تغییر انتشار دی‌اکسید‌کربن بخش نیروگاهی ایران. فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 1(1)، 154-135.
  7. فطرس، محمد‌حسن، و براتی، جواد (1392). تجزیه‌ دی‌اکسید‌کربن منتشره بخش حمل و نقل به زیربخش‌ها و انواع سوخت‌های مصرفی.فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 2(6)، 83-64.
  8. وبسایت مرکز آمار ایران (www.amar.org.ir)، نتایج آمارگیریاز کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر، سال‌های 1393-1380.
  9. موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی www.iies.org))، ترازنامه هیدروکربوری کشور، سال 1388.
  10. نظری، محسن، و بخشی‌زاده، محمد (1390). تجزیه عوامل مؤثر بر انتشار CO2 در صنعت ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 11(4)، 17-1.

 

  1. Akbostanci, E., Tunç, G. İ., & Türüt-Aşık, S. (2011).CO2 emissions of Turkish manufacturing industry: A decomposition analysis.Applied Energy, 88(6), 2273–2278.
  2. Ang, B. W., & Choi, K. H. (1997). Decomposition of aggregate energy and gas emission intensities for industry: A refined Divisia index method.The Energy Journal, 18(3), 59-73.
  3. Ang, B.W.(2005). The LMDI approach to decomposition analysis: A practical guide.Energy Policy, 33(7), 867–871.
  4. Ang, B.W. (2004). Decomposition analysis for policymaking in energy: which is the preferred method?.Energy Policy, 32(9), 1131–1139.
  5. Ang, B. W., & Liu, F. L. (2001). A new energy decomposition method: perfect in decomposition and consistent in aggregation.Energy, 26(6), 537-548.
  6. Ang, B. W., Zhang, F. Q., & Choi, K. H. (1998). Factorizing changes in energy and environmental indicators through decomposition.Energy, 23(6), 489-495.
  7. Ang, B. W., & Liu, N. (2007). Handling zero values in the logarithmic mean Divisia index decomposition approach.Energy Policy, 35(1), 238-246.
  8. Boyd, G., McDonald, J. F., Ross, M., & Hanson, D. A. (1987). Separating the changing composition of US manufacturing production from energy efficiency improvements: A Divisia index approach.The Energy Journal, 8(2), 77-96.
  9. Boyd, G. A., Hanson, D. A., & Sterner, T. (1988). Decomposition of changes in energy intensity: A comparison of the Divisia index and other methods.Energy Economics, 10(4), 309-312.
  10. Fotros, M., & Baraty, J. (2013). Decomposition of CO2emissions of iranian transport sector in sub-sectors and component fuels an application of decomposition analysis of Divisia index. Journal of Applied Economics Studies, 2(6), 64-83 (In Persian).
  11. Fotros, M., & Baraty, J. (2010). Analysis of effective factors affecting changes in CO2emissions of power plants sector of Iran. Journal of Economic Modeling Research, 1(1), 135-154 (In Persian).
  12. Institute of International Energy Studies (www.iies.org).
  13. Jeong, K., & Kim, S. (2013).LMDI decomposition analysis of greenhouse gas emissions in the Korean manufacturing sector. Energy Policy, 62, 1245–1253.
  14. Khalili Araghi, M., Sharzei, Gh., & Barkhordari, S. (2012). A decomposition analysis of CO2emissions related energy consumption in Iran. Journal of Environmental Studies, 38(1), 93-104 (In Persian).
  15. Nazari, M., & Bakhshizadeh, M. (2012). Decomposition of industrial CO2emissions: the case of Iran. Journal of the Economic Research, 11(4), 1-17 (In Persian).
  16. Lin, B., & Du, K. (2014). Decomposing energy intensity change: A combination of index decomposition analysis and production-theoretical decomposition analysis.Applied Energy,129, 158-165.
  17. Pourebadollahan Covich, M., Bargi oskoee, M., Kamal Sadeghi, S., & Ghasemy, I. (2014). Decomposing the influencing factors of CO2emissions of Iranian manufacturing industries. Journal of Applied Economics Studies, 3(9), 115-131 (In Persian).
  18. Pourebadollahan Covich, M., Panahi, H., Shahbazy Homonlo, Sh., & Salehi Abar, Kh. (2016). Decomposing influencing factors of energy consumption changes in the Iranian industrial subsectors: the comparison of Laspeyres and Divisia methods. Applied theories of economics, 2(4), 49-70 (In Persian).
  19. Pourebadollahan Covich, M., Barghi Oskooee, M., Panahi, H., Salehi Abar, Kh., & Ghasemy, I. (2016). Decomposing the influencing factors of CO2 emissions in Iranian non-metallic mineral products industries. Journal of Applied Economics Studies. 4(16) (In Persian).
  20. Statistical Center of Iran (www.amar.org.ir)
  21. Wang, W., Liu, R., Zhang, M., & Li, H. (2013). Decomposing the decoupling of energy-related CO2emissions and economic growth in Jiangsu province.Energy for Sustainable Development, 17(1), 62-71.
  22. Wood, R., & Lenzen, M. (2006). Zero-value problems of the logarithmic mean divisia index decomposition method.Energy Policy, 34(12), 1326-1331.
  23. Xu, X.Y., & Ang, B.W. (2013). Index decomposition analysis to CO2emission studies.Ecological Economics, 93(12), 313-329.
  24. Zhang, M., Liu, X., Wang, W., & Zhou, M. (2013). Decomposition analysis of CO2emissions from electricity generation in China.Energy policy, 52, 159-165.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار