برآورد شاخص تاب‌آوری بخش پولی و مالی اقتصاد ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی تهران

2 دانشیار اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

تاب‌آوری اقتصادی به توان مقابله با شوک‌های مختلف اقتصادی و میزان بازیابی پس از بروز بحران‌ها اشاره دارد. در این میان، یکی از مهمترین بخش‌های اقتصاد ایران که با شوک‌هایی همچون تحریم تحت تاثیر قرار می‌گیرد، بخش پولی و مالی است و از این جهت تاب‌آوری آن در مقابل بحران‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از این مقاله، تعریف و برآورد شاخص تاب‌آوری بخش پولی و مالی اقتصاد ایران است. بر این اساس، با توجه به ادبیات موجود تاب‌آوری و با استفاده از رویکرد نظریه داده‌بنیاد (GT)، اشباع نظری در خصوص مقولات تاب‌آوری بخش پولی و مالی حاصل گردید. به ترتیب اهمیت متغیرهای نرخ رشد درآمدهای نفتی دولت، نوسان نرخ رشد نقدینگی، شاخص ریسک، نسبت بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی به پایه پولی و نسبت بدهی دولت به سیستم بانکی به نقدینگی، به عنوان مشخص‌کننده‌های تاب‌آوری بخش پولی و مالی شناخته شدند؛ و سری زمانی شاخص تاب‌آوری بخش پولی و مالی، برای بازه زمانی 1355 تا 1395 محاسبه گردید. براساس شاخص بدست آمده، میزان آسیب‌پذیری این بخش از محل بروز شوک‌های برونزا بالا ارزیابی می‌شود و بر اساس نتایج، اصلاح نظام بانکی و رابطه نهاد موثری همچون دولت با ساختار پولی و بانکی اقتصاد ایران، برای افزایش تاب‌آوری این بخش توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Assessing Resilience Index of Monetary and Financial Sector of Iran’s Economy

نویسندگان [English]

  • Hesameddin Ghasemi 1
  • Abbas Arabmazar 2
1 Ph.D. Candidate in Economics, University of Shahid beheshti
2 Associate Professor of Economics, University of Shahid Beheshti
چکیده [English]

Economic resilience refers to the ability to deal with various economic shocks as well as the ability to recover from crises. In this regard, the monetary and financial sectors are among the most important sectors in Iran’s economy, which are affected by shocks such as sanctions. For this reason, their resilience to crises is very important. The purpose of this paper is to define and estimate Iran's monetary and financial sectors resilience index. Therefore, according to the existing resilience literature, and using the grounded theory (GT) approach, theoretical saturation was obtained with respect to the resilience components of the monetary and financial sectors. As far as their importance is concerned, the growth rate of government oil revenues, the fluctuation of the growth rate of liquidity, risk index, the ratio of bank debt to the central bank to the monetary base and the ratio of government debt to the banking system to liquidity were identified as indicators of resilience of the monetary and financial sectors; respectively. The time series of the resilience index of monetary and financial sectors were estimated for the period from 1976 to 2016. Based on the obtained index, with exogenous shocks, the vulnerability of this sector is high. In addition, based on the results, in order to increase the resilience of this sector, it is recommended to correcting the banking system and relationship the government as an effective institution with the monetary and banking structure of Iran's economy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resilience
  • Vulnerability
  • Grounded theory
  • Bayesian Model Averaging
  • Monetary and Financial Sector
  1. ابونوری، اسماعیل، و لاجوردی، حسن (1395). برآورد شاخص آسیب‌پذیری و تاب‌آوری اقتصادی به روش پارامتریکی: بررسی موردی کشورهای عضو اوپک. نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 3(3)، 44–25.
  2. استراوس، انسلم، و کوربین، جولیت (1395). مبانی پژوهش کیفی فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای. مترجم: ابراهیم افشار، تهران: نشر نی، چاپ پنجم. 
  3. خوانساری، رسول، و قلیچ، وهاب (1394). اولویت‌بندی عوامل موثر بر تحقق سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی در نظام بانکی با استفاده از روش تاپسیس فازی. دو فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات مالی اسلامی، 5(1)، 118–89.
  4. رضوی، سیدمصطفی، اکبری، مرتضی، جعفرزاده، مرتضی، و زالی، محمدرضا (1392). بازکاوی روش تحقیق آمیخته. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
  5. غیاثوند، ابوالفضل، و عبدالشاه، فاطمه (1394). مفهوم و ارزیابی تاب‌آوری اقتصادی ایران. فصلنامهپژوهشنامهاقتصادی، 15(4)، 187-161.
  6. نادعلی، محمد (1395). سنجش میزان شکنندگی نظام بانکی در اقتصاد ایران. فصلنامه روند، 23 (4)، 172–145.

 

  1. Abiad, A., Bluedorn, J., Guajardo, J., & P., Topalova (2015). The rising resilience of emerging market and developing economies. World Development, 72, 1–26.
  2. Abounoori, E., & Lajevardi, H. (2016). Estimated the index of economic vulnerability and resilience using parametric method: The case of OPEC. Applied Theories of Economics, 3(3), 25-44 (In Persian).
  3. Akter, S., & Mallick, B. (2013). The poverty–vulnerability–resilience nexus: Evidence from Bangladesh. Ecological Economics, 96, 114-124.
  4. Baggio, M., & Perrings, C. (2015). Modeling adaptation in multi-state resource systems. Ecological Economics, 116, 378-386.
  5. Bakhtiari, S., & Sajjadieh, F. (2018). Theoretical and empirical analysis of economic resilience index. Iranian Journal of Economic Studies, 7(1), 41-53.
  6. Bates, S., Angeon, V., & A., Ainouche (2014). The pentagon of vulnerability and resilience: A methodological proposal in development economics by using graph theory. Economic Modelling, 42, 445-453.
  7. Boorman, J., Fajgenbaum, J., Ferhani, H., Bhaskharan, M., Drew, A., & A.K., Harpaul (2013). The centennial resilience index: Measuring countries resilience to shock, Centennial Group. Global Journal of Emerging Market Economies, 5(2), 57 – 98.
  8. Briguglio, L. (2014). A vulnerability and resilience framework for small states. Report prepared for the commonwealth secretariat. University of Malta.
  9. Briguglio, L., Cordina, G., Farrugia, N., & S., Vella (2009). Economic vulnerability and resilience: Concepts and measurements. Oxford Development Studies, 37(3), 229-247.
  10. Briguglio, L., Cordina, G., Farrugia, N., & S., Vella (2008). Economic vulnerability and resilience (concepts and measurements). United Nations University (UNU), World Institute for Development Economics Research (WIDER), 1- 20.
  11. Briguglio, L., Cordina, G., Farrugia, N., & S., Vella (2006). Conceptualising and measuring economic resilience, In Briguglio, L., G.Cordina & E.J. kisanga. (eds) Building the Economic Resilience of Small States. Malta: Islands and Small States Institute and London: Commonwealth Secretariat, 265-287.
  12. Cordina, G. (2004). Economic vulnerability and economic growth: Some results from a neo-classical growth modelling approach. Journal of Economic Development, 29(2), 21-39.
  13. Exner, A., Politti, E., Schriefl, E., Erker, S., Stangl, R., Baud, S., Warmuth, H., Matzenberger, J., Kranzl, L., Paulesich, R., Windhaber, M., Supper, S., & G., Stöglehner (2016). Measuring regional resilience towards fossil fuel supply constraints. Adaptability and vulnerability in socio-ecological transformations-the case of Austria. Energy Policy, 91, 128-137.
  14. Fratzscher, M., Konig, P.J., & C., Lambert (2016). Credit provision and banking stability after the Great Financial Crisis: The role of bank regulation and the quality of governance. Journal of International Money and Finance, 66, 113-135.
  15. Gallopin, G. (2006). Linkages between vulnerability, resilience, and adaptive capacity. Global Environmental Change, 16, 293–303.
  16. Giannone, D., Lenza, M., & L., Reichlin (2011). Market freedom and the global recession. IMF Economic Review, 59(1), 111-135.
  17. Ghiyasvand, A., & Abdoshah, F. (2015). The concept and measurement of economic Resilience. Journal of Economic Research, 15(4), 161-187 (In Persian).
  18. Khansari, R., & Ghelich, W. (2015). Prioritizing the factors affecting implementation of general policies of resistance economy in Iranian banking system by Fuzzy Topsis Method. Islamic Finance Researches, 5(1), 89 – 118 (In Persian).
  19. Markman, G., & Venzin, M. (2014). Resilience: Lessons from banks that have braved the economic crisis-and from those that have not. International Business Review, 23, 1096 - 1107.
  20. Martin, S., Gernot, D., & R., Miller (2004). Determinants of long-term growth: A bayesian averaging of classical estimates (BACE) approach. The American Economic Review, 813-835.
  21. McDaniel, R. (1971). Economic change and economic resiliency in 19th century Persia. Iranian Studies, 4(1), 36-49.
  22. Modica, M. & Reggiani, A. (2015). Spatial economic resilience: Overview and perspectives. Networks and Spatial Economics, 15, 211-233.
  23. Nadali, M. (2016). Measuring the fragility index of banking system in Iran. Journal of Ravand, 23(4), 145 – 172 (In Persian).
  24. Onder, S., Damar, B., & A.A., Hekimoglu (2016). Macro stress testing and an application on turkish banking sector. Procedia Economics and Finance, 38, 17-37.
  25. Proag, V. (2014). The concept of vulnerability and resilience. Procedia Economics and Finance, 18, 369-376.
  26. Razavi, S.M., Akbari, M., Jafarzade, M., & M., Zali (2013). Revision of mixed research method. Tehran:Tehran University (In Persian).
  27. Rose, A., & Krausmann, E. (2013). An economic framework for the development of a resilience index for business recovery. International Journal of Disaster Risk Reduction, 5, 73-83.
  28. Strauss, A., & Corbin, J. (2016). Basic of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Grounded Theory. Translator: Afshar, Ebrahim, Tehran: Ney. (In Persian).
  29. Vallascas, F., & Keasey, K. (2012). Bank resilience to systemic shocks and the stability of banking systems: Small is beautiful. Journal of International Money and Finance, 31, 1745-1776.