آثار تغییر در نرخ موثر مالیات بر بودجه عمومی، تولید ملی و رفاه با استفاده از مدل تعادل عمومی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه سراسری سمنان

2 دانشیار اقتصاد دانشگاه سمنان

3 استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

بررسی بودجه عمومی کشور نشان دهنده ضرورت افزایش سهم درآمدهای مالیاتی در تأمین منابع عمومی است. افزایش مالیات‌‏ها بر منابع و مصارف بودجه عمومی، GNP و رفاه اجتماعی موثر خواهد بود. در این تحقیق ضمن معرفی یک مدل تعادل عمومی (CGE) مناسب برای تحلیل سیاست‌های مالی ایران، آثار افزایش سه گروه اصلی مالیاتی شامل؛ مالیات بر محصول، مالیات بر واردات و مالیات بر درآمد خانوارها و نیز افزایش همزمان هرسه نوع مالیات مذکور (در قالب سه سناریوی منفرد و یک سناریوی مرکب) در نرم افزار GAMS بررسی شده است. مقایسه نتایج سناریوهای منفرد نشان می‌دهد بیشترین میزان تأثیرات مربوط به افزایش 10 درصدی مالیات بر محصول است که منابع و مصارف عمومی را 88/0 و 79/0 درصد افزایش و کسری بودجه و رفاه را تا 04/14 و 58/1 درصد کاهش می‌‏دهد. اما در مجموع بهترین نتایج از اجرای سناریوی مرکب با کاهش 74/19 درصدی کسری بودجه متأثر از افزایش 26/1 و 13/1 درصدی منابع و مصارف عمومی در کنار صرفاً کاهش 14/0 درصدی رفاه حاصل می‌‏شود، که به عنوان سناریوی برگزیده جهت اجرا توصیه می‌گردد. ضمناً، به دلیل گستره محدود پایه‌های مالیاتی در تمام سناریوها تغییرات GNP منفی و ناچیز به دست آمده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effects of Change in Effective Tax Rate on Public Budget, GNP and Welfare Using General Equilibrium Model

نویسندگان [English]

  • Fardin Farahnak 1
  • Magid Maddah 2
  • Abbas Shakeri 3
1 Ph.D. Candidate in Economics, University of Semnan
2 Associate Professor of Economics, University of Semnan
3 Professor of Economics, Allameh Tabataba'i University,
چکیده [English]

Review of the public budget indicates the necessity of an increase in the share of Tax Revenues in the provision of Public Resources. Increasing taxes influence Public Resources and Expenditures, GNP and Welfare. In this research, while a general equilibrium model for analyzing Iran financial issues has been introduced, by using mentioned CGE model through GAMS effects of increase in three main groups of taxes including: Excises, Tariffs and Income Taxes, and also all these taxes together (in form of three single scenarios and one combined scenario) on the economy, have been investigated. Reviewing results of single scenarios shows that the maximum effects occurred caused by 10 percent increase in effective excise rate, which raise public resources and expenditures 0/88 and 0/79 percent and decline budget deficit and welfare 14/04 and 1/58 percent. But, the best result overally obtained from the combined scenario with 19/74 percent fall in budget deficit due to 1/26 and 1/13 percent potential raise in public resources and expenditures along with only 0/14 percent decrease in welfare, which recommended as the preferred scenario for implementation. While, changes in GNP because of restricted tax bases in all scenarios obtained negative and negligible.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Budget resources and expenditures
  • Government budget balance
  • General equilibrium model
  • Gross national product

مراجع

  1. بهبودی، داوود، متفکرآزاد، محمدعلی، و ممی پور، سیاب (1391). ارزیابی اثرات توزیع مستقیم درآمدهای نفتی بر تولید ناخالص داخلی ایران با روش تعادل عمومی پویا. تحقیقات مدل‏سازی اقتصادی، 3(13)، 152-125.
  2. توکل، محمد (1386). درآمد تحصیل شده از خارج و مسائل مالیاتی مرتبط با آن. پژوهشنامه مالیات، 15(31)، 14-4.
  3. دادگر، یداله، نظری، روح اله، و صیامی عراقی، ابراهیم (1392). دولت و مالیات بهینه در اقتصاد بخش عمومی و کارکرد دولت و مالیات در ایران. مطالعات اقتصادی کاربردی، 2(5)، 27-1.
  4. دادگر، یداله، نظری، روح اله، و مهربانی، فاطمه (1387). تأثیر سیاست‌های مالی و تکانه‌های قیمت بنزین بر توزیع درآمد و رفاه در ایران.  رفاه اجتماعی، 7(28)، 150-129.
  5. فریدزاد، علی، پروین، سهیلا، و بانویی، علی اصغر (1390). اثرات قیمتی مالیات بر ارزش افزوده با استفاده از تکنیک داده - ستانده (مورد ایران). پژوهش‌های اقتصادی ایران، 16(47)، 127-105.
  6. کمیجانی، اکبر، و ورهرامی، ویدا (1391). برآوردی از نقش عوامل موثر بر کسری بودجه در ایران. فصلنامه راهبرد، 21(64)، 42-27.
  7. هادیان، ابراهیم، و استادزاد، علی حسین (1392). برآورد سطح بهینه مالیات بر آلودگی در اقتصاد ایران. پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 3(12)، 74-57.
  8. وبسایت بانک مرکزی ایران، نشریات و پژوهش‌ها (www.cbi.ir).

 

  1. AlShehabi, O. H. (2012). Energy and labour reform: Evidence from Iran. Journal of Policy Modeling, 34(3), 441-459.‏
  2. AlShehabi, O. H. (2013). Modelling energy and labour linkages: A CGE approach with an application to Iran. Economic Modelling, 35, 88-98.‏
  3. Barton, A. (2011). Why governments should use the government finance statistics accounting system. Abacus, 47(4), 411-445.‏
  4. Behboudi, D., Motefakker Azad, M., & Mamipour, S. (2013). Evaluation of the Effect of Direct Distribution of Oil Revenues on Iran's Gross Domestic Product using Dynamic General Equilibrium. Quarterly Journal of Economic Modeling Research, 3(13), 125-152 (In Persian).
  5. Bohanon, C. E., Horowitz, J. B., & McClure, J. E. (2014). Saying too little, too late: Public finance textbooks and the excess burdens of taxation. Econ Journal Watch, 11(3), 277-296.‏
  6. Dadgar, Y., Nazari, R., & Meharbani, F. (2008). The Impact of Fiscal Policy and Gas Price Shock on Welfare and Income Distribution in Iran. Social Welfare, 7(28), 129-150 (In Persian).
  7. Dadgar, Y., Nazari, R., & Siami Eraghi, E. (2013). Optimum Government and tax in public sector economics in Iran. Applied Economics Studies in Iran (AESI), 2(5), 1-27 (In Persian).
  8. Dahmardeh, N., Shahraki, M., & Ghaderi, S. (2012). A Study of the Impact of Saving on Macroeconomic Variables in Iran (CGE Model). International Journal of Economics and Finance, 4(2), 204-224.‏
  9. Devarajan, S. (1988). Natural resources and taxation in computable general equilibrium models of developing countries. Journal of Policy Modeling, 10(4), 505-528.‏
  10. Farajzadeh, Z., & Bakhshoodeh, M. (2015). Economic and environmental analyses of Iranian energy subsidy reform using Computable General Equilibrium (CGE) model. Energy for Sustainable Development, 27, 147-154.‏
  11. Faridzad. A., Parvin. S., & Banoei. A. A. (2012). Price Effects of Value Added Tax Based on Input – Output Approach (The Case of Iran). Economic Research, 16(47). 105-127 (In Persian).
  12. Hadian, E., & Ostadzad, A. H. (2013). Estimating the Optimal Pollution Tax for Iranian Economy. Economic Growth and Development Research, 3(12). 57-74 (In Persian).
  13. Hosoe, N., Gasawa, K., & Hashimoto, H. (2010). Textbook of computable general equilibrium modeling: programming and simulations, Springer.
  14. Komijani, A., & Varharami, V., (2015). Assessing the Role of Various Factors Causing Budget Deficit in Iran. Strategy, 21(64). 27-42 (In Persian).
  15. Ferguson, C. E., & Maurice, S. C. (1978). Economic analysis: Theory and application. McGraw-Hill/Irwin.‏
  16. Romer, T. (1975). Individual welfare, majority voting, and the properties of a linear income tax. Retrieved from https://ir.lib.uwo.ca/cgi/viewcontent.cgi?article=1260&context=economicsresrpt.
  17. Shahnoushi, N., Danesh, S., Daneshvar, M., Moghimi, M., & Akbar, B. (2012). Welfare and environmental quality impacts of green taxes in Iran: A computable general equilibrium model. African Journal of Business Management, 6(9), 3539-3545
  18. Tavakol, M. (2007). Foreign earnings and related tax issues. Journal of Tax Research, 15(31), 4-14 (In Persian).
  19. Wing, I. S. (2004). Computable general equilibrium models and their use in economy-wide policy analysis. Retrieved from http://web.mit.edu/globalchange/www/MITJPSPGC_TechNote6.pdf.
  20. Wing, I. S. (2009). Computable general equilibrium models for the analysis of energy and climate policies. Retrieved from http://people.bu.edu/isw/papers/cge_ihee.pdf.‏
  21. Central Bank of Iran (www.cbi.ir).
  22. International Monetary Fund (www.imf.com).
  23. National Budget of Norway (www.statsbudsjettet.no).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار